Fréttatíminn - 29.08.2014, Blaðsíða 46

Völusteinar
H
Hvenær lærist manni leti – eða að
minnsta kosti tilhneiging til að fresta
því sem gera þarf? Þessu velti ég fyrir
mér um liðna helgi þegar ég hafði loks­
ins dug í mér að renna með kerruna í
eftirdragi og kaupa eina gröfuskóflu af
völusteinum svokölluðum hjá BM Vallá.
Nokkur ár eru liðin frá því að minn betri
helmingur orðaði þessi kaup við mig.
Völusteinunum vildi sú góða kona raða
meðfram veggjum í garðinum hjá okkur
til þess að koma í veg fyrir illgresisvöxt.
Mér leist strax vel á hugmynd konu
minnar og samþykkti hana óðar. Það er
snyrtilegt að setja jarðvegsdúk með­
fram steyptum veggjum og völustein­
ana ofan á. Þá eiga óæskilegar plöntur
erfiðara með að sá sér, aðskiljanlegar
jurtir sem ég kann ekki að nefna – en
vaxa af ótrúlegri þrautseigju á stöðum
þar sem þær eiga ekki að vera. Það á við
um skorur við húsveggi, milli hellna og
víðar.
Þótt hugmyndin væri góð og einróma
samþykkt á heimili okkar dró ég það
að sækja völurnar. Þess vegna var ill­
gresið með frítt spil. Ég hef á langri
ævi þróað með mér hæfileika til þess
að horfa fram hjá ýmsu svona, hvort
heldur er illgresi, flögnuð málning,
ósleg inn túnbleðill eða drasl í bílskúrn­
um, vitandi þó að framkvæmdaleysi í
þessum málaflokki getur farið svolítið
í taugarnar á athafnasamri frúnni. Hún
hefur þó sýnt bónda sínum umburðar­
lyndi í þessum efnum þótt fyrr á árum
hafi hún stundum bent honum á verk­
glaða nágranna sem héngu í köðlum
við vinnu á þökum, skröpuðu gamla
málningu af gluggapóstum, klipptu tré
og slógu garða. Verstur var samanburð­
urinn á aðventunni þegar grannarnir
létu desemberkulda ekki á sig fá heldur
hengdu seríur á tré og þakskegg undir
aðdáunaraugum eiginkvenna sinna sem
horfðu á aðfarirnar úr hlýjum stofum
sínum. Þá þótti mér skynsamlegra að
vera líka í hlýjunni, helst upp í sófa með
góða bók eða blað. Af umhverfisþrýst­
ingi kom þó yfirleitt að því að ég rölti
út með seríudræsu sem ég dró á tré,
stundum úr stiga, en þakskeggið lét ég
eiga sig – og komst upp með það.
Eftir að við fluttum okkur um set fyrir
nokkrum árum eru hvorki tré né gras­
flöt í garðinum okkar. Það verður seint
fullþakkað – en þar eru steyptir veggir
og ég hafði lofað, skömmu eftir að þeir
voru reistir, að setja að þeim völustein­
ana í fegurðarskyni og sem illgresis­
vörn. Eftir áralangan drátt á þeirri
framkvæmd mannaði ég mig loks upp í
völusteinakaupin um helgina – og bætti
við jarðvegsdúk til að gera illgresinu
enn erfiðara fyrir.
Þegar að verkinu kom voru í um­
sjón minni tveir fimm ára afadrengir,
systkinasynir og góðir leikfélagar.
Amman hafði brugðið sér af bæ svo ég
var einn í eftirlitinu. Ég stakk því upp á
því við sveinana að þeir kæmu í verka­
mannavinnuna með afa, vissi af litlum
leikfangahjólbörum innan um annað dót
í bílskúrnum. Þeir voru til í það, engin
leti á þeim bænum. Hún hellist víst ekki
yfir karlkynið fyrr en síðar á lífsleiðinni,
án þess að ég viti nákvæmlega hvenær.
Ég klippti því jarðvegsdúkinn í
ræmur sem pössuðu meðfram veggjun­
um. Drengirnir héldu hvor í sinn enda
dúksins, hreyknir af hlutverkinu. Enn
kátari urðu þeir þegar að völumokstri
og hjólböruakstri kom. Þá fylltu þeir
leikfangahjólbörunar um leið og afinn
fyllti sínar úr völuhrauknum á stétt­
inni. Saman ókum við börunum síðan á
áfangastað og helltum úr þeim, snurfus­
uðum og gerðum fínt fyrir ömmu.
Amman varð glöð þegar hún kom til
baka og þakkaði vinnumönnum sínum
vel unnið verk, þeim yngri kannski
frekar en afanum sem dregið hafi fram­
kvæmdina, þetta lítilræði, í nokkur ár.
Þeim var verkið augljós leikur. Það var
gaman að keyra hjólbörur í réttri stærð
með hæfilegu hlassi völusteina við
hliðina á þeim stóru sem afinn stýrði.
Þeir skiptust á að moka og keyra leik­
fangabörurnar af því að við áttum bara
einar. Sennilega hefði vinnan verið enn
skemmtilegri ef við hefðum átt tvennar.
Vandann leystum við með því að sá sem
hvíldi fékk að halda í handföngin hjá
afa – og báðir röðuðu þeir völunum eftir
hverja ferð.
Það var ekki að sjá að þeir þreytt­
ust. Ég er viss um að strákarnir munu
hlaupa til og aðstoða afa sinn með glöðu
geði – gefist þeim hjólbörufæri eða
annað viðlíka á næsta ári – og líka þegar
þeir verða sjö eða átta ára. Spurningin
er svo hvenær þeir komast á það stig að
segja: „Æ, ég nenni því ekki.“ Sennilega
er það þroskamerki, að átta sig á því að
maður getur komist undan verki með
því að þráast eða þumbast við.
Kannski gerist það ekki fyrr en
afadrengirnir verða unglingar – og
kannski gerist það ekki. Sumir eru
þeirrar náttúru að þeir eru að allt sitt líf
og fá loks viðeigandi ummæli í minn­
ingargrein: „Hann var verkmaður
góður, hagur á járn og tré og féll aldrei
verk úr hendi.“ Þannig ummæli fá án
efa nokkrir af duglegu nágrönnunum
mínum gegnum árin. Í mínu tilfelli
eru slík ummæli ólíkleg. Af tillitssemi
verður þó varla sagt að hinn gengni hafi
legið með bók uppi í sófa á meðan aðrir
rústbörðu bárujárn, hefluðu fjalir eða
hengdu seríur á greinar. Líklegra er
að þar muni standa: „Hann sinnti sínu,
blessaður, var dagfarsprúður en nokkur
sveimhugi.“
Kannski verða guttarnir líka eins og
afinn þegar tímar líða, draga það miss­
erum eða árum saman að sækja völu­
steina fyrir ömmur framtíðarinnar – en
á hinn bóginn getur líka verið að þeir
hafi fengið fítonskraftinn frá ömmunni
í vöggugjöf.
Hver veit?
Jónas
Haraldsson
jonas@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM EYMUNDSSON UM LAND ALLT
METSÖLULISTI EYMUNDSSON

VIKAN 20.08.14 - 26.08.14
1 2
5 6
7 8
109
43 Iceland Small World - lítil Sigurgeir Sigurjónsson
Lífið að leysa
Alice Munro
Ísl/ensk- ensk/ísl orðabók
Laufey Leifsdóttir
Afdalabarn
Guðrún frá Lundi
Ísl/dönsk- dönsk/ísl orðabók
Halldóra Jónsdóttir
Ljósa
Kristín Steinsdóttir
Fangi himinsins
Carlos Ruiz Zafón
Mánasteinn
Sjón
Kynlíf já, takk
Ragnheiður Eiríksdóttir
I was here
Kristján Ingi Einarsson
46 viðhorf Helgin 29.-31. ágúst 2014