Skessuhorn - 19.12.2008, Blaðsíða 34

34 MIÐVIKUDAGUR 17. DESEMBER
Þeir eru á reið an lega marg ir sem
hafa brydd að upp á ein hverju nýju
í sam bandi við jóla gjaf irn ar fyr ir
þessi jól og ýms ir sjálf sagt far ið út
í það í aukn um mæli að út búa þær
sjálf ir. Það eru nefni lega oft þess ar
litlu, per sónu legu gjaf ir sem við tak­
and inn kann ekk ert síð ur að meta
en þær stærri og dýr ari. Þau þurftu
ekki að taka nýja stefnu í þess um
efn um hjón in á Eyr ar flöt 6 á Akra­
nesi, Mar í as Björns son og El ísa bet
Guð munds dótt ir. Fljót lega eft ir að
þau fluttu á Akra nes fyr ir 12 árum
fundu þau sér við fangs efni í tóm­
stund um sín um, sem enst hafa þeim
á gæt lega. Ein hver myndi halda að
þau hefðu haft hlut verka skipti. Það
er nefni lega El ísa bet sem fæst við
tré iðn, stund ar út skurð í tré og sker
út tré verk við klukk ur og loft vog ir.
Mar í as er hins veg ar í sauma skapn­
um. Hann saum ar út stór ar og fal­
leg ar mynd ir og ekki eru síðri jóla­
dúk arn ir sem hann gaf tengda dætr­
un um fyr ir síð ustu jól.
Tel ur í dúk ana
eins og ekk ert sé
Þau Mar í as og El ísa bet eru í hópi
þeirra sem flutt hafa af Strönd un­
um á Skag ann á sein ustu ára tug um.
Þau bjuggu á Felli í Ár nes hreppi
lengst af sinni bú skap ar tíð. „Við
elt um börn in hing að á Skag ann,
eig um fimm börn; fjóra syni og
eina dótt ur. Þau búa öll hér nema
einn son ur inn í Grund ar firði. Það
var um að gera að finna sér eitt­
hvað til að dunda sér við þeg ar ekki
þurfti leng ur að sinna bú skap og
brauð striti,“ seg ir El ísa bet. „Ann­
ars er ég voða lega sein virk í þessu,
af köstin eru ekki mik il. Það væri
líka gott að kom ast á nám skeið til
að geta eflt færn ina og auk ið fjöl­
breytn ina.“ Það er þó ekki að sjá
að hún þurfi á mikl um leið bein ing­
um við út skurð inn að halda. Nokk­
ur klukku verk sem hún sýndi blaða­
manni bera með sér á gætt hand­
bragð. El ísa bet hef ur gert þó nokk­
uð af því að gefa út skorn ar klukk ur
og loft vog ir í stærri tæki fær is gjaf­
ir, til að mynda fékk eitt barna barn­
ið klukku á 30 ára af mæl inu fyr ir
skömmu.
El ísa bet seg ir ó trú legt hvað Mar­
í as sé ið inn við sauma skap inn. „Ég
hef það stund um á til finn ing unni að
hann sé bú inn að skjóta rót­
um með nál ina. Hann hef­
ur ó trú lega til finn ingu fyr ir
þessu. Ég veit að mörg kon­
an myndi ekki gera þetta
bet ur. Það er til að mynda
mjög vanda samt að sauma
dúk ana, þar sem hann þarf að telja
fyr ir munstr inu, en hann ger ir það
eins og ekk ert sé. Hann virð ist hafa
góða ein beit ingu í það og ég held
að tengda dæt urn ar hafi haft mjög
gam an af því að fá dúk ana frá hon­
um,“ seg ir El ísa bet.
„Mað ur er svona að leika sér
að þessu og mér finnst þetta ekk­
ert síð ur skemmti legt við fangs efni
en hvert ann að. Þetta hent ar mér
á gæt lega, en ann ars finnst mér það
svo sem ekk ert merki legt sem ég
er að gera,“ seg ir Mar í as og ger ir
ekki mik ið úr hlut un um, en þess má
geta að hann hef ur alla tíð átt
við fötl un að
stríða.
Mar í­
as fékk
löm un­
ar ve ik i
u n g u r
og slas­
að ist síð­
an við
vinnu sína
á blikk­
s m í ð a ­
verk stæði
á Akra nesi
fyr ir nokkrum árum. Missti þá vísi­
fing ur vinstri hand ar á beygju vél og
einnig er þum al fing ur inn á sömu
hendi ó virk ur.
Far ið í kring um Strút
El ísa bet er fædd og upp al in í Ár­
nes hreppn um, frá Mun að ar nesi.
Mar í as er aft ur á móti frá Ísa firði.
Í Felli bjuggu þau ein göngu með
sauð fé, nema tvö fyrstu árin þeg­
ar þau voru líka með tvær kýr. Þau
segja að það sé tvennu ó líku sam an
að jafna að búa í Ár nes hreppn um
og á Skag an um á jóla föst unni. Það
hafi oft og tíð um ekki far ið mik ið
fyr ir birt unni í Ár nes hreppn um þar
sem víða er langt á milli bæja. Það
var helst í kring um kaup fé lag ið í
Norð ur firð in um sem þokka leg lýs­
ing var í skamm deg inu. „Við ger­
um svo lít ið af því að skreyta hérna
inn an dyra, en það er minna utan
húss, eins og fyr ir vest an. Ann ars
smit ast mað ur svo lít ið af ná grönn­
un um,“ seg ir Mar í as og hlær þeg ar
þau eru spurð hvort þau finni mik­
ið fyr ir jóla barn inu í sér.
El ísa bet seg ir að á Skag an um sé
á gætt að taka þátt í fé lags starf inu
hjá eldri borg ur um, svo sem handa­
vinnu, boccia og kór eldri borg ara.
En það var líka góð ur fé lags skap ur í
Ár nes hreppn um. Fólk var þar dug­
legt að heim sækja hvert ann að og
gjarn an var tek ið í spil, sér stak lega
á þess um dimm ustu mán uð um árs­
ins. „Við vor um með sauma klúbb,
kon urn ar í Ár nes hreppn um. Þetta
voru ein ir fimm bæir í ná grenni við
Norð ur fjörð og við skipt umst á að
hitt ast á bæj un um. Með an við kon­
urn ar saum uð um, gripu karl arn ir í
spil.
Stund um fór um við í kring um
Strút eins og það var kall að, en þá
var geng inn hring ur inn í kring­
um fjallstind inn Strút og kom­
ið við á nokkrum bæj um og spil­
að. Það hag aði þannig til hjá okk ur
að á heim il inu voru for eldr ar mín ir,
þannig að við höfð um mögu leika á
því að bregða okk ur af bæ, þau sáu
um búið á með an. Við tók um okk ur
þá gjarn an tvo til þrjá daga í að fara
í kring um Strút. Stund um völd um
við þann kost að fara á fjöru síð­
ustu bæj ar leið ina frá Mun að ar nesi
að Felli,“ seg ir El ísa bet.
Fauk af hest in um
Veg leys ur voru í Ár nes hreppn­
um lengi vel og því þurfti yf ir leitt
að fara á hest um eða fót gang andi
frá Felli sem var einn nyrsti bær­
inn í hreppn um. El ísa bet seg ir frá
sögu legri versl un ar ferð í Norð ur­
fjörð þeg ar þau fóru á skíð um með
snjó þotu í eft ir dragi til að versla í
kaup fé lag inu. „ Þetta var besta veð­
ur þeg ar við lögð um af stað og
ferð in sótt ist á gæt lega lengi vel.
Það eru um sjö kíló metr ar frá Felli
í Norð ur fjörð og oft er þetta svona
um eins og hálfs tíma gang ur. Ferð­
in sótt ist vel á skíð un um að Krossa­
nesi þar sem sund laug in er. Þar
þurft um við að taka af okk ur skíð in
vegna snjó leys is og ganga laus fóta
síð ustu tvo kíló metra leið ar inn ar.
Við fór um í kaup fé lag ið og enn þá
var allt í lagi með veðr ið þeg ar við
lögð um af stað heim, þótt að eins
væri far ið að blása af austri. Þeg ar
við hins veg ar kom um miðja vegu
milli Norð ur fjarð ar og Krossa ness
kom það í ljós sem við höfð um ótt­
ast. Þarna nær hann sér upp með­
fram fjall inu og við feng um aust­
an bál ið beint í fang ið. Rétt á eft ir
okk ur kom einn ná grann inn og var
hann ríð andi. Mað ur inn bað okk­
ur í guð anna bæn um að fara heim
að Kross nesi og reyna ekki að fara
á móti veðr inu heim. Hann hafði
varla sleppt orð inu þeg ar vind­
sveip ur svipti hon um af baki hest­
in um. Við þrá uð umst samt við og
héld um á fram með snjó þot urn ar.
Það var al veg von laust að kom ast
á skíð un um á móti veðr inu, þannig
að við urð um að taka þau af okk ur
og rétt náð um að „ tomma“ okk ur
á fram móti veðrinu.Þegar við vor­
um kom in miðja leið ina heim frá
Krossa nesi kom fað ir minn á móti
okk ur. Hann var far inn að ótt ast um
okk ur og grun aði hvers kyns var,
enda ferð in búin að taka helm ingi
lengri tíma en vana lega. Það fór að­
eins að slá á veðr ið eft ir að við vor­
um kom in meira inn með Fell inu
og heim komumst við al veg þokka­
lega hald in þrátt fyr ir erfitt ferða­
lag,“ seg ir El ísa bet að end ingu.
þá
Hún sker út og hann saum ar
Þau kalla það pip ar köku hús ið
krakk arn ir í leik skól an um Kríu bóli
á Hell issandi, mest skreytta hús ið í
þorp inu og þótt víð ar væri leit að.
Hús ið Lauf ás stend ur efst í þorp­
inu og nýt ur sín þar á kaf lega vel,
sér lega fal lega skreytt. Erla Lax­
dal Gísla dótt ir hús móð ir í Lauf ási
starfar einmitt í Kríu bóli, en hún
seg ir að heið ur inn að skreyt ing­
unni eigi mað ur inn sinn Ár sæll Ár­
sæls son sem vinn ur á Fisk mark aði
Ís lands í Snæ fells bæ en er greini­
lega fleira til lista lagt en að hand­
fjatla fisk.
„Við kveikj um alltaf á skreyt ing­
unni fyrsta sunnu dag í að ventu og
lát um lifa á henni fram á þrett ánd­
ann. Einu sinni kom það fyr ir að
við gát um ekki kveikt í byrj un að­
vent unn ar og þá var strax byrj að að
hringja. Fólk hérna seg ir að jól in
séu kom in þeg ar við erum búin að
kveikja ljós in og það er bara nota­
legt að það skuli fleiri njóta en við,“
seg ir Erla.
Hún seg ir að Ár sæll hafi byrj­
að að skreyta hluta húss ins á ár inu
1987, en síð an hafi ver ið að bæt­
ast við skreyt ing arn ar. „Það eru
til teikn ing ar af lýs ing unni frá ár­
inu 1995 og hún hef ur ekki mik ið
breyst frá þeim tíma, nema að við
höf um ver ið að bæta inn jóla svein­
um síð an. Á þeim tíma var einnig
allt í per um en nú eru slöng urn ar
komn ar í stað inn,“ seg ir Erla.
þá
Pip ar köku hús ið á Hell issandi
Þau eru greini­
lega mörg hand­
tök in í lýs ing unni
á Lauf ási á Hell­
issandi.
El ísa bet og Mar í as með sýn is horn af hand verk inu, nokkr ar út skorn ar klukk ur,
loft vog og einn af dúk un um sem Mar í as hef ur saum að.
El ísa bet Guð munds dótt ir og Mar í as Björns son.
Fal leg út saum uð mynd
frá Mar í asi sem var
á leið inni í einn jóla­
pakk ann.