Læknablaðið - 15.10.2006, Síða 38
UMRÆÐA & FRÉTTIR / AF SJÓNARHÓLI STJÓRNAR LÍ
Læknanemar í læknafélagi?
Sigurbjörn
Sveinsson
form@lis.is
Höfundur er formaður
stjóraar LÍ.
I pistlunum Af sjónarhóli
stjórnar birta stjórnarmenn
LI sínar eigin skoðanir
en ekki félagsins.
Fyrir rúmum áratug þegar ég tók sæti í stjórn
Læknafélags íslands (LI) bar töluvert á erfiðum
samskiptum unglækna og forystu félagsins. Svo
hafði verið um nokkurra ára skeið og virtist heldur
bæta í en draga úr. Mér sem aðkomumanni fund-
ust tilefnin oft léttvæg eða að minnsta kosti ekki
þess eðlis að gæfu tilefni til hurðarskella og ann-
arrar fyrirferðar.
Eg minntist þess ekki að ástandið hefði verið
svona 15 árum áður þegar ég sat í stjórn LI fyrir
unglækna en vera má að sá friður, sem þá ríkti
í stjórn félagsins, hafi stafað af skorti á ágrein-
ingi um kjaramál. Þau hafa enda jafnan verið
erfiðasta úrlausnarefni kynslóðanna í LÍ. En
tilfinning unglæknisins í stjórn á þeim tíma
var mun frekar um stolt og ábyrgð en fyrir
nýjum vígvelli eftir prófafargan læknadeildar.
Samskipti unglækna og LI fóru bara versnandi
undir lok síðustu aldar og óþarfi er að rifja upp
hinn sögulega skilnað Félags ungra lækna (FUL)
við LÍ í miðjum frágangi kjarasamnings vorið 2002.
Þetta ástand var auðvitað erfitt fyrir stjórn LÍ
og formann þess og krafðist skýringar og við-
unandi úrlausnar. Óánægja unglækna með kjör
var skiljanleg og þeir gerðu sanngjarnar athuga-
semdir bæði við grunnlaun sín og samningsbundna
meðferð á vinnutíma og frí honum tengdum. Hins
vegar virtust mér unglæknar almennt koma harka-
lega niður í samfélagi lækna og upplifa félagslegt
umhverfi LI framandi og hin mörgu sameiginlegu
mál önnur en kjaramál tæplega á vetur setjandi.
Samninganefnd LI brást við hinu fyrra úrlausn-
arefni með ítarlegum undirbúningi kröfugerðar
þar sem málefni unglækna fengu veglegan sess
eða með öðrum orðum forgang. Var hlutur þeirra
óumdeilanlega réttur meira en annarra í síðasta
kjarasamningi. Stjórnin velti því síðan fyrir sér
hvernig lending læknanema gæti orðið félagslega
mýkri í röðum lækna og komu fulltrúar Félags
læknanema á fund hennar til að ræða þessi mál
síðastliðinn vetur. Ur varð sú hugmynd að þeir
læknanemar, sem aðild eiga að FUL (aðildarfélagi
LI), nemar á 5. og 6. ári, verði félagar í LI fyrir þá
aðild. Hefur stjórnin gert tillögur að lagabreyt-
ingum í þessu skyni (sjá heimasíðu), sem kynntar
voru á síðasta aðalfundi og mun bera þær upp að
nýju að öllu óbreyttu. FUL mun á næsta aðalfundi
væntanlega breyta lögum þannig að umrædd-
ir læknanemar verða fullgildir meðlimir FUL.
Þegar læknanemar skyldu hefja störf á
Landspítalanum síðastliðið vor kom í ljós að
yfirstjórn sjúkrahússins hafði breytt einhliða
kjörum þeirra frá fyrra ári. Læknanemar voru
að vonum ósáttir við þessa niðurstöðu, höfðu þó
engan samning og yfirstjórnin að öllum líkindum
í réttu skjóli laganna. Þegar formaður FUL reyndi
svo að tala máli þeirra bæði gagnvart spítala og
almenningi fékk hann kárínur frá yfirmönnum
sínum eins og hann hefur greint frá á öðrum vett-
vangi. Þessi staða var og er ómöguleg bæði fyrir
læknanema og ekki síður lækna, þar sem hún
getur skapað óvissu í upphafi hvers orlofstíma
og óróleika á vinnustað. Því er það allra hagur
að læknanemar hafi stuðning af stéttarfélagi.
Síðasti aðalfundur félagsins samþykkti eftirfar-
andi ályktun: „Aðalfundur Læknafélags íslands,
haldinn á Egilsstöðum dagana 1. og 2. september
2006, felur stjórn félagsins að koma inngöngu
læknanema í félagið í framkvæmd.” í umræðum
um þessa ályktunartillögu komu fram vangaveltur
um stöðu læknanema gagnvart læknafélögum í
nágrannalöndum. I máli Sigurðar E. Sigurðssonar,
varaformanns LÍ, kom fram að hann mælti ein-
dregið með þessari breytingu á lögum LÍ og taldi
að ungt fólk, sem von bráðar yrði læknar, myndi
flytja með sér ferskan anda og kraft og að ekki
væri hægt að ímynda sér neitt það við veru þess í
LÍ, sem skaðað gæti hagsmuni eða ímynd lækna í
bráð og lengd. Vitnaði hann meðal annars í reynslu
Norðmanna, sem hafa farið þessa leið, gert eldri
læknanema að fullgildum félögum í norska lækna-
félaginu og eru mjög sáttir við reynslu sína.
Eva Nilsson Bágenholm, formaður sænska
læknafélagsins, segir aðspurð í bréfi til mín, að í
Svíþjóð hafi læknanemar eigið félag, Félag lækna-
nema. Þeir hafi mikil áhrif innan læknafélagsins;
annars vegar eigi þeir 12 fasta fulltrúa á aðalfundi
(af um 143) og hins vegar áheyrnarfulltrúa með
málfrelsi í stjórn læknafélagsins sem geti haft mikil
áhrif á umræðu. Jafnframt hafa þeir einn fulltrúa
með atkvæðisrétt í samninganefnd ásamt fulltrúa
í kennslu- og vísindanefnd. Aðild að félagi lækna-
nema gefur aðild að sænska læknafélaginu. Stjórn
Félags læknanema fær aðstoð frá læknafélaginu til
þess að reka öflugt starf. Hún segir Félag lækna-
nema mjög þýðingarmikið þegar kemur að nýlið-
un í læknafélaginu. Orðrétt segir hún: „Okkur er
mjög í mun að hafa sterka nemendahreyfingu
innan okkar félags því þau eru framtíðin!”
Stjórn Læknafélags íslands mun hlýða fyrirmælum
aðalfundar á Egilsstöðum og vinna þessu máli
brautargengi.
698 Læknablaðið 2006/92