Þjóðlíf - 01.06.1988, Qupperneq 33

MENNING
Enginn hafði áður sinnt söfnun á kynfærum af íslenskum karlspendýrum, segir
forstöðumaður Hins íslenska reðursafns.
eiga húsnæði til að hýsa erlenda tófuvini og
halda vísindaráðstefnur.
Merkjasala og annað skrum á ekki við
okkur. Við gáfum út merki og eru stuðnings-
menn sæmdir því. Okkar skjöldur skal vera
hreinn.
Eftir tvö ár er svo ætlunin að gefa út bók í
fjáröflunarskyni. Það verður saga tófunnar á
íslandi. Þannig getur félagið hagnast á
heiðarlegan hátt til styrktar skjólstæðingum
sínum.
Við erum í sambandi við sambærileg félög
á Norðurlöndum, Bretlandi og S-Ameríku
til að sýna að þetta er alvöru félag og að læra
baráttuaðfeðir. Þetta samband fer fram á
latínu, esperantó og íslensku þegar við á.
Tófan hefur þó ekki haft beinan hag af þessu
ennþá.“
Þið hafið ekki fengið rauðan dag í dagatal-
ið ennþá, er það?
„Nei, en auðvitað kemur að því að 6. júní
verður almennur frídagur, helgaður tófunni
og þá munu hlutaðeigandi ráðuneyti fela
okkur mótun samkomuhalds. En í eðli sínu
er barátta H.Í.T. framtíðarbarátta og við
sigrum ekki með áhlaupi. Við erum rólyndir
íhaldsmenn og trúum á hægfara hugarfars-
breytingu.
í upphafi gengu 60 menn í félagið og þeim
hefur ekki fjölgað mikið síðan. Þetta er
rjóminn af gáfumönnum þjóðarinnar, og
sýnir að við leggjum mikið upp úr gæðum.
Þessir menn eru úr öllum starfsstéttum svo
við höfum aðgang að allri þekkingu í land-
inu.“
Svona valdamikið félag hlýtur að hafa
heiðursfélaga?
„Ekki eins og er, en það á að útnefna einn í
haust en hirðskáld höfðum við sem notaði
skáldanafnið Refur bóndi, en hann er lát-
inn.“
Ráðið þið ekki yfir geysilegum heimildum
um sögu tófunnar á íslandi?
„Vissulega. Mikill hluti tíu ára sögu félags-
ins hefur farið í rannsóknir á sambandi tófu
og þjóðar frá upphafi til okkar daga.
Eins og allir vita eru mörg verndarfélög
starfandi og við höfum sérstaklega stutt
fuglavinafélög því efling fuglalífs auðveldar
mjög fæðuöflun tófunnar. Einnig erum við á
móti rjúpnadrápi.“
Þið eruð í rauninni að bregöast við öfgum í
samfélaginu.
„Já einmitt og sauðkindin og landát henn-
ar er dæmi um slíkt en loksins núna hefur
verið mótuð vitræn landbúnaðarstefna
vegna áróðurs okkar; framtíðin er björt og
heilagleiki sauðfjár á undanhaldi. Þetta end-
ar þannig að sauðfé gengur sjálfala á fjöllum
allt árið. Þannig fær tófan viðunandi lífsskil-
yrði hér á landi og verður friðuð. Það sem
háir okkur er eilífur tímaskortur í þessu
vinnusama þjóðfélagi okkar, en þetta kemur
allt.
Ég vil hvetja grenjaskyttur til að leggja
niður vopnin og iðju þeirra á að banna og
nema úr gildi lög um veiðilaun. Þessu þarf
svo að fylgja eftir með hörkulegum lögreglu-
aðgerðum.“
Á meðan Sigurður talar hef ég skoðað
vinnuherbergi hans; rennt augum yfir bóka-
kili á spænsku og ensku. Þessar bækur tengj-
ast daglegum störfum hans, sögu Mexico og
S-Ameríku. En þarna er fleira, krukkur í
hillum og furðulega löguð skinn og stautar
um alla veggi og ég ákveð að spyrja hvort
þarna séu tófur í ýmsu líkamsástandi.
„Ha, ha, ha,“ hlær gestgjafi okkar svo
undir tekur í húsinu, loks heyrast orð á milli
hlátranna.
„Nei vinur minn, þetta er Hið íslenska reð-
ursafn.“
Er hægt að safna því líka? spyr ég granda-
laus.
„Ég er nú hræddur um það. Þessi söfnun
hófst fyrir fjórtán árum þó hugmyndin sé frá
bernskudögum mínum og að baki liggja
margvísleg rök. Bæði þessi áhugamál mín
eru náttúrufræðilegs eðlis og ekki má gleyma
fyrirferð þessa líffæris í mannkynssögunni og
bókmenntum og listum. Þegar ég var að
móta minn safnaraferil kom margt til greina
og að safna kynfærum af íslenskum karlspen-
dýrum var svið sem enginn hafði sinnt. Auk
þess var ég orðinn of gamall til að sinna
bóka-, auð- eða frímerkjasöfnun, en með
þessu móti get ég eignast fullkomið safn.“
Varstu ekkert hræddur, því nú flokkast
þetta undir feimnismál.
„Tepruskapur hvarflaði aldrei að mér
enda er ég ekki viðkvæmur fyrir áliti annarra
þó vissulega hafi ég heyrt undarlegar skoð-
anir á þessu.
Svo voru mér sendar fjórar sútaðar nauts-
sinar en vissi þá ekkert um meðhöndlun
slíkra hluta til geymslu. Þrjár gaf ég vinum
mínum í jólagjöf en einni hélt ég fyrir sjálfan
mig og varð hún grundvöllur safnsins. Einn
þessara félaga minna þorði aldrei að taka
utan af pakkanum og mörgum árum síðar
fargaði hann innihaldinu af einhverri blygð-
33