Læknablaðið - 15.05.2006, Blaðsíða 5

LISTAMAÐUR
MÁNAÐARINS
II M R Æ Ð A 0 G F R É T T I R
390 Af sjónarhóli stjórnar. Kjaramál í nútíð og framtíð
Sigurður Einar Sigurðsson
394 Skortur á hjúkrunarkonum kallaði á nýjungar
Hávar Sigurjónsson
394 Ragnheiður Guðmundsdóttir heiðursfélagi LÍ
Hávar Sigurjónsson
397 Ungt fólk sækir ekki í sjúkraliðanám
Kristín Á. Guðmundsdóttir
399 Nýjung í læknadeild. Valnámskeið fyrir 6. árs nema
Hávar Sigurjónsson
403 Þankar um þagnarskyldu
Benedikt Ó. Sveinsson
404 Bréf til blaðsins. Af þrætubók
Pétur Pétursson
409 Þing lyflækna
A S T 1 R P 1 S T L A R
413 íðorð 187. Málfar í fyrirlestrum (frh) Jóhann Heiðar Jóhannsson
415 Einingaverð og taxtar/styrkir
427 Lausar stöður
417 Sérlyfjatextar
427 Ráðstefnur og fundir
Læknadagar
2007
Undirbúningur er nú hafinn fyrir Læknadaga sem haldnir verða 15.-19. janúar 2007. Fyrirhugað
er að ganga frá stærstum hluta dagskrár í byrjun sumars og eru þeir aðilar sem vilja leggja til efni
vinsamlegast beðnir að senda hugmyndir að fyrirlestrum, málþingum, „vinnubúðum” eða öðrum
dagskráratriðum fyrir 1. júní næstkomandi til Margrétar Aðalsteinsdóttur hjá Fræðslustofnun
lækna, Hlíðasmára 8, 201 Kópavogi eða á tölvupósti magga@iis.is
'\ fræðum sálgreiningar er þekkt kenningin
um „spegilstig" bernskunnar þegar
manneskja gerir sér grein fyrir sjálfri sér. Lítið
barn sér sig í spegli og yfirfærir brotakenndar
hugmyndir um sjálft sig yfir á spegilmyndina
sem það sér, það býr til sjálfsmynd. „Hver
er þetta? Þetta er ég!“ Á lífsleiðinni tekur
manneskjan síðan ákvarðanir og velur sér
lífsmynstur að miklu leyti út frá hugmyndinni
um þessa sjálfsmynd. Það sem meira er,
hún varpar þessari sjálfsmynd stöðugt
á aðrar manneskjur sem verða á vegi
hennar. Sálgreining fæst síðan við að losa
um hömlur þessarar tilbúnu hugmyndar
og horfast í augu við hið brotakennda og
ófullkomna sjálf. Þetta er langur og ef til
vill flókinn aðdragandi að þeirri einföldu
staðreynd að myndlistarmaðurinn Huginn
Þór Arason klippti af sér sitt síða hár og lét
hárkollumeistara sníða úr þvi kollu. Hann
tók brot af sinni sýnilegu sjálfsmynd, klippti
af sér og setti fram sem listaverk, án titils,
2005. Nú getur hann og allir aðrir horft á
þetta furðulega brot af líkamanum og spáð
í það. Hvaða týpa er þetta, með sítt hár?
Karl eða kona? Fórnarlamb tískunnar?
Sjúklingur, lifandi eða látinn? Hippi? Þetta
eru yfirborðskenndar vangaveltur en það er
einmitt mergur málsins, yfirborðið. Þar liggur
upphaf þess sem er svo miklu flóknara, allt
sem ein manneskja samanstendur af, líkami
og sál. Brotin sem mynda heild.
Huginn hefur undanfarið tekið fyrir
yfirborð sitt skref fyrir skref og þaulkannað.
Hverja einustu spjör, boli, buxur, sokka,
nærföt - hann hefur sniðið allt upp á nýtt
og búið til málaðar eftirmyndir. Þessi
áráttukennda rannsókn hefur skilað safni af
ólíkum yfirborðsmyndum listamannsins og
minnir óneitanlega á aðferð sálgreinisins sem
losar um hinn herpta hnút um sjálfsmyndina.
Nú sjáum við listamanninn I brotum, hann
sér sjálfan sig í einingum eins og barn sem
sér bara hendur og fætur og tengir það ekki
eigin líkama. Hárið er I senn fullkomlega
hversdagslegt, háð tísku og duttlungum en
um leið tengt miklum breytingum í lífinu.
Það er í öllu falli stór hluti sjálfsmyndar
einnar manneskju og kann að skipta hana
töluverðu máli. Það er ögrandi af Huginn að
nota það beint sem viðfangsefni í listaverk í
staðinn fyrir að kasta þvi og beina sjónum að
breytingunum á sjálfum sér eftir klippinguna.
í stað þess að horfa krúnurakaður í spegil
og spyrja „hver er þetta?“ býr hann til
verk sem kallar á aðra spurningu. Og ekki
bara hann, heldur við öll hljótum að spyrja
„hver var þetta?“ Fátt er hægt að segja um
meðferðargildi verksins fyrir listamanninn
en áhorfendur geta sem dæmi yfirfært
gjörninginn á sjálfa sig, skoðað brot af sér
sjálfum og spurt áleitinna spurninga.
Markús Þór Andrésson
Nauðsynlegt er að fram komi hvort óskað er eftir þátttöku Fræðslustofnunar við að greiða kostnað
fyrir erlendan fyrirlesara.
Læknablaðið 2006/92 361