Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2004, Blaðsíða 115

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2004, Blaðsíða 115
FÖLSUÐ FRÆÐI í tdlfelli Hannesar er þetta alveg sérlega áberandi. Það er ekki einung- is svo að teknir séu í bókina textar sem birtir hafa verið annars staðar heldur eru hinir stolnu textar úr verkum sem gera má ráð fyrir að marg- ir lesenda ævisögunnar þekki og jafnvel gjörþekki. Enda leið ekki á löngu eftir að bókin kom út þangað til gagnrýnendur bentu á að stór hluti text- ans væri soðinn upp úr verkum Halldórs Laxness. \riðbrögð Hannesar voru dæmigerð fyrir viðbrögð sem ásakanir af þessu tagi vekja: Hann neitaði því alls ekki að hann hefði notað annarra manna verk, en hélt því fram að slíkt væri ekki aðeins leyfilegt heldur alsiða. I þeim umræðum sem fram hafa farið síðan, hefur hann varið sig með ýmsum rökum. Hann hefur viðurkennt vissa ónákvæmni í vinnubrögðum en hann hefur líka reynt að halda því fram að óljósar tilvísanir hans til höfunda sem hann byggir á og nokkuð sem hann nefhir „allsherjartilvísun“ til höfunda eða verka fremur en tdl einstakra staða nægi fyllilega til þess að hægt sé að segja að hann geti heimilda eins og krafist sé í ritum af þessu tagi. Hann hefur einnig bent ítrekað á að í ævisagnaritun, ekki síst þegar um er að ræða ævisögu rithöfundar, standi ævisöguritarinn ffammi fyrir því að hann þurfi að vinna úr gífurlegu magni ritaðs máls. Þess vegna sé ekk- ert óvenjulegt eða óeðlilegt við það að hann eins og svo margir aðrir sæki efnivið og uppistöðu í texta sem frá viðfangsefhinu eru komnir og noti þá til að byggja upp ffásögn.16 Ritstuldur er að því leyti ólíkur bæði fölsun og svindli, að í mörgum tilfellum reynir þjófurinn að þræta fýrir að textataka sé stuldur en held- ur því þess í stað ffam að hún sé aðferð eða afstaða. Ritþjófurinn viður- kennir þá gjarnan að hann hafi sótt í smiðju til þeirra höfunda sem hann er sakaður um að hafa stolið frá og þakkar þeim jafnvel - eða segist hafa ætlað sér að taka sérstaklega fram í verki sínu hve mikið hann ætti þess- um höfundum að þakka.1' Vörn ritþjófsins er þannig oft sú að hafna þeirri skilgreiningu á verknaðinum að um stuld sé að ræða og halda því fram að meðferð sín á hinum aðfengna texta, tilgátum, hugmyndum, kenningum eða niðurstöðum feli jafnvel í sér nýjungar. Svo krefst hann 16 Sjá til dæmis „Ég gerði ekkert óheiðarlegt, framdi engan ritstuld“, MorgunblaSið 9. janúar 2004, bls. 27. Einnig Greinargerð frá Hannesi Hólmsteini Gissurarsyni lögð fram á blaðamannafundi 8. janúar 2004, bls. 28-29 í sama blaði. 17 David Leavitt segir til dæmis að hann hafi ætlað sér að hafa sérstakar þakkir til Spenders fremst í bók sinni en lögfræðingar forlags hans hafi ráðið sér frá því. Sjá James Atlas, „Who owns a Life?“, The New York Times 20. febrúar 1994. 1 r3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.