Iðnaðarmál - 01.04.1971, Blaðsíða 35

Tæknimenn og menntun þeírra
Bjarni Kristjánsson skólastjóri
Mjög margt bendir til þess, að það
sé orðin þj óðfélagsleg nauðsyn, að
menntakerfið bjóði a. m. k. fjögur
„tæknileg“ námsstig -— tvö á fram-
haldsskólastigi og tvö á háskóla-
stigi.
Með hinu fyrsta þessara náms-
stiga er hér átt við iðnsveina í fjöl-
mörgum greinum. I menntun þeirra
þarf að stórauka verkskólun og stytta
tíma til starfsþjálfunar. Venjulegur
námstími ætti ekki að vera lengri en
þrjú ár.
Með öðru námsstigi af fjórum er
átt við meistara og tækna af mörgu
tagi:
Ný gerð hljóðþéttra glugga
Emmaboda-glerverksmiðj an í Sví-
þjóð, sem er í fararbroddi í sinni
grein þar í landi, hefur framleitt nýj a
gerð fullkominnar gluggaeiningar,
sem er aðeins 33 mm á þykkt og
nefnist „anti-sound“-gluggi vegna
hinna hljóðdeyfandi eiginleika.
I stað þess að nota einstakar þykk-
ar rúður, hefur Emmaboda hannað
nýja gluggann sem marglaga ein-
ingu. Þetta hefur ekki aðeins sömu
hljóðdeyfiáhrif og tvöfaldir gluggar,
80—100 mm þykkir, heldur einnig
meiri hitaeinangrun.
Þessi hönnun byggist á hagnýtri
notkun kenningar, er þýzki vísinda-
maðurinn L. Cremer setti fram
skömmu eftir 1940, að því er Emma-
hoda tilkynnir.
„Anti-sound“-gluggann má nota
bæði í nýbyggingum og gömlum
Framleiðslutækna með u. þ. b.
tveggja ára framhaldsmenntun eftir
sveinspróf vantar t. d. á sviði bygg-
inga, rafmagns (bæði í veikstraum
og sterkstraum), rekstrar og véla.
Við Tækniskóla íslands voru 7 raf-
tæknar brautskráðir s.l. sumar, en í
sambandi við menntun hinna hefur
alls ekkert gerzt.
Vélstjórar eru eiginlega sérstök
tegund tækna, sem stundum hefur
verið nefnd gæzlutæknar.
Rannsóknatækna þarf líka til mis-
munandi starfa. Við Tækniskóla ís-
lands hafa þegar verið brautskráðir
59 meinatæknar. Nám þeirra er hók-
byggingum, sem verið er að endur-
nýja. Hægt er að setja hann upp
hæði fastan og í hreyfanlegri um-
gjörð. Veitt hefur verið einkaleyfi í
mörgum Evrópulöndum, Bandarikj-
unum og Japan.
Grundvallarrannsóknir voru fram-
kvæmdar hjá Glas Develop A/B,
Lundi, sem er sérstök rannsóknar-
deild Emmaboda. Fyrirtækið hefur
fjárfest um 16 millj. sænskra króna í
margvíslegum tegundum einangrun-
arglers og er nú eina fyrirtækið á
Norðurlöndum, sem framleiðir hert
gler eftir sérstakri aðferð, þar sem
glerið er hert lárétt í staðinn fyrir
lóðrétt. Emmaboda hefur náið rann-
sóknar-samstarf við franska glerfyr-
irtækið Saint Gobain, sem er stór
hluthafi í sænska fyrirtækinu.
Heimild: Svensk International Press
Burean.
legt og verklegt og tekur tvö ár eftir
stúdentspróf.
Þriðja stigið af fjórum eru tækni-
fræðingar. Til þess að þeir gætu
fengið menntun sína hérlendis, var
Tækniskóli íslands stofnaður. Sér-
hæfða námið tekur þrjú ár á háskóla-
stigi og skiptist eftir sérgreinum í
nám, er varðar byggingar, rafmagn,
rekstur, skip og vélar.
Við Tækniskóla Islands voru
fyrstu tæknifræðingarnir brautskráð-
ir s.l. sumar. Það voru 12 bygginga-
tæknifræðingar. Námi í öðrum sér-
greinum verður enn ekki lokið nema
erlendis.
Næsti árgangur hyggingatækni-
fræðinga frá Tækniskóla íslands
verður u. þ. h. tvöfalt fjölmennari en
sá fyrsti.
Fyrsti hópurinn fékk strax vinnu,
og nokkrir úr næsta hópi hafa þegar
ráðið sig.
Auk menntunar til allrar almennr-
ar hönnunar og verktakastarfsemi á
sviði bygginga og mannvirkjagerðar
velja nemendur í byggingatækni-
fræði sérstakt viðbótarnám í einni af
eftirtöldum greinum:
1. gatnagerð og landmæling,
2. lagnir í hús og veitukerfi,
3. rekstur og skipulagning fyrir-
tækj a,
4. þolhönnun húsa og mannvirkja.
Með fjórða og síðasta stiginu er
hér átt við verkfræðinga og tækni-
hagfræðinga. Nám þeirra telur Verk-
og tæknimenntunarnefnd, sem skil-
aði áliti á miðju þessu ári, að ætti
að taka u. þ. b. l1/^ ár, að afloknu
viðeigandi tæknifræðiprófi.
IÐNAÐARMÁL
127