Þjóðlíf - 01.06.1988, Blaðsíða 12

INNLENT
Fylgi Davíðs fyrr og nú
í þjóðmálakönnuninni voru Reykvíkingar spurðir: Ef Davíð Oddsson gefur kost
á sér, telur þú þá æskilegt að hann verði áfram borgarstjóri, eða vildirðu heldur að
það yrði einhver annar? Niðurstöðurnar eru í Töflu 3.
Tafla 3:
Davíð áfram borgarstjóri. Könnun 1988.
Fjöldi Hlutföll Taka afstöðu
Davíð áfram 190 46.0% 49.2%
Einhver annar 171 41.4% 44.4%
Skiptir engu máli 25 6.1% 6.4%
Neitar að svara 12 2.9%
Veit ekki 15 3.6%
Samtals 413 100% 100%
Rétt fyrir borgarstjórnarkosningarnar 1986 var sams konar spurning lögð fyrir
Reykvíkinga í könnun Félagsvísindastofnunar. Pá var spurt: Telurðu það æskilegt
að Davíð Oddsson verði áfram borgarstjóri, eða viidirðu heldur að það yrði einhver
annar? Niðurstöðurnar frá 1986 eru í Töflu 4.
Tafla 4:
Davíð áfram borgarstjóri. Könnun 1986.
Fjöldi Hlutföll Taka afstöðu
Davíð áfram 364 59.2% 64.7%
Einhver annar 163 26.5% 29.0%
Skiptir engu máli 36 5.9% 6.4%
Neitar að svara 15 2.4%
Veit ekki 37 6.0%
Samtal 615 100% 100%
Árið 1986 sögðu 94% af öllum þeim sem ætluðu að kjósa Sjálfstæðisflokkinn til
borgarstjórnar að þeir vildu Davíð áfram sem borgarstjóra, en 1988 var sambærileg
tala 87%. Vegna fámennis kjósendahópa minni flokkanna verður að hafa mikla
fyrirvara á tölum um stuðning þeirra við Davíð, en þó má nefna að í öllum tilvikum
hefur stuðningurinn við hann minnkað frá 1986 til 1988. í báðum könnununum er
stuðningur við Davíð líka mun meiri meðal kjósenda Alþýðuflokks og Framsókn-
arflokks, en meðal kjósenda Alþýðubandalags og Kvennalista. Þannig vill fjórð-
ungur þeirra sem myndi kjósa Álþýðuflokk og Framsóknarflokk (af 36 manns í
úrtaki) til borgarstjórnar að Davíð verði áfram borgarstjóri, en 1986 voru 54%
kjósenda Alþýðuflokksins (af 54) og 32% kjósenda Framsóknarflokksins (af 25)
sömu skoðunar.
1986 ætluðu 70 manns í úrtaki að kjósa Alþýðubandalag og 16% þeirra vildi
Davíð áfram sem borgarstjóra. Þá hugðust 20 manns kjósa Kvennalista og 10%
þeirra vildu Davíð áfram. í könnuninni 1988 ætluðu 97 svarendur að kjósa þessa tvo
flokka og einungis tæp 9% þeirra vildu að Davíð verði áfram borgarstjóri.
hefur kynt elda tortryggninnar vegna af-
stöðu sinnar í mörgum „mjúkum málurn"
eins og dagvistarmálum. Hann er sakaður
um að ofnota gífurlegt vald sitt og áhrif.
Harðvítugustu gagnrýnendur líkja honum
við einræðisherra sem og segja Reykjavík
-„borg óttans“.
Sá voldugasti
Davíð Oddsson hefur um langa hríð verið
„sterki maðurinn" innan Sjálfstæðisflokks-
ins. Skoðanakönnunin gefur hins vegar vís-
bendingu um að jafnvel sjálfstæðismenn séu
að hverfa til andstöðu við hann. Sumir segja
að miklu skipti að gamlar eðalíhaldsættir í
Reykjavík hafi ekki kunnað að meta fram-
göngu hans t.d. í ráðhúsmálinu. Dæmi um
andstöðu af þessum toga eru nefnd til sög-
unnar af fjölda Thorsara og annarra af-
sprengja genginna leiðtoga Sjálfstæðis-
flokksins við Davíð!
Margir sjálfstæðismenn hafa séð í Davíð
leiðtogaefni fyrir flokkinn á landsvísu og
meira að segja fyrir rúmu ári voru sterkar
raddir uppi innan flokksins um að gera hann
að formanni. Að hluta til helgaðist þetta við-
horf á því mati manna, að forysta flokksins
væri ekki nógu sterk. En ekki síður á yfir-
burðastöðu Davíðs Oddssonar í Reykjavík-
urborg. Pó skoðanakönnunin gefi vissulega
vísbendingu um að staða Davíðs sé ekki eins
sterk og hún var þegar hann síðast vann
kosningasigur í borgarstjórnarkosningum
verður að draga til efs, að nokkur annar
einstaklingur í Sjálfstæðisflokknum hafi jafn
sterka pólitíska stöðu í samfélaginu og Davíð
Oddsson. Það er jafnframt ljóst að Davíð er
ákveðin sterk táknmynd Sjálfstæðisflokksins
í Reykjavík sem tæpast verður svarað öðru-
vísi en hinir aðiljarnir sameinist um borgar-
stjóraefni.
Á hún möguleika?
Margir telja að tvístruð stjórnarandstaða
við Sjálfstæðisflokkinn í Reykjavík eigi enga
möguleika gegn hinum sterka Sjálfstæðis-
flokki. Oftsinnis á þessari öld hafa komið
upp hugmyndir um að efna til sameinaðs
framboðs þessara flokka á miðjunni og til
vinstri í Reykjavík og meir að segja verið
formlegar viðræður þar um. Hugmyndin
virðist hins vegar hafa strandað á flokkakerf-
inu fram til þessa. En þar sem það er sannan-
lega í upplausn nú virðist vera lag fyrir þessa
flokka að gera eitthvað í málinu, annars eta
þeir sem úti frýs. Þjóðlíf spurði fulltrúa
þessara flokka í borgarstjórn um þeirra pers-
ónulegu viðhorf til málsins, og af svörunum
að dæma á hugmyndin vissulega upp á pall-
borðið. Hvort að semingurinn sem rekja má
til hins hólfaða flokkakerfis nægi til að koma
í veg fyrir framkvæmd málsins — verður svo
tíminn að leiða í ljós.
Óskar Guðmundsson
12