Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2004, Síða 120

JÓN ÓLAFSSON
lengst af, en þetta er að breytast og það er sama hvar borið er niður með-
al nemenda á fyrstu árum háskólanáms, alls staðar er ritstuldur verulegt
vandamál í námskeiðum þar sem ætlast er til að nemendurnir skili verk-
efnum og ritgerðum sem þeir vinna heima hjá sér einir eða í hópvinnu
með öðrum nemendum. En sagan segir líka nokkuð um uppgjöf kennara
gagnvart vandamálinu. Það er tímafrekt og erfitt að koma upp um rit-
stuld og fletta ofan af honum. I bandarískum háskólum leiða formlegar
ásakanir um slíkt af hálfu kennara til mikillar rekistefnu sem hætt er við
að allir fari illa út úr. Nemandinn á iðulega á hættu brottrekstur úr skóla
og réttindamissi. Kennarinn þarf að leggja sig mjög fram um að sanna
mál sitt, málaferlin auka sannarlega ekki vinsældir hans og það getur haft
alvarlegar afleiðingar fyrir ffamtíð hans í starfi ef nemandanum tekst að
verja sig með sannfærandi hætti. Þess vegna er mjög algengt að kennar-
ar þar í landi grípi ekki til slíkra óyndisúrræða, en beiti þess í stað fortöl-
um og hótunum við nemendur sína og refsi þeim sem verða uppvísir að
ritstuldi með lægri einkunn, en þó ekki falleinkunn.
Það er sem fyrr segir vel þekkt að ritgerðir gangi manna á meðal jafh-
vel árum saman, en á síðustu árum hefur svindl af því tagi náð nýjum
hæðum með gagnabönkum á Netinu þar sem hægt er að kaupa heilu rit-
gerðirnar á verði sem getur verið á milli 500 og 1000 kr. blaðsíðan. Vef-
síður sem bjóða ritgerðir til kaups eru ekki faldar, þó að allt svipmót
þeirra og orðalag leggi áherslu á að um námsaðstoð sé að ræða en ekki
sölu á tilbúnu efni sem nemandinn getur skilað án þess að setja mark sitt
á það á nokkurn hátt.22 Þó eru það ekki gagnabankar af þessu tagi sem
eru verstir - þrátt fyrir allt nýta þeir sér bara tæknina til að selja það sem
alla tíð hefur verið eftirsótt vara. Það sem kannski er verra, er sú tegund
af ritstuldi sem kemur til af því að Internetið hefur upp á að bjóða texta,
upplýsingar og fróðleik um nánast hvað sem er. Þess vegna þarf nemandi
ekki að gera annað en að slá ritgerðarefhinu upp í einhverri leitarvélinni
og óðara er hann kominn með þúsundir, jafnvel milljónir síðna, sem vísa
honum í ýmsar áttir í því að viða að sér ffóðleik um efnið. Svo getur hann
skimað í gegnum það sem til er og klippt út texta eða annað efni sem
22 Það er auðvelt að finna vefeíður af þessu tagi og þær eru margar. Dæmi um gagna-
banka sem selur ritgerðir á þessu verði má finna undir slóðinni www.school-
sucks.com. Það er samkeppni á þessu sviði eins og sjá má á vefsíðunni www.essay-
town.com. Þar er hægt að fá ritgerðir fyrir lægra verð. Loks má nefna dæmi um
vefsíðu þar sem boðið er upp á ókeypis ritgerðir: www.papercamp.com (sótt 30. des-
ember 2004).
Ii8