Skessuhorn - 27.11.2013, Blaðsíða 64

64 ÞRIÐJUDAGUR 26. NÓVEMBER 2013
Bókin Skógarauðlindin - ræktun,
umhirða og nýting kom út í haust.
Hún er hluti af verkefninu Kraft-
meiri skógur sem er fræðsluverk-
efni sem leggur áherslu á að fjalla
um skógrækt sem fjölskyldufyrir-
tæki og nauðsyn þess að hlúa vel að
ræktuninni til að ná árangri. Þessu
nýja verkefni er ætlað að ná til sem
flestra skógareigenda á Íslandi með
almennri fræðslu, persónulegum
heimsóknum, útgáfu á kennslu-
efni, virkri heimasíðu og ýmis kon-
ar endurmenntun.
Grunnhugmynd af „Kraftmeiri
skógur“ kemur frá verkefninu
Kraftsamling skog í Svíþjóð. Þar
hefur verkefnið verið í gangi í þrjú
ár og gengið vel. Hér mun verk-
efnið taka rúmlega tvö ár. Nán-
ari upplýsingar um verkefnin er að
finna á www.skogarbondi.is Bók-
ina þýddu yfir tuttugu íslenskir sér-
fræðingar í skógrækt og endurskrif-
uðu hana. Á annað hundrað mynd-
ir og teikningar eru í bókinni sem
gerir hana fallega og skemmtilega
aflestrar. Bókin er 128 síður í stóru
broti.
Í kynningu segir m.a: „Þekk-
ing á atvinnugreininni er forsenda
þess að góður árangur náist og skili
ásættanlegum arði. Í skógrækt er
þekking og yfirsýn þannig undir-
staða þess að hægt sé að skipuleggja
starfsemina og taka réttar ákvarð-
anir á hverjum tíma, því aðgerðir
eða aðgerðaleysi dagsins í dag ráða
miklu um lokaútkomu langtíma-
verkefnis eins og ræktunar nytja-
skóga. Bókinni er ætlað það hlut-
verk að gefa yfirlit yfir helstu at-
riði sem hyggja þarf að við rækt-
un skóga. Hér er farið yfir undir-
búning og skipulagningu, og helstu
framkvæmdaatriði í ræktun og um-
hirðu miðað við reynslu og aðstæð-
ur hér á landi. Bókin kostar 5.100
krónur, auk sendingarkostnaðar.
Hægt er að panta hana í síma 433
5000. Einnig getur þú sent tölvu-
póst til ritari@lbhi.is - og óskað eft-
ir að fá heimsent eintak/eintök en
þá þarf að gefa upp nafn greiðanda,
kennitölu, póstnúmer og stað.“ mm
„Sjávariðjan er fjölskyldufyrirtæki.
Við erum fimm systkinin og ég
yngstur. Ég kláraði grunnskólann,
tók framhald og fór í Vélskólann og
tók þriðja stigið þar. Hér hjá Sjávar-
iðjunni hef ég verið síðan 1994. En
auðvitað byrjaði ég á sjónum miklu
fyrr, var á línu á litlu bátunum og
á trolli á Hamri SH sem er í eigu
föður míns. Þar hætti ég 2007 og
fór þá að vinna hér í fjölskyldufyrir-
tækinu í landi. Ég er búinn að vera í
sjávarútvegi frá blautu barnsbeini.“
Alexander Friðþjófur Kristins-
son framleiðslustjóri Sjávariðjunn-
ar er afslappaður þar sem hann sit-
ur snemma kvölds á skrifstofu fyr-
irtækisins. Vinnudeginum í vinnsl-
unni er lokið og myrkur fallið á en
dagurinn er ekki búinn enn. Bátar
eru væntanlegar í Rifshöfn á hverri
stundu. Þarf þá að taka á móti afl-
anum og koma honum í hús.
Alexander er borinn og barn-
fæddur Vestlendingur. „Ég er fædd-
ur 1976 á Akranesi en hef búið alla
tíð í Rifi. Foreldrar mínir eru héð-
an frá Rifi. Konan mín heitir Íris
Ósk Jóhannsdóttir og saman eigum
við fimm börn. Við búum í Rifi og
hér er gott að vera.“
Afkoman farin að
verða erfiðari
Spjallið berst fljótt að útgerðinni og
fiskvinnslunni. Við höfum nú próf-
að ýmislegt. Uppistaðan síðustu
nítján árin er þó ferskur fiskur sem
fer í flug. Í dag erum við með þrjá
báta á línu eða um 16 manns á sjó.
Síðan erum við með 16 beitninga-
menn og 22 starfsmenn hér í land-
vinnslunni. Auk þess erum við fjög-
ur sem komum að skrifstofuhald-
inu. Ég gleymi alltaf að telja okkur
fjölskylduna með,“ segir Alexander
og hlær við.
Það skiptast á skin og skúrir í út-
gerðinni. „Tíðin var alveg hræðileg
frá miðjum október og fram í miðj-
an nóvember. Núna upp á síðkastið
hefur hins vegar verið mikil vinna.
Afkoman er búin að vera viðunandi
síðustu árin. Hún er þó slakari í ár,
fyrst og fremst vegna þess að allur
kostnaður hefur verið að hækka svo
mikið. Við finnum alveg fyrir hærra
tryggingagjaldi, dýrari olíu, hækk-
un á raforku og áfram má telja.“
Afurðaverð á bolfiski hefur í
mörgum tilvikum farið lækkandi
að undanförnu. Mikið framboð
á þorski úr Barentshafi og efna-
Skógurinn er auðlind í ýmsu tilliti.
Bók um skóg sem auðlind
Á myndinni er ritstjórn bókarinnar Skógarauðlindin - ræktun, umhirða og
nýting. F.v. Hallur Björgvinsson, Björn B. Jónsson, Harpa Dís Harðardóttir og
Björgvin Örn Eggertsson. Ljósm. áþ.
Stundar fjölbreytta verðmætasköpun
í fjölskyldufyrirtækinu
hagserfiðleikar á evrusvæðinu hafa
sitt að segja. „Verðið heldur sér
þó á dýrustu afurðunum svo sem
hnakkastykkjunum. Milliafurðir
sem við köllum hafa lækkað og fólk
sem áður keypti hnakkana er farið
að kaupa meira sporðstykkin. Verð-
in á þunnildum og í blokk eru hins
vegar mjög léleg. Lækkanir hafa
orðið miklar í frystiafurðum.Við
sem erum í flugfiskinum höfum þó
almennt fundið minna fyrir verð-
lækkunum. Ferska hráefnið stend-
ur betur að vígi í svona ástandi.“
Ýsan hefur oft vegið þungt í
veiðum bátanna. Nú syrtir í álinn
með hana. „Ýsan er á hraðri nið-
urleið. Nú veiðast vissulega mik-
ið af tveggja og þriggja ára ýsu og
hafa menn vissar áhyggjur yfir því
að það er lítið að sjá af yngri ýsu.
Þegar stórýsan klárast þá er þetta
bara búið í bili að minnsta kosti. Þá
megum við búast við því að sjá svip-
að ástand og við Færeyjar núna. Þar
er engin ýsa.“
Reyna fyrir sér
í uppsjávarfiski
Á síðustu árum hefur Sjávariðjan
fetað sig inn á vinnslu á uppsjáv-
arfiski, síld og makríl. „Við höf-
um keypt makríl af smábátun-
um. Það hefur kostað mjög mikla
vinnu að þróa þetta. Við byrjuð-
um strax fyrsta árið að flaka mak-
rílinn og vildum reyna að búa til
topp vöru sem við gætum boð-
ið smásölu aðilum víða um heim.
Fyrstu árin voru mjög erfið í sölu.
Við sáum það fljótt að við gátum
ekki boðið flökin þeim sömu og
voru að taka stóra farma hér á Ís-
landi. Nú er það orðið léttara eft-
ir að við fundum út að við ættum
að leita okkar eigin leiða. Nú erum
við komin þangað að kúnnarnir
leita okkur uppi í staðinn fyrir að
við þurfum að finna þá. Við höfum
heilfryst stærsta makrílinn, flak-
að millifiskinn og plötufryst þann
minnsta. Þannig flokkum við all-
an fiskinn og beinum honum inn á
rétta markaði eftir stærðum. Þetta
skapar góða vinnu og verðmæti frá
júní til september. Veiðarnar hafa
líka gengið vel. Það má segja að í
sumar hafi flæðið verið orðið mjög
gott eftir ár með dýrri þróunar- og
markaðsvinnu.“
Fyrirtækið hefur einnig reynt
fyrir sér í síldarvinnslu eftir að silf-
ur hafsins fór að veiðast við norð-
anvert Snæfellsnes. „Við höfum
þó ekkert verið í síldinni nú í ár.
Við blokkfrystum heila síld og flök
síðustu ár. Afurðaverðið er bara
þannig að þetta er ekkert spenn-
andi. Stóru uppsjávarfyrirtækin
geta tekið mikið magn með litlum
kostnaði og selt í stórum förmum
sem skapar mikla hagkvæmi. Við,
þessir litlu í landi, verðum hins
vegar að gera eitthvað meira út úr
þessu til að bera eitthvað úr být-
um, saxa hana í bita eða eitthvað
viðlíka.“

Vill skýrari stefnu og
meiri jákvæðni
Alexander segir að þrátt fyrir ýms-
ar áskoranir þá sé góður hugur
í sjávarútveginum í Snæfellsbæ.
„Það er ágætis bjartsýni í fólki. Það
sem mér finnst bara vanta í sjávar-
útveginum er meiri sátt þannig að
við fengjum að vera í friði með
það sem við erum að gera. Það
vantar líka ákveðnari stefnumót-
un til langframa. Það er svo erfitt
að skipuleggja fram í tímann. Um-
ræðan um sjávarútveginn er líka
oft neikvæð. Það þarf að sýna og
segja þjóðinni að við erum að gera
góða hluti og við erum að vanda
okkur.“ mþh
Alexander Friðþjófur Kristinsson framleiðslustjóri í Sjávariðjunni í Rifi.