Læknablaðið - 15.04.2003, Blaðsíða 44

UMRÆÐA & FRÉTTIR / AF SJÓNARHÓLI STJÓRNAR LÍ
Stjóm Læknafélags íslands
Heilafok um stöðu læknisins
- Hafa völd og áhrif lækna í íslenska heilbrigðiskerfinu minnkað? Ef svo er, þurfa læknar
að hafa áhyggjur af því? Um þetta var rætt á stjórnarfundi á Hótel Rangá fyrir skömmu
Þorvaldur Ingvarsson
lœkningaforstjóri FSA
flytur erindi sitt um
lœkninn sem stjórnanda.
Stjórn Læknafélags ís-
lands hélt stjórnarfund á
Hótel Rangá föstudaginn
21. mars. I fimm klukku-
stundir ræddu stjórnar-
menn stöðu lækna í heil-
brigðiskerfinu, leiddir
áfram af Elínu Hirst
fréttastjóra Sjónvarpsins
sem fengin var sérstak-
lega til að haida mönnum
við efnið. Útkoman varð
hin fróðlegasta og verður
hér á eftir reynt að gefa
nokkra mynd af því sem
þama fór fram.
Þrír stjórnarmanna,
þeir Ófeigur Þorgeirsson,
Páll H. Möller og Sigurð-
ur E. Sigurðsson, höfðu
haft veg og vanda af und-
irbúningi fundarins og
Ófeigur setti fundinn og útskýrði tilgang hans og
fyrirkomulag. Hópurinn lagði fimm spurningar fyrir
fundarmenn og má segja að fyrsta spurningin hafi
verið kjarni þeirra allra en hún var svohljóðandi:
Hafa læknar sífellt minni áhrif í sínu nánasta starfs-
umhverfi og að sama skapi minni áhrif á stefnumörk-
un og útfærslu heilbrigðiskerfisins? Hinar spurning-
arnar fjórar voru svo tilbrigði við þetta stef og verða
tíundaðar þegar að þeim kemur í frásögninni.
Styrkur og veikleiki
Fyrsti dagskrárliður var erindi Þorvalds Ingvarssonar
lækningaforstjóra Fjórðungssjúkrahússins á Akur-
eyri (FSA) sem var gestur fundarins. Erindi hans
nefndist Læknirinn sem stjórnandi í heilbrigðiskerf-
inu. Þorvaldur sló því föstu í upphafi að læknar hefðu
mikil áhrif á heilbrigðisstofnunum og þannig ætti það
líka að vera. Hitt væri svo annað mál hvort læknum
fyndist þeir hafa nægilega mikil áhrif.
Þorvaldur rifjaði upp að hann hefði setið marga
aðalfundi LÍ þar sem rætt var um nauðsyn þess að
Þröstur koma á stjórnunarfræðslu fyrir lækna. Loks hefði það
Haraldsson orðið að veruleika og þá mættu fimm læknar, þar af
tveir unglæknar í fæðingarorlofi. Það var allur áhug-
inn. Aðrar stéttir, og þá einkum hjúkrunarfræðingar,
hafa sýnt mun meiri áhuga á stjórnun. Þannig bauð
FSA í samvinnu við Háskólann á Akureyri upp á
stjórnunarnám fyrir hálfu öðru ári. Þátttakendur í því
eru átta hjúkrunarfræðingar og einn læknir.
Eftir að Þorvaldur hafði lýst helstu kostum góðs
stjórnanda lagði hann mat á styrk og veikleika lækna
að þessu leyti. Styrkur læknisins felst einkum í fag-
legri hæfni, góðri menntun og fjölhæfni. Veikleikar
eru hins vegar þeir helstir að fáir læknar hafa mennt-
un í stjórnun og rekstrarfræði. Læknar eru oft önnum
hlaðnir og sinna stjórnuninni sem aukastarfi og hafa
yfirleitt litla innsýn í störf annarra heilbrigðisstétta.
Þorvaldur sagði það reynslu sína að læknar sýndu
lítinn áhuga á starfsmannamálum og gæðaþróun.
Þeir mættu yfirleitt ekki í starfsmannaviðtöl og hefðu
ekki áhuga á gæðamálum. Þetta væri mjög slæmt
vegna þess að eins og stjórnkerfinu er háttað um
þessar mundir þýddi lítið fyrir stjórnendur ríkisstofn-
ana að setja fram kröfur um auknar fjárveitingar án
þess að rökstyðja þær vel og sýna fram á fagleg gæði
þjónustunnar. Þorvaldur sagði að læknar bæru því oft
við að þeir væru svo önnum kafnir við að sinna sjúk-
lingum sínum að þeir mættu ekki vera að því að
stjórna. En er það svo? spurði hann. Hverjir eyða
mestum tíma með sjúklingum?
Hann sagði það sjaldgæft að læknar kæmu til hans
til að ræða faglegar nýjungar. Mest af hans tíma færi í
launamál. Það bæri hins vegar mikið á gagnrýni á
stjómendur. Því væri til dæmis oft haldið fram að yfir-
stjórnin á Landspítala hefði ekkert vit á því sem hún
væri að gera. Þar eru samt tveir læknar af fimm. Eru
það ekki réttu læknarnir?
Þorvaldur lauk máli sínu á því að segja að það
vantaði lækna sem væru tilbúnir að leggja fyrir sig
stjórnun í fullu starfi. Stjórnvöld og embættismenn í
heilbrigðiskerfinu litu mjög til lækna eftir ráðgjöf og
ljóst væri að það fari vaxandi í framtíðinni eftir því
sem þörfin fyrir forgangsröðun eykst. Hann sæi líka
teikn um að yngri læknar hugsuðu öðruvísi en þeir
eldri og benti á að þess væru mörg dæmi meðal nýút-
skrifaðra lækna að þeir legðu fýrir sig framhaldsnám
á sviði stjórnunar, rekstrarfræði, heilsuhagfræði eða
lögfræði.
328 Læknablaðið 2003/89