Iðnaðarmál - 01.04.1971, Blaðsíða 9

pökkun framleiðslunnar, og fullyrða
má, að gæði margra tegunda eru
minni en tilsvarandi tegunda vænt-
anlegra keppinauta.
Scrlcm
Salan er öll innanlands og fer fram
gegnum umboðsmenn. Fjárhagur fyr-
irtækjanna er allþröngur, þar eð þau
þurfa að veita langa greiðslufresti,
allt að 3—4 mánuðum. Auglýsinga-
kostnaður er hverfandi.
Aætlanir, verðlagning,
kostnaðareítirlit
Fyrirtækin vita ekki, hvaða fram-
leiðslutegundir gefa beztan hagnað.
Framleiðsluáætlun er oft aðeins gerð
nokkrum dögum áður en framleiðsla
er hafin og þá byggð á upplýsingum
um sölu. Því er jafnan aðeins lítið
magn framleitt hverju sinni. Stærstu
fyrirtækin hafa stöðugt samband sín
á milli. Fulltrúar þeirra mæta á sam-
eiginlegum fundum, en umræðuefnið
er jafnan um verðlagningu.
Almenn atriði
Mikill hluti hráefnisins er innflutt-
ur, árið 1968 um 50%, og fram-
leiðsluverð því mjög háð gengi er-
lends gjaldeyris. Þar eð sælgætisiðn-
aðurinn á að fá lengri aðlögunartíma
innan EFTA en flestar aðrar iðnað-
argreinar, þarf ekki að hafa áhyggjur
af þróuninni næstu 5 ár. Hins vegar
hlýtur samkeppnin að harðna fyrr
eða síðar, og enginn vafi er á því, að
þessi iðnaður mun lenda í miklum
erfiðleikum, ef uppbyggingu hans
verður ekki gjörbreytt.
Verðsamanburður milli erlendrar
og innlendrar framleiðslu er mjög ó-
IÐNAÐARMÁL
hagstæður fyrir hina síðari, einkum
vegna þess hve verðið er hátt á mjólk-
ur- og undanrennudufti, en það er
17% af hráefni og umbúðum. Mjólk-
urduftið er 205% dýrara og undan-
rennuduftið 255% dýrara hér en er-
lendis. Samanborið við hin Norð-
urlöndin eru tiltölulega mörg fyrir-
tæki starfandi í þessari grein á ís-
landi. Af innflutningsskýrslum má
sjá, að endurnýjun vélakosts er ó-
veruleg. *
Af því, sem hér hefur verið rakið,
má draga þá ályktun, að endurskipu-
lagningarvandamál sælgætisiðnaðar-
ins þurfi fyrst og fremst að leysa
með endurnýjun vélakosts og sam-
runa fyrirtækja. En til þess að auð-
velda samruna þarf að breyta skatta-
löggjöfinni. Samtímis þarf að kanna
möguleika á samvinnu við erlend fyr-
irtæki og gera ráðstafanir til að
tryggja þessum iðnaði mjólkurduft
á heimsmarkaðsverði að viðbættum
flutningskostnaði.
íslenzkur húsgagna- og
innréttingaiðnaður
Uttektarskýrsla Pers Selrod,
ógúst 1971
Niðurstöður í hnotskurn
Litlar verkstæðiseiningar. Upp-
bygging iðnaðargreinarinnar þó ekki
erfitt vandamál. Bókbald ekki notað
sem stjórnunartæki og til eftirlits
með fyrirtækjunum. Afköst lítil, tæp-
ur helmingur af afköstum í sama iðn-
aði í Noregi. Auka má afköst og
samkeppnishæfni við innflutning
töluvert með tiltölulega einföldum
aðgerðum. Stjórnendur sýna jákvæða
og þróttmikla afstöðu, en þá skortir
þjálfun. Forsendur fyrir útflutningi
eru ekki fyrir hendi í bili. Fjárfest-
ingarþörf í iðnaðargreininni 100—
200 millj. króna og skyldum fyrir-
tækjum 2—4 millj. króna.
I skýrslunni er ekki fjallað um út-
flutning, byggðapólitísk atriði, sam-
band vinnuveitenda og starfsfólks
(þýðingarmikið atriði, en betri þekk-
ing á ástandinu nauðsynleg) eða
samband handiðnaðar og iðnaðar.
í skýrslunni er athugun á iðn-
aðargreininni skipt í húsgögn, hurð-
ir, glugga og eldhúsinnréttingar. Út-
fyllt spurnareyðublöð og innsendir
reikningar voru grundvöllur fyrir
mati á einstökum þáttum, svo sem
bókhaldi, innkaupum, framleiðslu o.
s. frv. Auk aðalskýrslunnar var lagt
mat á hvert fyrirtæki fyrir sig af
þeim, sem heimsótt voru, en það voru
35 fyrirtæki og ýmsir seljendur,
verzlanir og stofnanir.
Markaðurinn
Innanlandsmarkaðurinn er:
Húsgögn kr. 350 millj. á ári
Innihurðir 15000 stk. á ári
Gluggar 20000 — - —
Útihurðir 1200 — - —
Eldhúsinnréttingar 1600 ein. á ári
útflutningur er nær enginn og
litlir möguleikar á útflutningi, vegna
þess að lítil framleiðni gefur hátt
verð, vörugæði eru misjöfn, of lítið
er lagt upp úr hönnun, og útflutnings-
samtök vantar. Innflutningur er nær
enginn.
103