Fréttablaðið - 17.09.2014, Blaðsíða 12

17. september 2014 MIÐVIKUDAGUR| FRÉTTIR | 12
NÁTTÚRA Hraunið sem hefur runn-
ið frá gossprungunni í Holuhrauni
frá mánaðamótum er þegar orðið
mun stærra að rúmmáli en allar
byggingar á Íslandi samtals.
Eins og greint hefur verið frá í
fjölmiðlum þá er flatarmál hrauns-
ins sem runnið hefur í eldgosinu
þegar orðið 25 til 30 ferkílómetrar,
og því eitt það víðáttumesta sem
hefur runnið á Íslandi síðan á 19.
öld, einkanlega miðað við stuttan
gostíma. Flatarmál alls hrauns í
Kröflueldum var um 60 ferkíló-
metrar en rúmmálið metið 250
milljónir rúmmetra. Flatarmál
hraunsins í Holuhrauni segir hins
vegar aðeins hálfa söguna.
Ármann Höskuldsson, eldfjalla-
fræðingur hjá Raunvísindastofn-
un Háskólans,
segir raunhæft
að miða við að
hraunið sé orðið
vel rúmlega 200
milljónir rúm-
metra, eins og
það var metið
fyrir fjórum
dögum – og nefn-
ir 250 milljónir
rúmmetra sem efri mörk. „Þetta
er þegar orðið meira að umfangi
en hraunin sem runnu frá Kröflu-
eldum. Þetta er ekkert ósvipað
sem er að gerast, nema þetta eld-
gos er nær heita reitnum,“ segir
Ármann.
Þegar rúmmál hraunsins er
skoðað betur koma betur í ljós þeir
kraftar sem gosið norðan Dyngju-
jökuls felur í sér. Séu aðeins lægri
mörkin nýtt til útreiknings, 200
milljónir rúmmetra, kemur í ljós
að ef setja ætti hraunið allt undir
þak þyrfti til þess 8.300 Hall-
grímskirkjur, en 10.400 miðað við
efri mörkin.
Samkvæmt upplýsingum frá
Þjóðskrá Íslands er rúmmál allra
bygginga á Íslandi, stórra sem
smárra, 148 milljónir rúmmetra.
Því nálgast stærð nýja hraunsins
það hratt að geta fyllt allar bygg-
ingar hér á landi í tvígang.
Ari Trausti Guðmundsson, jarð-
eðlisfræðingur og rithöfundur,
þekkir sögu eldsumbrota á Íslandi
vel, enda höfundur margra bóka
um efnið. Hann útskýrir að efn-
ismagnið í nýja hrauninu taki til
flatarmálsins, sem er auðvelt að
mæla, og þykktarinnar sem verði
að meta. Rúmmálið er margfeldi
þeirra stærða. Þykktin sé mis-
jöfn eftir stöðum í hraunbreið-
unni, mest næst gossprungunni
og eflaust nokkuð mikil í farvegi
Jökulsár.
„Til samanburðar má geta þess
að Eldfellshraunið í Vestmanna-
eyjum er rúmar 200 milljónir rúm-
metra, afar þykkt en aðeins 3,4 fer-
kílómetrar. Hekluhraunið 1947 er
800-900 milljónir rúmmetra og
kom upp á þrettán mánuðum, en
Skaftáreldahraun er metið nálægt
14 milljörðum rúmmetra og varð
til á átta mánuðum,“ segir Ari
Trausti. svavar@frettabladid.is
Hraunið orðið miklu stærra
en allar byggingar á Íslandi
Eldstöðin í Holuhrauni hefur þegar skilað upp úr jörðinni hrauni sem myndi fylla 8.300 til 10.400 Hallgríms-
kirkjur. Rúmmál hraunsins er metið allt að því 104 milljónum rúmmetra meira en allar byggingar hér á landi.
REYKJAVÍK Allar byggingar á Íslandi rúma ekki nýja hraunið sem myndi fylla Hallgrímskirkju allt að 10.400 sinnum. FRÉTTABLAÐIÐ/HARI
Allar byggingar á Íslandi eru um
146 MILLJÓN
RÚMMETRAR
Nýja hraunið í Holuhrauni er metið
200-250 MILLJÓNIR
RÚMMETRA
Hraunið myndi fylla
8.300 TIL 10.400
HALLGRÍMSKIRKJUR
Hraunið myndi fylla
667.000
HUNDRAÐ FERMETRA ÍBÚÐIR
ARI TRAUSTI
GUÐMUNDSSON
SAMGÖNGUR Nýr hjólreiðastígur
var opnaður í gær og markaði
athöfnin upphaf árvissrar sam-
gönguviku í Reykjavík. Mark-
mið hennar er að hvetja fólk til
umhugsunar um eigin ferða-
venjur og virkja það til að nota
almenningssamgöngur, hjóla eða
ganga.
Hjálmar Sveinsson, formað-
ur umhverfis- og skipulagsráðs,
sagði þegar hann opnaði stíg-
inn að stefna Reykjavíkurborgar
væri að gera hjólreiðar að alvöru
valkosti. Áhersla væri á uppbygg-
ingu hjólastíga á öllum meginleið-
um og með slíkri uppbyggingu
væri hlúð að vistvænum sam-
göngum. Stígurinn nýi liggur frá
Suðurhlíð upp að Sléttuvegi.
- fb
Samgönguvika í Reykjavík:
Nýr hjólastígur
opnaður í gær
VERSLUN BDS Ísland – sniðgöngu-
hreyfing fyrir Palestínu hefur
farið fram á við stjórnir Byko
ehf. og Elko ehf. að fyrirtæk-
in láti af öllum viðskiptum við
ísraelsk fyrirtæki og hætti inn-
flutningi á ísraelskum vörum.
Samtökin sendu stjórnendum
fyrirtækjanna bréf fyrir viku,
þar sem þau eru leiðandi í sölu á
SodaStream-vörum á Íslandi.
Í bréfunum voru stjórnendur
fyrirtækjanna hvattir til þess að
hætta að selja SodaStream-vörur.
- sko
SodaStream af markaði:
Vilja sniðganga
ísraelskar vörur
FORMAÐUR Hjálmar Sveinsson opnaði
nýjan hjólreiðastíg í gær.