Iðnaðarmál - 01.04.1971, Blaðsíða 6
Iðngreinar I hnotskurn
Úttektarskýrslur erlendra ráðgjafafyrírtækja
íslenzkur veíjar- og fataiðnaSur
Úttektarskýrsla ráðgiaíafyrirtækisins H. K. Hygen & Co A/S, maí 1971
Markaðurinn
íslenzki vefjar- og fataiðnaðurinn
er í örum vexti. Heildarsala iðnaðar-
ins, reiknuð á verðlagi ársins 1960,
var sem hér segir:
1960 661,6 millj. króna
1965 1.234,4 — —
1967 1.335,5 — —
Af heildarneyzlu þjóðarinnar óx
hlutur þessarar iðngreinar úr 15 í
18% á árunum 1960—67. Hlutur ís-
lenzka fataiðnaðarins á innlendum
markaði var 45% árið 1966.
Uppbygging iðnaðarins
í þessari iðnaðargrein er mikill
fjöldi smáfyrirtækj a. Könnuð voru
37 fyrirtæki, sem framleiða um 95
—98% af framleiðslunni:
05
2 . d B
5í,» SM =ð -3 -8
•a 1 a ® -3 »ss
Vefjariðnaður 8 292.259 350
Prjónlesiðnaður 15 159.248 252
Þungfataiðnaður 9 156.336 341
Léttfataiðnaður 5 140.289 269
Alls 37 748.132 1212
Samkvæmt skýrslunni var fj öldi
starfsfólks þessi: 1968 1969
Vefjariðnaður 802 968 (áætl.)
Fata- og skóiðn. 781 902 —
Alls 1583 1870 —
Almenn sjónarmið
Afkastageta vélakosts er mikil, en
of lítið nýtt. Nýting í fataiðnaði 1969
um 75%. Mörg fyrirtæki eru í óhent-
ugu húsnæði, sum of litlu, önnur á
mörgum hæðum. Víða er vélakostur
úreltur.
Spuna- og vefnaðariðnaður: Aðild
að EFTA hefur bæði kosti og galla.
Unnið er að mestu úr íslenzkri ulL
Vegna mikillar innlendrar eftirspurn-
ar og vissra möguleika á útflutningi
er hæfileg bjartsýni réttmæt
Prjónlesiðnaðurinn: Hefur mikla
útflutningsmöguleika. Aðalútfluta'
ingsaðilar eru sterkir: SÍS og Ála
foss. Erfitt að meta jákvæð og nei
kvæð atriði, en bjartsýni er réttmæt
Fataiðnaðurinn: Ekki er talið full
víst, að tollvernd sé úrslitaatriði fyrir
framtíð þessarar greinar, af eftirfar-
andi ástæðum:
a) Fataiðnaðurinn hefur þegar að-
lagað sig þeirri hörðu samkeppni,
sem hann hefur mætt.
b) Launakostnaður er hlutfallslega
lágur, alþjóðlega séð.
c) Aðalvandinn liggur í þjálfun
starfskrafta, og má þar nokkuð
læra af hinum Norðurlöndunum.
d) Sumar framleiðsluteg. krefjast
góðrar þjónustu við kaupendur.
e) Útlit er fyrir, að fremur auðvelt
sé að endurskipuleggja iðnaðar-
greinina í heild, og sér í lagi
framleiðslu- og dreyfingarstj órn-
un (lóðrétt), t. d. þannig:
f) Þar eð tollvernd er fremur lítil,
ætti ekki að vera erfitt að sam-
ræma tollalækkanir á vörum og
hráefni þannig, að nettóverndin
haldist nokkurn veginn óbreytt.
g) Iðnaðurinn er frekar vel vélvædd-
ur, enda þótt vélar séu ekki allar
nýjar og aðeins nýttar að hluta.
Helztu tillögur til úrbóta
Til þess að bæta samkeppnisað-
stöðu vefjar- og fataiðnaðarins er
lagt til:
1. Að endurmeta eða fella niður tolla
á vélum og tækjum til iðnaðarins.
2. Endurskoða núgildandi verðlagn-
ingarákvæði.
3. Veita fé til menntunar leiðbein-
anda og tæknifólks í lykilstöðum.
4. Efla samstarf í rekstri og veita fé
til framsettra tillagna.
5. Veita lán til nýskipunar fyrirtækj-
anna.
6. Fylgjast með og takmarka inn-
flutning á þýðingarminni vefnað-
arvarningi.
7. Veita fé til ráðningar útflutnings-
ráðgjafa.
100
IÐNAÐARMÁL