Læknablaðið - 15.10.2006, Blaðsíða 87

HUGLEIÐING HÖFUNDAR
Trúin flytur liðmús
Það er ein af þversögnunum í minni tilveru að ég
elska eina starfsstétt umfram aðrar, lækna auðvit-
að, bæði nær (þá sem ég er svo heppin að þekkja)
og fjær. Því ég hef ekkert nema góða reynslu af
því að leita til lækna, jafnvel þótt þeir séu ókunn-
ugir. En - hvernig kemur það heim og saman við
þá staðreynd að ég dríf mig yfirleitt ekki fyrr en
í lengstu lög. Og það sem meira er, fer helst ekki
eftir ráðleggingum og uppáskriftum.
Ef það er skrifað upp á fer ég að vísu í næsta
apótek með reseftið, og sný heim með lyfin, alls
hugar fegin. Gái svo hvort mér ætli nú ekki að fara
að skána meðan dollur og meðalaglös hvíla í friði
uppi á hillu. Þeim er svo hent, kyrfilega útrunnum
og óáteknum í næstu flutningum, eða í síðbúinni
vorhreingerningu. (Undantekning: Ef Einar Thor
ordínerar út af lungnakjaftæði er dollan strax
opnuð og meira að segja farið að reglum um inn-
töku).
Ég man eftir stórfelldu lyfjamisferli af fram-
angreindri sort þegar ég átti heima í París. Þrálátir
bakverkir og maginn ekki orðinn vel góður. Ég
neyddist af stað. Lækninum var illa brugðið yfir
því að þessi framandi sjúklingur væri búin að
„abímera“ (skemma) í sér magann með aspiríni,
jafnvel á fastandi maga. (Svona fer fyrir þverhaus-
um sem vilja ekki taka meðul, því þeir kunna það
ekki heldur). Ég fór frá lækninum með uppáskrift
á fimm eða sex tegundir af lyfjum, og syngjandi út
úr apótekinu yfir því hvað þetta var ódýrt miðað
við ísland, meðan ég vigtaði lyfjapokann fríhendis
gegn ímynduðum íslenskum poka og gerði verð-
samanburð.
Þegar heim var komið settist ég niður og las
spjaldanna á milli hvað var í hverjum stauk og
hvers konar aukaverkunum mætti hugsanlega
búast við af inntöku. Ég sá fyrir mér að sístemið
mundi hrynja ef ég færi allt í einu að taka sex
sortir af töflum samtímis, með yfirvofandi marg-
feldi aukaverkana, svo ég valdi úr tvær tegundir
og nartaði eitthvað í þær, ekki samkvæmt for-
skrift. Önnur var, af illri nauðsyn, verkjatöflur.
Skömm er frá því að segja fyrir manneskju sem
hefur forneskjulega lyfjamótstöðu, að þetta reynd-
ust svo merkar pillur að síðan bregð ég mér ekki
milli landa nema hafa þær í farteskinu. Hefur það
iðulega komið sér vel, einkum fyrir aðra en mig, og
varð nú síðast til þess að „bjarga lífi“ sessunautar
míns í langflugi eins og hann orðaði það, en hann
var altekinn af höfuðverk (vonandi ekki af því
að tala við mig). Það merkilega við þetta franska
verkjalyf er að það þjónar tilgangi sínum, slær sem
sagt á verk, og hefur ekki aðrar aukaverkanir en
þær að skapið skánar og símtöl lengjast, að því er
virðist fyrir hvetjandi áhrif á talstöðina.
(Bakverkirnir í París læknuðust svo endanlega
með því að ég fór að venja komur mínar í nálæga
líkamsræktarstöð í átjánda hverfi og rifjaði þar
upp mér til samlætis marga gleðisnauða stund við
sömu iðju úr einni og annarri svitastokkinni rækt í
Reykjavík og nágrenni.)
Það sæmir mér sem sagt síst að vera lyfjaþver-
haus, úr því ég hef prófað eitt sem virkar, fyrir utan
lungnatöflurnar hjá Einari sem fyrst var getið - og
svo hálspilluna í Frankfurt. Þar var rithöfundurinn
kominn á bókastefnu, með svo svæsna hálsbólgu að
hann varð eiginlega hræddur. Læknirinn skrifaði
upp á lyf með því formerki að ekki mætti láta það
í sig nema endilega þyrfti. Eina töflu á dag. Ég ætl-
aði þá að harka þetta af mér, enda viðvörun lækn-
isins ískyggileg. Hálsbólgan varð þó ískyggilegri en
viðvörunin og át ég því pilluna, í votta viðurvist.
Varð einkennalaus á korteri. Spurði vottana hvort
ég væri orðin endanlega vitlaus eða hvort svona
túrbómeðul væru yfirleitt til. Þeir sögðu að svona
meðul væru til. Við skulum þá segja það, en svo
mikið víst að ekkert sem á daga mína hefur drifið
kemst nær yfirskilvitlegri reynslu eða kraftaverki á
staðnum en áhrifin af þýsku hálspillunni.
Skammarlegri efahyggjunni varðandi meðul
fylgir svo skefjalaus vantrúin á allt sem getur
flokkast undir kírúrgískt inngrip. Þó hef ég neyðst
til að láta draga úr mér tannbrot heima og heiman.
En þá passa ég að láta ekki deyfa mig og lágmarka
þannig skaðann af inngripinu.
Mótstaðan gegn kírúrgískum inngripum náði
hámarki þegar gamalt hnjámeiðsl tók sig upp hér
um árið þannig að ég komst hvorki lönd né strönd
nema með harmkvælum og hækjum. Þrátt fyrir þá
kröppu stöðu leist mér ekki á að leita læknis frekar
en fyrri daginn - sá fyrir mér speglun, uppskurð
jafnvel, sýkingar í kjölfarið og frekari örkuml.
Svo fór þó að læknir kom mér til bjargar og
læknaði mig. Með því að lána mér íbúðina sína.
Ég var þá gestkomandi á íslandi og hefði ekki átt
auðvelt með að halda kyrru fyrir á mínum góða
gististað - en það gerði ég nú í lánsíbúðinni. Var við
rúmið í þrjá daga. Studdi mig við hurðarkarm eða
hækju þegar ég fór á ról og vingsaði veika fætinum.
Upp úr þessu varð hnéð smám saman albata og
hefur ekki til þess spurst síðan. Kannski trúin flytji
þá ekki bara fjöll, heldur einnig liðmús. Því ef það
er eitthvað sem ég trúi á þegar kvillarnir herja þá
er það hæfileg hvfld, með viðeigandi hörku til þess
að kría sér út hvfldina.
Steinunn
Sigurðardóttir
Steinunn Sigurðardóttir rit-
höfundur fæddist í Reykjavík
1950. Hún lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum
i Reykjavík 1968 og BA
prófi í sálarfræði og heim-
speki frá University College
í Dublin 1972. Steinunn
var fréttamaður útvarps og
fréttaritari með hléum frá
1970-1982. Hún hefur einnig
starfað sem blaðamaður og
þáttagerðarmaður við útvarp
og sjónvarp.
Steinunn gaf út fyrstu bók
sína, Ijóðabókina Sífellur, 19
ára gömul og vakti hún strax
athygli. Hún skrifar jöfnum
höndum skáldsögur og Ijóð,
og smásögur úr hennar
penna eru með þeim snjall-
ari sem til eru á íslensku.
Árið 1995 fékk hún Islensku
bókmenntaverðlaunin fyrir
skáldsöguna Hjartastað
og síðasta bók hennar,
Sólskinshestur, var tilnefnd
til sömu verðlauna 2005.
- Bækur hennar hafa verið
þýddar á önnur mál og frönsk
kvikmynd byggð á skáldsög-
unni Tímaþjófinum var frum-
sýnd árið 1999.
Læknablaðið 2006/92 747