Læknablaðið - 15.11.2007, Blaðsíða 31

Hvemig á að leysa vandann á meðan, sjúklingar
liggja á göngum og biðlistar eru langir.
„Þetta er hluti af vandanum sem ég vil skoða
í stærra samhengi. Það er ekki hægt að taka ein-
staka þætti útúr og reyna leysa þá án þess að hafa
yfirsýn yfir heildina."
Sérðufyrir þér að tímamörk verði sett á biðlista?
„Á einhverjum tímapunkti verður það
gert. Það er ekkert ólíklegt að á vegum
Evrópusambandsins verði gefin út til-
mæli um tímamörk biðlista í kjölfar þess að
bresk kona vann mál sem hún höfðaði fyrir
Evrópudómstólnum eftir að hafa farið í aðgerð
í Frakklandi þegar hún gafst upp á að bíða eftir
að komast að í Englandi. Ég sé það fyrir mér að í
nánustu framtíð verði gefnar út reglur hér varð-
andi biðlista en það liggur fyrir að allt sem að
þessu snýr þurfi að vanda mjög vel í undirbún-
ingi. Þetta snýst ekki bara um val sjúklingsins á
þeirri þjónustu sem er í boði heldur líka val kaup-
andans, ríkisins, á þeirri sömu þjónustu. Þegar
ég tala um heildarsamhengi þá er ég að tala um
stærri markað en hér heima og valkostir kaupand-
ans ná þá ekki bara útfyrir ríkisrekin sjúkrahús
heldur útfyrir landsteinana ef því er að skipta. Við
skulum ekki gleyma því að kostnaður við að flytja
sjúkling á milli landa er hverfandi í því kostnaðar-
umhverfi sem við erum að tala um."
Nefnd sem Pétur Blöndal alþingismaður veitirfor-
stöðu hefur nýverið tekið til starfa og eitt afþví sem
henni hefur veriðfalið er að endurskoða lyfjaverð og
hámarkskostnað sjúklinga við lyfjakaup. Sérð þúfyrir
þér hvar mörkin eiga að liggja?
„Nei, enda er það alls ekki tímabært að nefna
einhverjar tölur í því samhengi. Hinsvegar er ég
þeirrar skoðunar að fólk á að njóta stuðnings hins
opinbera þegar það lendir í stórfelldum kostn-
aði vegna eigin veikinda eða barna sinna. Þá vil
ég sjá aðstoðina koma inn af fullum krafti. Ég vil
lækka kostnað við lyf, bæði kostnað sjúklinga
og kostnað hins opinbera. Það hafa verið færð
gild rök fyrir því að ákveðin sóun sé í end-
urgreiðslukerfinu því það sé hvorki nógu skilvirkt
né nógu skynsamlegt. Núverandi kerfi ber þess
merki að það hefur verið bætt og endurbætt og er
orðið miklu flóknara en það þyrfti að vera. Ég vil
einfalda kerfið og gera það skiljanlegra og gagn-
særra. Það er ekki náttúrulögmál að breytingar á
kerfinu þurfi að koma niður á einhverjum heldur
þvert á móti getur það orðið öllum til gagns."
Heimilislæknar losna úr viðjum
Tilvísunarkerfið sem tekið var upp gagnvart hjarta-
læknum hefur komið hvað verst niður á sjúklingunum.
Hvernig horfir það við þér?
„Þetta er í skoðun einsog allt annað núna og
við höfum nokkur módel fyrir framan okkur og
UMRÆÐUR O G FRÉTTIR
HEILBRIGÐISRÁÐHERRA
getum skoðað hvernig þau reynast. Við munum
einnig líta til Norðurlandanna og það er eitt
af því sem nefndinni sem Pétur Blöndal gegn-
ir formennsku í og Ásta R. Jóhannesdóttir er
varaformaður fyrir hefur verið falið að gera; að
skoða hvernig þessum málum er fyrirkomið á
Norðurlöndunum."
Mega heimilislæknar búast við að verða leystir
undan því að starfa einungis á heilsugæslustöðvum og
vera með sjálfstæðan rekstur?
„Það má færa rök fyrir því að sameining
heilsugæslunnar á höfuðborgarsvæðinu hafi ekki
reynst eins vel og vonir stóðu til. í mínum huga
gengur þetta fyrst og fremst út á að veita fólki
góða þjónustu og ég tel að við munum sjá í nán-
ustu framtíð meiri fjölbreytni á þessu sviði en
verið hefur. Kerfið sem sett var á laggirnar fyrir
mörgum árum er alls ekki endilega kerfið sem
hentar okkur best í dag. Það hefur margt breyst í
þjóðfélaginu og þarna er fjölbreytni lykilorðið."
Rafræn sjúkraskrá hefur verið nokkuð til umræðu
en lítið miðað áfram. Ætlarðu að beita þér í að það mál
verði klárað?
„Ég tel þetta mjög mikilvægt mál en áður en
farið verður út í stóru fjárfestinguna þá verður að
vera klárt að kerfin geti talað saman og markmið
mitt er að ná áþreifanlegum árangri í þessu máli.
Þetta er langtímaverkefni en það þýðir ekki að ég
sé að tefja málið heldur vil ég þvert á móti tryggja
að vel sé að því staðið."
Talað hefur verið wn mikilvægi þess að stofna emb-
ætti umboðsmanns sjúklinga. Munt þú beita þérfyrir
því?
„Ég tel að skoða þurfi þetta í samhengi við
aðra hluti sem ég hef nefnt en það er enginn vafi
í mínum huga að hagsmunir sjúklinga þurfa að
vera upp á borðinu til jafns við hagsmuni fagstétt-
anna þegar rætt er um heilbrigðismál."
Það er stundum sagt að heilbrigðismálin séu
málaflokkur sem stjórnmálamenn vilji helstforðast að
ræða. Hvernig snýr þetta við þér sem orðinn ert heil-
brigðisráðherra?
„Mér finnst þetta miklu skemmtilegri mála-
flokkur en ég átti von á. Ég kannast hins vegar vel
við þetta viðhorf sem þú lýsir og það var ýmist
að fólk óskaði mér til hamingju eða vottaði mér
samúð sína þegar ég tók við embættinu. Ég held
að þetta þýði að hér er verk að vinna og ég mun
hiklaust reyna að láta að mér kveða og ég hef ekki
mætt öðru en jákvæðni og löngun til að gera betur
hjá því fjölmarga fólki sem starfar innan heilbrigð-
isgeirans og ég hef talað við í sumar. Við þurfum
að breyta ímyndinni, gera hana jákvæða því við
erum í harðri samkeppni um fólk og fjármagn.
Það fyrsta sem koma á upp í hugann þegar rætt
er um íslenskt heilbrigðiskerfi er að það sé öflugt,
fjölbreytt og með því besta sem býðst í heiminum
í dag."
LÆKNAblaðið 2007/93 763