Læknablaðið - 15.07.2008, Blaðsíða 43

UMRÆÐUR 0 G
F R É T T I R
F I G 0
deyr á meðgöngu eða í kjölfarið. Það er ástæða
til að nefna að árið 1987 var hleypt af stokkunum
átaki undir kjörorðinu Öryggi mæðra en það
er skemmst frá því að segja að hlutfall kvenna í
heiminum sem deyja vegna bamsburðar hefur
ekki lækkað á þessum tuttugu árum. í sumum
löndum Afríku og Asíu er hlutfallið allt að 17%
sem er skelfilega hátt. Það má í rauninni segja
að fyrir konur í þessum löndum sé það beinlínis
lífshættulegt að verða þungaðar. Þegar maður
ræðir við konur sem búa við þessar aðstæður þá
gera þær sér vel grein fyrir því hver áhættan er að
verða þunguð en þær vita hins vegar ekki að þetta
þarf alls ekki að vera svona. Þama þarf að mennta
konurnar og fræða þær og það er auðvitað hluti
af vandanum að konur em almennt verr settar en
karlar þegar menntun er annars vegar."
Dorothy nefnir sláandi tölur í þessu samhengi.
„70% kvenna í heiminum búa undir fátækt-
armörkum, 65% kverma í heiminum era ólæsar,
meirihluti þeirra sem eru smitaðir af HIV era
konur og sumum Afríkulöndum sunnan Sahara
eru þrír af hverjum fjórum HlV-smituðum stúlkur
á aldrinum 15-24 ára."
Að sögn Dorothy er tilfinnanlegastur skortur á Shazv forseti, Figo,
, . albioðasaintaka fæomgar- og
þjalfuðu folki í fæðingarhjalp og til að na arangn kvensjúkdómalækna.
sé mikilvægast að þjálfa og mennta ljósmæður og
lækna í þróunarlöndunum til að hægt sé að sinna
þeim konum sem þurfa á fæðingarhjálp að halda.
„Það er vissulega mjög flókið að breyta sam-
félagsmynstrinu konum í hag í löndum þriðja
heimsins þar sem þær hafa ekki umráð yfir fjár-
munum fjölskyldunnar og geta því ekki tekið
ákvörðun um hvort leita skuli læknis þegar eitt-
hvað bjátar á á meðgöngu eða í fæðingu. Víða er
læknishjálp ekki í boði nema fyrir háar greiðslur
og fátækt kemur í veg fyrir að konur geti notið
hennar. Samgöngur eru einnig víða mjög erfiðar
og laun lækna og hjúkranarfólks sem starfa hjá
hinu opinbera oft svo lág að fólk hrökklast úr slík-
um störfum. Það er því ekki einfalt að hafa áhrif
á breytingar og snúa dæminu við en þó höfum
við bent á að til að ná viðunandi árangri um heim
allan í þessum efnum þá þarf í rauninni ekki nema
10,2 milljarða dollara á ári. Þetta virðist kannski há
upphæð en ef haft er í huga að hún jafnast á við
vikuleg hernaðarútgjöld Bandaríkjanna þá getur
þetta varla talist óviðráðanlegt."
LÆKNAblaðið 2008/94 555