Læknablaðið - 15.05.2006, Blaðsíða 39

UMRÆÐA & FRÉTTIR / SJÚKRALIÐAR
ustu sem talin er æskileg (þrjár klukkustundir á
sólarhring hver sjúklingur).
Vissulega eru tímarnir breyttir og kröfurnar
aðrar og meiri í dag en fyrir tæpum 50 árum.
En það þarf ekki sterkt ímyndunarafl til að sjá
hliðstæðurnar við umræðuna í dag og forvitnilegt
að velta fyrir sér hverjar lausnir voru fundnar
á vandanum þá og hvernig lausn þess tíma
er orðin hluti af vandanum í dag. Nú stendur
heilbrigðiskerfið nefnilega ekki einasta frammi
fyrir yfirvofandi skorti á hjúkrunarfræðingum
heldur líka sjúkraliðum.
„Meðan ég dvaldi mestan hluta ársins 1962 í
Bandaríkjunum, aðallega Fíladelfíu og New York,
til að kynna mér kennslu í lífeðlisfræði við lækna-
skóla þar, en ég hafði þá verið aukakennari í þess-
ari grein í tæpan áratug við læknadeild Háskóla
íslands, kynntist ég, kannski að nokkru fyrir til-
viljun, námi og starfi hjúkrunarfólks þar í landi
sem kallað er „practical nurses“ sem við höfum
kallað sjúkraliða. Mér fannst þetta hjúkrunarnám
svo athyglisvert og frásögn ábyrgra aðila af því
hvað þetta hjúkrunarfólk gegndi mikilvægu hlut-
verki í hjúkrun við spítala og aðrar sjúkrastofnanir
svo merkilegt, að það varð til þess, að ég ákvað að
kynna mér nám og starf þessara practical nurses
eins vel og mér gæfist tækifæri til. Gerði ég það
með með það fyrir augum að kynna þetta ábyrgum
aðilum hér og öllum almenningi, þegar heim kæmi,
ef þetta mætti koma að gagni hér, eins og það hafði
augljóslegra gert þar í landi.“
Hér er vitnað í grein eftir Ragnheiði sem birtist
í 10. tbl Læknablaðsins 1987, sem var upphaflega
erindi er hún flutti á ráðstefnu Sjúkraliðafélags
íslands vorið 1985 en þá voru einmitt 20 ár liðin frá
því námið hófst hérlendis.
Allir flokkar samþykktu samhljóða
í samtali við Ragnheiði þar sem hún var beðin að
rifja upp aðdraganda þessa alls kemur fram að hún
sat í stjórn Reykjavíkurdeildar Rauðakross íslands
frá 1959-1979 og var formaður deildarinnar 1971-
1979. Flest árin sat hún einnig í stjórn RKÍ og það
var einmitt á þeim vettvangi sem hún beitti sér
upphaflega fyrir því að nám í sjúkraliðun var tekið
upp hérlendis.
„Tillögur mínar um að stjórn RKÍ ynni að því
að heimiluð yrði skemmri hjúkrunarmenntun voru
samþykktar á stjórnarfundi RKÍ þann 11. febrúar
1963,“ segir Ragnheiður. „Það kom í hlut dr. Jóns
Sigurðssonar borgarlæknis formanns RKÍ fyrir
hönd stjórnarinnar, að berjast fyrir því að hjúkr-
unarlögunum yrði breytt þannig að slík hjúkrunar-
menntun, í samræmi við menntun practical nurses í
Bandaríkjunum yrði heimiluð hérlendis. Þetta tók
allt sinn tíma en á vorþinginu 1965 voru breytingar
á hjúkrunarlögunum samþykktar og rétt að komi
Ragnheiður
Guðmundsdóltir augn-
lœknir, heiðursfélagi LÍ.
Læknablaðið 2006/92 395