Læknablaðið - 15.06.2009, Blaðsíða 47

UMRÆÐUR 0 G FRÉTTIR
KONUR í LÆKNASTÉTT
Kynjabundin læknisfræði
Að sögn Lilju Sigrúnar hefur félagið beitt sér
á sviði kynjabundinnar læknisfræði, (Gender
Specific /Sensitive Medicine) sem hefur rutt sér
til rúms á síðustu árum. „Þetta er ekki skilgreind
sérgrein í læknisfræði hér á landi en er mjög
mikilvægt mál sem liggur þvert á allar sérgreinar
læknisfræðinnar. Þetta fræðasvið fjallar um að
munur á kynjum geti verið mikilvæg breyta bæði
út frá líffræði og félagslegri stöðu og skipt
verulegu máli í forvörnum, greiningu og meðferð
sjúkdóma. í sögulegu samhengi hefur klínísk
læknisfræði verið byggð um of á rannsóknum
á karlmönnum (oft föngum, hér áður fyrr) og
með því gengið framhjá bæði líffræðilegum og
félagslegum mun á kynjunum sem hvorttveggja
getur haft áhrif á heilsuna. Þetta getur orðið til
þess að sjúkdómar greinast seint, þar sem einkenni
eru ólík milli kynja og læknismeðferð tekur ekki
mið af þörfum kvenna. Ein birtingarmynd þessa
er að aukaverkanir lyfja eru oftar tilkynntar hjá
konum en hjá körlum. Ástæða þessa er helst
talin vera að í lyfjarannsóknum er hlutur kvenna
í þátttakendahópi oft ekki nógu stór og meiri
óvissa um áhrifin á konur hvað varðar til dæmis
hæfilegar skammtastærðir og aukaverkanir. Það er
mikilvægt fyrir lækna í öllum sérgreinum að átta
sig á hinum kynjabundna mun í læknisfræðinni.
Það er ekki síður mikilvægt að þetta snýst ekki
eingöngu um heilsu kvenna, heldur einnig heilsu
karla enda er lögð áhersla á félagslega þáttinn sem
getur haft skaðleg áhrif á heilsu karla ekki síður en
kvenna. Það má horfa til þess, vitandi að íslenskir
karlmenn lifa karla lengst, að hvergi á byggðu bóli
er atvinnuþátttaka kvenna utan heimilis eins mikil
og hér. Því taka þær fullan þátt í að sjá fjölskyldum
sínum farborða og deila framfærsluábyrgðinni
sem áður var karlmanna. Hver veit nema langlífi
karla séu jákvæð félagsleg áhrif af sókn kvenna
inn í atvinnulífið? Félagið stóð fyrir vinnubúðum
á Læknadögum 2004 um læsi á kynjamun í
heilsu. Einnig höfum við þýtt kennsluefni sem
Alþjóðasamtök kvenlækna hafa útbúið, í samstarfi
við Þorgerði Einarsdóttur kynjafræðing, en það
hefur ekki verið nýtt til kennslu að öðru leyti. Mér
vitanlega fer ekki fram sérstök kennsla á þessu
sviði hjá læknadeild HÍ og er það miður."
Samstarfsaðilar
Félagið á aðild að Alþjóðasamtökum kvenlækna
(Medical Women's International Association)
og hefur tekið þátt í alþjóðlegu starfi kvenna
í læknastétt. Fyrsti formaður félagsins, Ólöf
Sigurðardóttir, er núverandi forseti Norður-
Evrópudeildar alþjóðasamtakanna.
„Alþjóðasamtök kvenlækna voru stofnuð 1919
og eru elstu alþjóðlegu samtök lækna sem
starfað hafa samfellt frá stofnun. Þau starfa í átta
deildum í öllum heimsálfum og samtökin eiga
áheymarfulltrúa á vettvangi Sameinuðu þjóðanna.
Heilsa kvenna og barna á heimsvísu er eitt af
forgangsverkefnum MWIA og starfa samtökin
að þeim málum á heimsvísu. Þar er samhljómur
í starfi innlenda félagsins og alþjóðasamtakanna.
Félag kvenna í læknastétt á íslandi hefur einnig
átt samstarf við félög kvenna í endurskoðun,
lögmennsku og verkfræði, haldið með þeim
fræðslufundi og styrkt tengsl þeirra í milli. Hefur
verið mikil ánægja með það samstarf."
Lilja Sigrún segir að lokum að Félag kvenna
í læknastétt á íslandi hafi hug á að styðja
við þær breytingar sem læknastéttin gengur
í gegnum við aukna þátttöku kvenna innan
hennar. „Hindranir á þeirri braut munu hamla
nýtingu þekkingarauðlindar sem stéttin á í sínum
kvenlæknum og samfélagið horfir einnig til lækna
sem fyrirmynda. Það gefur þessum sporum svo
mikið samfélagslegt vægi og það er margt sem
bendir til að stéttin öll standi sterkari eftir, með
fullri virkni og þátttöku allra lækna."
Australia Awaits
“...Working with GMS gave me great insight into medicine in
Australia. Don’t miss out on this experience! It will be a highlight
of your career!” - Brian Doyle, MD
For the sabbatical of a lifetime: 0-800-8464 or doctors@gmedical.com
Global Medical Stafftng, Ltd.
experts in international locum tenens
www.gmedical.com
LÆKNAblaðið 2009/95 459