Fréttatíminn - 07.11.2014, Qupperneq 15

Þ riðjudaginn 4. nóvember komst fjöldi sjúklinga ekki í aðgerð vegna verkfallsað-gerða skurðlækna. Frestun
á aðgerð hefur ekki bara áhrif á líf
sjúklinga heldur allra þeirra sem
standa þeim nærri. Að horfa upp á
sína nánustu kveljast á meðan biðinni
stendur getur tekið meira á en margan
grunar. Grímur Rúnar Friðbjörnsson
og Halldóra Björnsdóttir eru í hópi
þessa fólks. Í sumar greindist Grímur
óvænt með meðfæddan hjartagalla
sem getur verið honum lífshættu-
legur. Hjartagallinn er þess eðlis að
Grímur finnur ekkert fyrir honum en
hjartað gæti hætt að starfa, skyndi-
lega og án nokkurrar viðvörunar. Eftir
að hafa gengist undir grunnrannsókn-
ir á haustmánuðum var Grími gefinn
tími í hjartaskurðaðgerð þriðjudaginn
4. nóvember.
Verulegt andlegt álag
„Ég gæti þess vegna dottið niður
hvenær sem er, hvað veit ég,“ segir
Grímur þar sem hann situr í sófanum í
stofunni heima hjá þeim hjónum. Dag-
inn sem við hittumst ætti hann að vera
að vakna upp eftir lífsnauðsynlega
hjartaskurðaðgerð, en þess í stað sitja
hjónin heima og bíða. Þau segjast ekki
vita hvernig best sé að eyða tímanum
og eru enn að ná áttum eftir atburði
gærdagsins, en það var ekki fyrr en
á síðustu stundu sem ljóst varð að
fresta þyrfti aðgerðinni vegna verk-
fallsins. Þrátt fyrir að vera Grími lífs-
nauðsynleg þá fellur hún ekki undir
bráðaaðgerð svo hjónin bíða eina viku
í viðbót, samkvæmt nýjustu upplýsing-
um. Aukin bið setur lífið úr skorðum.
„Þetta truflar líf okkar allra. Ég sit
með honum heima, börnin okkar og
vinir hafa áhyggjur og auðvitað fer öll
vinna úr skorðum,“ segir Halldóra.
„Ég hef alltaf verið hraustur maður,“
segir Grímur, „og það er vissulega
skrítin tilfinning að sitja bara heima
og bíða. Og þar að auki vitandi að ég
gæti dottið niður hvenær sem er, sem
er óraunveruleg tilfinning. Þegar ég
heyrði í gær að það yrði ekki af að-
gerðinni varð ég svo reiður að ég sett-
ist niður og skrifaði bréf til stjórnenda
þessa lands.“
Þegar ég spyr Grím um innihald
bréfsins verður fátt um svör. Honum
er mikið niðri fyrir og í stað þess að
svara bítur hann á jaxlinn.
„Þetta er verulegt andlegt álag,“
segir Halldóra. „Auðvitað verður
maður reiður og það er ekki gott fyrir
fólk sem er á leið í stóra aðgerð að vera
reitt. Við verðum auðvitað kvíðin og
bara ómöguleg. Og nóg er nú álagið
fyrir. Ég held að þetta sé mun erfiðara
en fólk almennt ímyndar sér.“
Vorkenna læknunum
Grímur segist vera að upplifa nú á
eigin skinni það sem hann hafi lengi
haft tilfinningu fyrir. „Þeir sem
stjórna landinu núna hafa haft það
að markmiði í áratugi að brjóta niður
alla þá grunnþjónustu sem hefur
verið byggð hér upp, til þess eins að
rýma fyrir einkavæðingu. Ég er svo
heppinn að vera orðinn það gamall
og vera á leið á eftirlaun en fram-
tíðin er ekki björt fyrir unga fólkið.
Það verður engin þjónusta hér fyrir
þá sem ekki eiga peninga ef þetta
heldur svona áfram. Ef nú væri til
staðar einkarekinn spítali þá hefði ég
ekki haft efni á því að fara þangað í
aðgerð, nema með því að skuldsetja
mig verulega.“
„Það er búið að heilaþvo okkur,“
segir Halldóra, „með því að við séum
með besta heilbrigðiskerfi í heimi
sem er raunar hrunið – við erum bara
ekki búin að fatta það.“
Þau hjónin hafa samt sem áður
ekkert nema gott af Landspítalanum
og öllu starfsfólkinu þar að segja.
Grímur segist öruggur setja líf sitt
í hendur þess. „Okkur líður illa en
við höfum séð það síðustu daga að
læknunum líður líka illa. Þetta fólk
er búið að helga líf sitt því að bjarga
mannslífum en vinnur við ömurlegar
aðstæður og verkfall er það eina sem
Ég gæti dottið niður hvenær sem er
Grímur Rúnar Friðbjörnsson er hjartasjúklingur sem bíður eftir aðgerð sem var frestað vegna verkfalls.
Hann og Halldóra Björnsdóttir, kona hans, sitja heima og bíða, kvíðin og áhyggjufull yfir stöðu mála.
Grímur segist öruggur setja líf sitt í hendur starfsfólks Landspítalans en falli hann frá meðan á biðinni
standi verði það ráðamönnum landsins að kenna.
Grímur Rúnar Friðbjörnsson og Halldóra Björnsdóttir bíða eftir því að Grímur komist í hjartaskurðaðgerð. Biðin tekur á og eykur áhyggjur allra sem standa þeim nærri. Þau segjast vera í áfalli yfir áhuga-og virðingar-
leysi stjórnvalda. „Er ég fórnarkostnaðurinn fyrir hagvöxt?“ spyr Grímur. Ljósmynd/Hari
það sér í stöðunni. Ég sem sjúklingur
sárvorkenni læknunum að vera í þess-
ari stöðu. Starfsfólk Landspítalans
hefur reynst okkur ótrúlega vel.“
Flyttust af landi brott ef þau gætu
Þrátt fyrir allt sem dunið hefur á Grími
og Halldóru létu þau sig ekki vanta á
mótmælafund á Austurvelli á mánu-
dagskvöldið. „Við erum bara í áfalli
yfir virðingarleysi stjórnvalda. Er þeim
alveg sama um fólk? Ætli Sigmundur
Davíð hafi ekki bara haldið að við vær-
um tónlistarkennarar. Það er nú meira
hvað fólk getur verið úr sambandi við
þjóðina sem það er í vinnu fyrir,“ segir
Halldóra.
Grímur tekur undir með konu sinni
og nú getur þessi rólegi maður ekki
lengur orða bundist. „Ég stundaði
nám í Noregi á sínum tíma og bjó þar
í nokkur ár og ef ég væri yngri þá færi
ég aftur út. Börnin okkar hafa verið í
námi erlendis og okkur dettur ekki til
hugar að hvetja þau til að koma heim.
Hvernig er hægt að tala um hallalaus
fjárlög þegar svona stendur á? Eða
hagvöxt? Er ég fórnarkostnaðurinn
fyrir hagvöxt? Er virkilega hagvöxtur
í landi sem getur ekki veitt veiku fólki
boðlega þjónustu?“ spyr Grímur og
getur að lokum sagt það sem hann
skrifaði í bréfið til ráðamanna en kom
ekki orðum að í upphafi; „Ef ég lifi ekki
biðina af þá er það ekki læknum að
kenna. Það verður þá stjórnvöldum að
kenna.“
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
læknaverkfall
118 skurðað-
gerðum
frestað í
vikunni
Fyrsta lota verk falls
Skurðlækna fé lags
Íslands hófst á mið-
nætti aðfaranótt
þriðjudagsins 4.
nóvember og stóð
þar til klukkan
fjögur í gær,
fimmtudaginn
6. nóvember.
Síðastliðinn
mánudag var 36
aðgerðum frestað,
á þriðjudaginn
37 aðgerðum,
miðvikudaginn
27 aðgerðum og í
gær, fimmtudag,
18 aðgerðum. Þar
að auki var 7-800
göngudeildarkom-
um frestað.
16 viðtal Helgin 7.-9. nóvember 2014