Frjáls verslun - 01.09.2008, Blaðsíða 141

F R J Á L S V E R S L U N • 8 . T B L . 2 0 0 8 141
S t j ó R n U n A R m o L i
TExTI: gísli Kristjánsson
Alþjóðlega markaðsrannsóknafyrirtækið
Synovat spurði 1000 forstjóra í mörgum
löndum þriggja spurninga um svipur og
gulrætur.
Hvort virkar betur, gulrótin eða svipan? •
Hvers konar umbun gleður starfsmann-•
inn mest?
Hvaða hótanir skila mestu?•
Svarið við fyrstu spurningunni var á þá
leið að margir könnuðust yfirleitt ekki við
að vera með svipuna á lofti. Hinir sögðu
að svipan væri neyðarúrræði sem þeir hefðu
notað. Flestir vildu þó sleppa svipunni alveg
og einbeita sér að gulrótunum. Hugsanlega
er pískurinn meira notaður en svarendur við-
urkenna fyrir sjálfum sér og öðrum.
En svörin við spurningum um umbun til
handa starfsfólki voru greiðari. Forstjórarnir
vildu tala um gulræturnar sem þeir höfðu í
skrifborðsskúffunni. Það kom líka fram að
konur á forstjórastólum voru uppteknari af
að umbuna starfsfólki sínu en karlarnir.
gulræturnar
En hvað virkar mest hvetjandi á starfsmann-
inn að mati forstjóranna? Þeir voru beðnir að
raða nokkrum möguleikum upp í vinsælda-
lista. Svörin féllu svona:
66% nefndu bónus eða aðra launa-•
uppbót
42% - betri heilsu- og lífeyristryggingar •
32 % - leyfi til að vinna heima•
14 % - önnur fríðindi•
10% - gjafir •
8% - frítt föstudagsöl eða kvöldverð•
8% - heimatölva•
5% - blóm•
4% - konfekt•
11% - annað•
Svipurnar
87% - tiltal í einrúmi•
24% - hert eftirlit með viðveru á vinnu-•
stað
15% - flutning í annað starf•
10% - minni fríðindi•
10% - að fá ekki að vinna heima lengur•
9% - minni bónus•
7% - minni ábyrgð í starfi•
2% - tiltal í áheyrn annarra•
5% - annað •
4% - veit ekki•
Fólkið ósammála
Þarna kemur fram að peningar – beinharðir
peningar í budduna – eru gulrótin sem
starfsfólk langar mest í. Það er í það minnsta
trú forstjóranna að best sé að umbuna fólki
með meiri greiðslum. Það kom líka fram að
margir forstjórar vilja að fólk viti fyrirfram
að þeir borgi vel fyrir vel unnin störf. Það
hvetur mest.
Þessi niðurstaða hefur komið á óvart því
kannanir meðal starfsfólks hafa áður sýnt
að hrós er besta gulrótin. Alla í fyrirtækinu
dreymir um að forstjórinn taki eftir þeim
sérstaklega og láti viðurkenningarorð falla
– gjarnan á eintali. Þessi könnun sýnir hins
vegar að forstjórarnir vilja helst bara borga.
Forstjórarnir töldu að besta svipan væri
að tala alvarlega við starfsmanninn í einrúmi
og höfða þar til samvisku hans – finnst þér
þetta nógu gott? Aðrar kannanir hafa sýnt
að starfsmenn óttast mest að verða fyrir nið-
urlægingu; að missa réttindi og að vera sviptir
ábyrgð. Og svipan, sem flestir sjá í raun og
veru, eru skammir í áheyrn annarra. Einnig
þar er munur á raunveruleikanum og svörum
forstjóranna.
gULRótin
EðA SvipAn?
Allir stjórnendur fyrirtækja vita að
starfsmaður leggur sig enn betur fram
ef honum eru þökkuð vel unnin störf.
Latur starfsmaður herðir sig líka ef
honum er hótað eða veitt tiltal. Bæði
umbun og hótun virka. Stjórnandinn
getur valið á milli þess að nota gulrót
eða svipu til að auka afköstin.
FV0808X.indd 141 10/28/08 2:52:34 PM