Læknablaðið - 15.06.2009, Síða 54
UMRÆÐUR 0 G FRÉTTIR
FRÁ LANDLÆKNl
LANDLÆKNISEMBÆTTIÐ
Sóttvamalæknir
Guðrún
Sigmundsdóttir
smitsjúkdómalæknir
Þórólfur
Guðnason
barnalæknir
Haraldur Briem
sóttvarnalæknir
gudrun@landlaeknir. is
Vöktun nýrrar inflúensu A(H1N1) veiru
Upp úr miðjum mars á þessu ári fór að bera á auknum fjölda fólks með inflúensu lík einkenni í
Bandaríkjunum og Mexíkó. Við nánari athugun kom í ljós að sýkingin var af völdum nýrrar inflúensu
A(H1N1) veiru og hefur hún síðan breiðst hratt út og greinst víða um heim. í lok apríl lýsti WHO
(Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin) yfir viðbúnaðarstigi 5 sem þýðir að heimsfaraldur sé talinn
yfirvofandi og aðildarþjóðir beðnar að virkja viðbragðsáætlanir sínar. Viðbúnaðarstigin eru samtals sex
og sjötta stig þýðir að heimsfaraldur er skollinn á.
Vöktun - inflúensa tilkynningaskyld
Góð vöktun gefur upplýsingar um hvenær fyrstu tilfellin berast til landsins, hægt er að fylgjast með
útbreiðslu sóttarinnar, meta árangur aðgerða og segja fyrir um áframhaldandi aðgerðir. Skráning á
inflúensu er tvenns konar:
• Arleg inflúensa sem er skráningarskyldur sjúkdómur.
• Inflúensa í heimsfaraldri inflúensu er tilkyrtningaskyldur sjúkdómur.
Með skráningarskyldu er átt við skyldu til að senda ópersónugreinanlegar upplýsingar og
berast sóttvarnalækni fjöldatölur um skráningarskylda sjúkdóma ýmist viku- eða mánaðarlega. Við
tilkynningaskylda sjúkdóma ber að senda sóttvarnalækni persónugreinanlegar upplýsingar um
sjúkdómstilvik og berast upplýsingarnar fyrir hvert tilfelli í tengslum við greininguna. Upplýsingamar
berast bæði frá meðhöndlandi læknum og rannsóknarstofum.
Til að efla vöktun hefur nú öll inflúensa verið gerð tilkyrtningaskyld. Þess vegna kallar sóttvarnalæknir
eftir upplýsingum um alla sjúklinga sem samkvæmt læknisskoðun em með klínískan grun um inflúensu
og einn eða fleiri eftirfarandi kóðar eru gefnir:
ICD-10 (International Classification of Diseases)
• J09 Inflúensa af völdum greindrar fuglainflúensuveiru (H5N1)
• J10 Inflúensa af völdum greindrar inflúensuveiru
• Jll Inflúensa - veira ekki greind
• J12 Veirulungnabólga ekki flokkuð annars staðar
• U05.9 Inflúensa af völdum greindrar inflúensu A(H5N1) (svínainflúensuveiru)
eða
ICPC (International Classification of Primary Care) fyrir tilefni komu
• R80 Inflúensa
Ekki skal bíða eftir staðfestingu greiningarinnar frá rannsóknarstofu. Upplýsingar um staðfest tilfelli
á rannsóknarstofu berast sóttvarnalækni jafnóðum frá veirufræðideild Landspítala. Sóttvarnalæknir
hvetur lækna til að senda sýni í greiningu frá sjúklingum með inflúensu lík einkenni í upphafi faraldurs
á rannsóknarstofu í veirufræði til að greina fyrstu tilfellin og staðfesta útbreiðslu veirunnar hérlendis.
Eins og málum er háttað þarf sóttvarnalæknir að tilkynna til WHO og Sóttvarnastofnunar ESB um fjölda
tilfella af inflúensu A(H1N1). Þegar staðfest er að veiran er komin til landsins og vitað er að hún hefur
náð útbreiðslu má draga úr sýnatöku og þá byggist greiningin oftast eingöngu á klínísku mati læknis.
Eins og er þurfa læknar að fylla út eyðublað um tilkynningaskylda sjúkdóma fyrir öll tilfelli inflúensu.
Eyðublaðið er á heimasíðu landlæknisembættisins, www.landlaeknir.is. En sú leið er að líkindum aðeins
tímabundin því sóttvarnalæknir hefur gert samning við EMR Heilbrigðislausnir sem sér um Söguna.
Unnið er við að gera tilkynningar á inflúensutilfellum sjálfvirkar beint úr Sögunni þegar ofannefndir
ICDIO og ICPC kóðar eru gefnir. Sendingarnar gerast sjálfkrafa einu sinni á sólarhring með upplýsingum
um þá sjúklinga sem fengu þessar greiningar sólarhringinn áður. Upplýsingar sem berast um hvert og eitt
tilfelli eru: nafn, kennitala, heimilisfang, póstnúmer, aldur, kyn, greiningarkóði, dagsetning samskipta,
dagsetning sendingar, heiti sjúkrastofnunar, nafn meðhöndlandi læknis ásamt upplýsingum um hvort
Guðrún
Sigmundsdóttir
smitsjúkdómalæknir
Þórólfur
Guðnason
barnalæknir
Haraldur Briem
sóttvarnalæknir
gudrun@landlaeknir. is
466 LÆKNAblaðið 2009/95