Læknablaðið - 15.04.2003, Blaðsíða 73

FRÁ HEILBRIGÐIS- OG TRYGGINGAMÁLARÁÐUNEYTI OG LANDLÆKNI
Lyfjamál 114
Atak í lyfjamálum heilbrígðisstofnana
Á undanförnum vikum og mánuðum hefur mikil
umræða verið um lyfjanotkun og lyijakostnað hér á
landi. Einkum hefur verið rætt og deilt um hækkun á
lyfjakostnaði Landspítala og þá sérstaklega hækkun
vegna sérhæfðra sjúkrahúslyíja (S-merkt-lyf) sem
hefur verið veruleg að undanförnu. Eins og oft áður
greinir menn á um orsakir og afleiðingar. Þegar leit-
að er leiða til að sporna við hækkun lyfjakostnaðar er
gjarnan horft til lyfjaverðs og bent á að lyfjaverð hér
á landi sé hærra en í nágrannalöndunum. Hátt lyfja-
verð skiptir vissulega máli en þó ekki jafn miklu máli
og val lyfja. Kostnaðarlega er höfuðvandinn sá að
læknar velja fremur nýrri og dýrari lyf en eldri og
ódýrari, jafnvel þó að vitað sé að oft komi þau eldri
og ódýrari að jafn góðum notum. Þetta sést einkar
vel þegar litið er til þróunar síðasta árs en þá varð
veruleg kostnaðaraukning þrátt fyrir um 6% lyfja-
verðslækkun sem varð á árinu vegna styrkingar ís-
lensku krónunnar. í þessu sambandi er vert að minna
á grunnlyfjahugtakið (the essential drug concept)
sem Alþjóða heilbrigðisstofnunin (WHO) hefur mjög
haldið á lofti. Full ástæða er til að minna á grunnlyf
þar sem mikilvægi þeirra virðist gleymast hraðar hér
á landi en í öðrum löndum og hér hefur jafnvel verið
gengið svo langt á undanförnum mánuðum að sum
þessara lyfja hafa verið afskráð og markaðurinn skil-
inn eftir með mun dýrari og óhagkvæmari lausnir.
Vegna þessarar þróunar hefur ráðherra ákveðið
að efna til átaks í lyfjamálum heilbrigðisstofnana
meðal annars með það að markmiði að tryggja að-
gang og forgang að grunnlyfjalista í heilbrigðisþjón-
ustunni. Skipaður hefur verið stýrihópur til að vinna
að þessum málum. Stýrihópnum er ætlað að vinna að
sparnaði og hagræðingu í innkaupum lyfja, lyfjavali
og réttri notkun þeirra, meðal annars með því að:
• Stuðla að stefnumörkun heilbrigðisstofnana í
lyfjamálum (drug policy).
• Samræma val lyfja á lyfjalista byggða á grunn-
lyljalista Alþjóða heilbrigðisstofnunarinnar, klín-
ískum leiðbeiningum landlæknis og öðrum við-
urkenndum leiðbeiningum (evidence based
medicine).
• Sjá um útgáfu og kynningu hins sameiginlega
lyfjalista.
• Stuðla að sameiginlegum innkaupum og útboð-
um á vegum Ríkiskaupa á þeim lyfjum sem val-
in eru á sameiginlega lyfjalista.
• Semja reglur um lyfjakynna og aðra sölumenn,
um takmarkaðan aðgang þeirra að starfsfólki
heilbrigðisstofnana, hvað þeir mega og hvað
þeir mega ekki gera.
• Semja leiðbeiningar (stefnu) um með hvaða
hætti ný og dýr lyfjameðferð er tekin í notkun á
heilbrigðisstofnunum.
Einar
Magnússon
Höfundur er yfirlyfjafræðingur
í Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneyti.
Læknablaðið sækir fram á netinu
Nú er rétt ár frá því Læknablaðið
leysti landfestar og fór að reyna fyrir sér
á netinu jafnhliða prentútgáfunni. Eins-
og að var stefnt eru öll tölublöð árgang-
anna 2000, 2001 og 2002 komin á sinn
stað þar sem og Fylgirit þessara ár-
ganga. Því miður eru fyrri árgangar
blaðsins ekki tiltækir á rafrænan hátt.
Öflug leitarvél er á vefnum og svarar á
augabragði þegar leitað er eftir einstök-
um efnisorðum eða höfundum.
Það tekur allajafna skemmri tíma að
leggja efni blaðsins út á netið en að
renna því í gegnum prentvélarnar og
því er netútgáfan yfirleitt klár 2-3 dög-
um fyrr á netinu en áskrifendur fá blað- Heimsóknir á vef blaðsins
ið inn um póstlúguna. 2002
Eðli netmiðla er slíkt að ýmsum Maí 333
mælitækjuin má bregða upp til að leggja Júní 291
kvarða á miðilinn. Meginniðurstaðan er Júlí 426
sú að oftast er komið inn á vefinn frá ís- Ágúst 488
landi, flestir af neti Landspítalans, og September 673
heldur meira er um heimsóknir á virk- Október 767
um degi í fyrri hluta mánaðar. Mest er Nóvember 954
skoðað af nýjasta efni vefsins, hvort heldur er Fylgirit eða hefðbundið tölu- Desember 847
blað. Meginumferðarþunginn er á vinnu- 2003
tíma; milli níu og fimm, en heimsóknir Janúar 2069
eru þó drjúgar á kvöldin. Febrúar 1715
Mars 1755
Læknablaðið 2003/89 357