Skessuhorn - 19.12.2008, Qupperneq 57

57 MIÐVIKUDAGUR 17. DESEMBER
Óskum viðskiptavinum og Vestlendingum
öllum gleðilegra jóla, árs og friðar með
þökk fyrir árið sem er að líða
www.kjarnaskur.is
Sendum öllum landsmönnum innilegar
jóla og nýárskveðjur.
Þökkum frábærar móttökur á árinu.

Akranesi
ó hætt að segja að hann hafi snemma
byrj að að vinna fyr ir sín um. Hann
var á sjón um og færði mér skóna
og efn in í föt in sem ég fermd ist í.
Skóna út veg aði hann, keypti not-
aða. Það voru reynd ar brúð ar skór,
úr sa tíni skreytt ir með sim il íu stein-
um í hörðu lakk inu. Þeir voru rosa-
lega flott ir en níð þröng ir og ég var
að drep ast í þeim á háu hæl un um.
Kjóla efn ið keypti hann og mamma
saum aði á mig þenn an fína ferm-
ing ar kjól.
Við vor um ansi mörg sem fermd-
umst frá Ó lafs vík ur kirkju þetta vor,
en ferm ing ar veisl urn ar voru ekki
marg ar. Það var bara veisla hjá einu
ferm ing ar barn inu, Mörtu Krist-
jáns dótt ur sem átti heima í sím-
stöð inni. Við hitt umst öll ferm ing-
ar systk in in niðri í þorp inu nokkru
eft ir at höfn ina í kirkj unni og mar-
seruð um svo sam an í veisl una til
Mörtu.“
Á góð um heim il um
í kaupa vinnu
Að al steina fór strax eft ir ferm-
ing una í kaupa vinnu að Hálsi í Eyr-
ar sveit, þar sem hún var að vinna
bæði úti og inni eft ir því sem á
þurfti að halda. Þar seg ist hún hafa
bak að þær bestu pönnu kök ur sem
hún hafi gert á æv inni.
„Á ung lings ár un um var ég ein-
göngu að vinna á heim il um. Eft ir
árið á Hálsi lá leið in til Reykja vík-
ur. Þar var ég fyrst hjá Soff íu Ingv-
ars dótt ur þá ver andi bæj ar full trúa í
Reykja vík og Svein birni Sig ur jóns-
syni skóla stjóra Gagn fræða skóla
Vest ur bæj ar. Þetta var ekki mik ið
efna fólk og ég var ekki á háu kaupi
hjá þeim, en leið mjög vel og þau
vildu hag minn sem best an. Soff-
ía tengd ist heil brigð is þjón ust unni,
var syst ir Helga yf ir lækn is á Víf-
ils stöð um, og hún vildi að ég færi
út í hjúkr un. Ég hafði eng an á huga
á því en úr varð að ég fór í hús-
mæðra skóla fyr ir hvatn ingu þeirra
hjóna. Hann sótti ég að Stað ar felli
í Döl um þar sem nú er með ferð ar-
heim ili fyr ir á feng is sjúk linga. Ég
var í vinnu mennsku, eða vist eins
og það var kall að, á nokkrum heim-
il um í Reykja vík, yf ir leitt árið. Þar á
með al hjá Al ex and er Jó hann essyni
há skóla rekt or og konu hans.
Hug ur inn stefndi samt alltaf
heim, ekki síst eft ir að ég festi ráð
mitt við æsku fé laga og ferm ing ar-
bróð ur minn, Þórð Þórð ar son. Ég
kom aft ur heim í Ó lafs vík á 22. ald-
ursár inu. Rétt fyr ir jól in þetta ár,
1947, gift um við Þórð ur okk ur.
Það var sókn ar prest ur inn, Magn-
ús Guð munds son, sem gaf okk ur
sam an. At höfn in fór fram á heim-
ili prest hjón anna sem buðu í kaffi á
eft ir. Við löbbuð um svo bara heim
eft ir at höfn ina og kom um við hjá
for eldr um Þórð ar, svona rétt áður
en þau fóru að sofa. Mér fannst
þetta bara „töff“ enda við bæði ung
og ham ingju söm.“
Fyrstu bú skap ar ár in
Þau Að al steina og Þórð ur byrj-
uðu bú skap í litlu húsi í Ó lafs vík
sem heit ir Vina minni, þar sem þau
bjuggu fyrstu árin. Það var svo 1954
sem þau byrj uðu að byggja sér ein-
býl is hús við Skál holt 17 og fluttu í
það haust ið 1955. Þórð ur nam vél-
stjórn og var að vinna við það fag
lengst af. Fyrstu árin var Þórð ur
mik ið á sjón um, á síld ar bát un um,
og við vél stjórn í frysti hús inu og í
17 ár starf aði hann á Gufu skál um.
Þeg ar Þórð ur var við vél arn ar
í frysti hús inu kom gjarn an í hans
hlut að skammta raf magn ið frá
dísil vél inni sem þar var og sá bæn-
um fyr ir raf magni. Þá var heim il is-
raf mang ið flutt með loft lín um, sem
gjarn an vildu slitna í veðr um. Það
kom einu sinni fyr ir að Þórð ur var
ræst ur út á að fanga dags kvöld til að
laga loft lín ur í bæn um sem höfðu
slitn að í slæmu veðri sem þá gerði.
Hann seg ir að það hafi oft þurft þó
nokkra hugs un í kring um það að
skammta raf magn ið í bæn um. Lúð-
vík bak ari sagði einmitt frá því í
við tali í Skessu horni fyr ir skömmu
að oft hafi kom ið skila boð um það
hvort hann gæti ekki ver ið bú inn
að baka fyr ir há deg ið þeg ar mesti
á lags tím inn kom.
Frum kvöðl ar í
„lúx ustækj um“
Það má kannski setja það þannig
upp að lífs hlaup Að al steinu hafi
ver ið hálf gert Ösku busku æv in týri.
Þannig séð að þrátt fyr ir að hún
hafi alist upp við mikla fá tækt, voru
þau Þórð ur frum kvöðl ar í Ó lafs vík
í því að taka í notk un á sínu heim-
ili tæki, sem á þeim tíma töld ust
til „lúx us“. Og það skal tek ið fram
að það var fyr ir sér stak ar að stæð ur
sem þetta varð, ekki fyr ir ríki dæmi
hjá þeim hjón um.
Fyrst ber að nefna raf magns elda-
vél sem Að al steina fékk í eld hús ið
með an þau bjuggu í húsi sem var
kall að Skál holt er Víglund ur Jóns-
son út gerð ar mað ur byggði. Þórð-
ur seg ir að það hafi reynd ar ekki
kom ið til af góðu. „Á þess um árum
var raf magn ekki til heim il is nota í
Ó lafs vík, nema til ljósa. Það hátt-
aði þannig til í eld hús inu í Skál-
holti að það var svo ó skap lega erfitt
að tengja reykrör ið frá elda vél inni
við píp una upp í skor stein inn, rör-
ið þurfti að vera svo langt. Því var
það sem ég stalst til að út vega mér
eft ir króka leið um, elda vél sem mig
minn ir að hafi ver ið hol lensk. Þessi
vél var hið mesta þarfa þing og ég
komst upp með þetta,“ seg ir Þórð-
ur.
Mik ill kraft ur
í græj un um
Á þeim tíma sem Þórð ur var að
vinna á Gufu skál um voru fé lag-
ar hans sum ir að kaupa út varps-
tæki, svoköll uð lampa tæki, og flytja
hing að til lands þeg ar þeir fóru í
vinnu ferð ir til út landa. Þetta var
for sag an að því að Þórði kom í hug
að verða sér út um hluti í við tæki
til að láta út búa ster íó hljóm flutn-
ings tæki sem þá voru að ryðja sér til
rúms og þóttu al gjör bylt ing. Það
var nefni lega ekki nóg með að þau
Að al steina ættu fyrstu raf magns-
elda vél ina í Ó lafs vík, held ur líka
fyrstu „ster íóg ræjurn ar“. „Það var
vin ur minn Bragi Krist jáns son sem
flutti þessa hluti með sér frá Banda-
ríkj un um og setti sam an þetta tæki
sem virk aði strax vel og hef ur enst
í það ó end an lega, er enn þá í lagi,“
seg ir Þórð ur.
Að al steina seg ir að all ir á heim-
il inu hafi kunn að vel að meta að fá
þessi fínu hljóm flutn ings tæki sem
voru af gerð inni Hit Kit, ekki síst
syn irn ir sem hafi not að þau mik-
ið á bítla tím an um svo kall aða á sjö-
unda ára tugn um. „Það voru Bítl-
arn ir og hvað hétu þeir, Roll ing
Sto nes, sem voru í upp á haldi hjá
þeim. Einu sinni voru þeir ein-
ir heima og með ein hverja krakka
hjá sér. Þá spenntu þeir hljóð ið svo
hátt að það sprakk ljósa hlíf in yfir
borð krókn um. Þannig að það var
greini legt að græjurn ar voru þand-
ar til hins ýtrasta það kvöld,“ sagði
Að al steina.
Og nú var röð in kom in að sjáv-
ar rétt ar súp unni góðu. Eft ir að hafa
gert henni góð skil og þakk að fyr ir
góð gerð irn ar og spjall ið kvaddi ég
þessi heið urs hjón að Engi hlíð 16e
í Ó lafs vík.
þá
Gælu dýr in á heim il inu kunnu vel við sig á magn ar an um við ster íóg ræjurn ar, þær
fyrstu í Ó lafs vík.