Læknablaðið - 01.07.2015, Blaðsíða 14
354 LÆKNAblaðið 2015/101
lingar (75%) greindust með endurtekið krabbamein, þar af 5 með
staðbundna endurkomu (42%). Þetta er hærri tíðni endurkomu en
í nýlegum rannsóknum þar sem hún er oftast á bilinu 10-20%.7, 9, 10,
12-14, 18 Taka verður tillit til þess að rannsókn okkar tekur til 20 ára
tímabils og gera má ráð fyrir að stigun hafi verið ófullkomin á
fyrri hluta rannsóknartímabilsins, til dæmis voru eitlar í miðmæti
oft ekki rannsakaðir með miðmætisspeglun. Á undanförnum
árum hefur stigun fyrir aðgerð verið bætt með aukinni áherslu
á miðmætisspeglun en einnig berkjuómspeglun og tilkomu jáein-
daskönnunar.6, 22, 27 Þannig er unnt að velja betur þá sjúklinga sem
sannarlega eiga að gangast undir skurðaðgerð með lækningu að
markmiði. Einnig er hugsanlegt að draga megi úr endurkomutíðni
þessara æxla, sérstaklega staðbundinni endurkomu, með því að
gefa samþætta krabbameinslyfjameðferð og geislameðferð fyrir
aðgerð, eins og mælt er með í alþjóðlegum klínískum leiðbein-
ingum.21 Einnig hefur reynst vel að gefa samþætta meðferð eftir
aðgerð.10
Þótt langtímalífshorfur sjúklinga í þessari rannsókn hafi verið
lakari en í nýlegum erlendum rannsóknum, verður að hafa í huga
að flestar þeirra eru afturskyggnar og byggja á litlu sjúklingaþýði
líkt og í okkar rannsókn. Því miður eru ekki til neinar framskyggn-
ar slembirannsóknir sem bera sérstaklega saman árangur mis-
munandi meðferðarúrræða við Pancoast-æxlum.16 Einnig verður
að hafa í huga hvernig sjúklingar voru valdir í þeim rannsóknum
sem við berum okkur saman við, en oftast er um að ræða sjúklinga
með lágt stigaðan sjúkdóm og hátt virkniskor.16 Okkar rannsókn
náði aðeins til 12 sjúklinga sem voru skornir af 5 læknum á tveggja
áratuga tímabili. Leiða má líkur að því að reynsla skurðlækna við
jafn flóknar aðgerðir hafi áhrif á árangur þeirra, án þess að hægt
væri að sýna fram á það með okkar gögnum. Því verður að gera
fyrirvara við beinan samanburð á okkar niðurstöðum og þeirra
rannsókna sem þegar liggja fyrir.
Meirihluti sjúklinganna var með verki við greiningu (8/12),
annaðhvort í öxl (5/12) eða í brjóstkassa (3/12), sem er svipað hlut-
fall og í öðrum rannsóknum.9, 26 Enginn sjúklingur reyndist vera
með Horners-heilkenni, rýrnun á griplim eða bjúg á handlegg við
greiningu. Þessi einkenni endurspegla oft langt genginn sjúk-
dóm vegna ífarandi vaxtar og skurðmeðferð því síður möguleg.1
Athygli vekur hversu margir sjúklingar voru með hósta (6/12),
megrun (5/12) og mæði (4/12) við greiningu, sem er hærra en í
öðrum sambærilegum rannsóknum.9, 14, 26 Þetta einkennamynstur
gæti að einhverju leyti skýrst af því að þriðjungur sjúklinganna
R a n n S Ó k n
(4/12) hafði sögu um langvinna lungnateppu. Í okkar rannsókn
var Pancoast-heilkenni ekki forsenda þess að lungnakrabbamein
væri skilgreint sem Pancoast-æxli og er það í samræmi við skil-
greiningu bandarísku ACCP-samtakanna.21
Aðeins einn sjúklingur í rannsókninni fékk alvarlegan fylgi-
kvilla (8%) í tengslum við aðgerð, en í því tilviki þurfti að breyta
blaðnámi í lungnabrottnám vegna mikillar blæðingar (> 1 L). Þessi
tíðni alvarlegra fylgikvilla er lág samanborið við erlendar rann-
sóknir þar sem hún hefur verið á bilinu 9-17%. 9, 13, 14, 18 Þó verður
að hafa í huga að sjúklingar í okkar rannsókn voru fáir og pró-
sentutölur því ónákvæmur mælikvarði á árangur. Engu að síður er
athyglisvert að svipað hlutfall alvarlegra fylgikvilla sást í stærri ís-
lenskri rannsókn á árangri blaðnáms við lungnakrabbameini, eða
7,5%.23 Tíðni minniháttar fylgikvilla reyndist hins vegar há (75%)
samanborið við aðrar rannsóknir (18-47%),2, 10, 24 og voru loftleki
(5/12) og lungnabólga (2/12) efst á blaði. Þrjátíu daga dánarhlutfall
í þessari rannsókn mældist 0%, en í sambærilegum rannsóknum
hefur það mælst frá 0 til 6,9%.
Helsti styrkleiki þessarar rannsóknar er sá að hún tekur til allra
þeirra sjúklinga sem greindust með Pancoast-krabbamein og voru
meðhöndlaðir með lungnaskurðaðgerð hjá heilli þjóð um tveggja
áratuga skeið. Allir sjúklingarnir voru meðhöndlaðir á sama
sjúkrahúsi. Einnig var leitað að sjúklingum í tveimur aðskildum
skrám, sem minnkar líkur á því að einhver tilfelli hafi gleymst.
Hafa verður í huga að rannsóknin náði aðeins til sjúklinga sem
gengust undir skurðaðgerð en ekki allra sem fengu greininguna
Pancoast-æxli. Þessi rannsókn endurspeglar því ekki einkenni
allra sjúklinga með Pancoast-æxli sem greindust á rannsóknar-
tímabilinu. Rannsóknin var afturskyggn en slíkar rannsóknir geta
verið takmarkaðar hvað varðar mat á einkennum og fylgikvillum,
enda einungis stuðst við upplýsingar úr sjúkraskrám. Einnig er
sjúklingaþýði rannsóknarinnar lítið, sem minnkar tölfræðilegt
vægi hennar.
Árangur skurðaðgerða og skammtímahorfur sjúklinga með
Pancoast-krabbamein er góður hérlendis. Langtímahorfur sjúk-
linga í þessari rannsókn voru hins vegar lakari en í nýlegum er-
lendum rannsóknum og tíðni staðbundinnar endurkomu há. Hér
á landi fékk aðeins einn sjúklingur samþætta geisla- og lyfjameð-
ferð fyrir aðgerð og er spurningin hvort fleiri sjúklingar ættu að fá
slíka meðferð til að fækka endurteknum krabbameinum og bæta
horfur.
Þakkir fær Gunnhildur Jóhannesdóttir ritari á skurðsviði Land-
spítala fyrir aðstoð við leit að sjúkraskrám.
1. Kanner R, Martini N, Foley K. Incidence of pain and other
clinical manifestations of superior pulmonary sulcus
(Pancoast) tumors. Adv Pain Res Ther 1982; 4: 27-39.
2. Van Houtte P, Maclennan I, Poulter C, Rubin P. External
radiation in the management of superior sulcus tumor.
Cancer 1984; 54: 223-7.
3. Ginsberg RJ, Martini N, Zaman M, Armstrong JG, Bains
MS, Burt ME, et al. Influence of surgical resection and
brachytherapy in the management of superior sulcus
tumor. Ann Thor Surg 1994; 57: 1440-5.
4. Pancoast HK. Importance of careful roentgen-ray inve-
stigations of apical chest tumors. J Am Med Ass 1924; 83:
1407-11.
5. Shen KR, Meyers BF, Larner JM, Jones DR. Special
Treatment Issues in Lung CancerACCP Evidence-Based
Clinical Practice Guidelines. CHEST J 2007; 132(3_suppl):
290S-305S.
6. Detterbeck FC, Boffa DJ, Tanoue LT. The new lung cancer
staging system. CHEST J 2009; 136: 260-71.
7. Bruzzi JF, Komaki R, Walsh GL, Truong MT, Gladish
GW, Munden RF, et al. Imaging of Non–Small Cell Lung
Cancer of the Superior Sulcus: Part 1: Anatomy, Clinical
Manifestations, and Management 1. Radiographics. 2008;
28: 551-60.
8. Peedell C, Dunning J, Bapusamy A. Is There a Standard
of Care for the Radical Management of Non-small Cell
Lung Cancer Involving the Apical Chest Wall (Pancoast
Tumours)? Clin Oncol 2010; 22: 334-46.
9. Rusch VW. Management of Pancoast tumours. Lancet
Oncol 2006; 7: 997-1005.
10. Rusch VW, Giroux DJ, Kraut MJ, Crowley J, Hazuka M,
Winton T, et al. Induction chemoradiation and surgical
resection for superior sulcus non-small-cell lung carc-
inomas: long-term results of Southwest Oncology Group
Trial 9416 (Intergroup Trial 0160). J Clin Oncol 2007; 25:
313-8.
11. Kunitoh H, Kato H, Tsuboi M, Shibata T, Asamura
H, Ichonose Y, et al. Phase II Trial of Preoperative
Chemoradiotherapy Followed by Surgical Resection
in Patients With Superior Sulcus Non–Small-Cell Lung
Cancers: Report of Japan Clinical Oncology Group Trial
9806. J Clin Oncol 2008; 26: 644-9.
12. Attar S, Krasna MJ, Sonett JR, Hankins JR, Slawson RG,
Suter CM, et al. Superior sulcus (Pancoast) tumor: experi-
ence with 105 patients. Ann Thorac Surg 1998; 66: 193-8.
13. Goldberg M, Gupta D, Sasson AR, Movsas B, Langer CJ,
Hanlon AL, et al. The Surgical Management of Superior
Sulcus Tumors: A Retrospective Review With Long-Term
Follow-Up. Ann Thorac Surg 2005; 79: 1174-9.
14. Tamura M, Hoda MA, Klepetko W. Current treatment
paradigms of superior sulcus tumours. Eur J Cardio-
Thorac Surg 2009; 36: 747-53.
15. Detterbeck FC. Changes in the treatment of Pancoast
tumors. Ann Thorac Surg 2003; 75: 1990-7.
16. www.krabbameinsskra.is
Heimildir