Læknablaðið - 01.06.2015, Blaðsíða 37

LÆKNAblaðið 2015/101 325
U M F J Ö l l U n O G G R E i n a R
Verkfallið hefur víðtæk áhrif
Alma D. Möller læknir og
framkvæmdastjóri aðgerðasviðs
Undir aðgerðasvið Landspítala heyra Blóð-
banki, dauðhreinsun, gjörgæsludeildir,
skurðstofur, speglunardeild og svæfinga-
deild. Það starfsfólk sviðsins sem er í verk-
falli eru náttúrufræðingar og líffræðingar
í Blóðbanka, auk nokkurra ljósmæðra sem
starfa á skurðstofum og gjörgæsludeildum.
Áhrif verkfallsins eru mest í Blóðbank-
anum og á skurðstofum með afleiddum
áhrifum á aðrar einingar. Þannig hefur
þurft að fresta um 370 skurðaðgerðum en
þar er um að ræða aðgerðir sem ekki eru
mjög bráðar og sem ekki er hægt að fram-
kæma þar eð aðkoma Blóðbanka eða rann-
sóknadeilda er nauðsynleg. Hins vegar
hafa allar aðgerðir sem ekki þola bið verið
gerðar og eins minni aðgerðir sem ekki
þurfa áðurnefnda þjónustu. Samdráttur
á skurðstofum hefur leitt til samsvarandi
samdráttar í þjónustu Blóðbankans en þar
hefur þess einnig verið gætt að sinna öll-
um bráðum tilvikum. Leitast hefur verið
við að halda uppi ásættanlegum birgðum
af blóðhlutum fyrir landið allt en hvað
það varðar hefur staðan nokkrum sinnum
orðið óásættanleg og hafa þá fengist
undanþágur til að auka blóðhlutabirgðir.
Sú þjónusta Blóðbanka sem ekki hefur
verið hægt að veita eru vefjaflokkanir
og sérstakar rannsóknir sem ekki styðja
bráðahlutverk bankans. Dregið hefur
verið saman í mótefnagreiningum fyrir
mæðraeftirlit en tilvikum sem ekki þola
bið verið sinnt. Fengist hafa undanþágur
til að sinna stofnfrumumeðferðum.
gunnar Bjarni ragnarsson
yfirlæknir lyflækninga krabbameina
Áhrifin eru margþætt. Verkfall geisla-
fræðinga vegur hvað þyngst, sjúklingar
bíða oft lengur eftir geislameðferð og
myndgreiningarrannsóknir tefjast. Mynd-
greiningarrannsóknir eru mikilvægar í
greiningu krabbameina, til að meta svörun
við meðferð og í eftirliti með krabbameins-
sjúklingum. Það hefur að mestu leyti
tekist að tryggja að krabbameinslyfja-
meðferð rofni ekki en það hefur þó gerst,
sem er mjög alvarlegt, og eftirlit hefur
truflast verulega. Verkfallið hefur líka
haft þau áhrif að ýmsar blóðrannsóknir
og sérrannssóknir á vefjasýnum eru ekki
gerðar eða það tekur lengri tíma. Þetta
veldur verulegri röskun á meðferð og eftir-
liti krabbameinssjúklinga. Á legudeild,
þar sem veikustu sjúklingarnir liggja, hafa
orðið tafir á blóð- og myndgreiningarrann-
sóknum sem truflar starfsemina mikið.
Þetta veldur líka auknu álagi á starfsfólk
og er tímafrekt á allan hátt, þeim tíma
væri betur varið í að sinna sjúklingum.
Verkfall hjúkrunarfræðinga mun valda
enn meiri röskun á starfsemi deildanna og
þetta veldur sjúklingunum miklum kvíða.
Erfitt er að meta núna hvort einhver hafi
skaðast af verkfallsaðgerðum. Það getur
komið í ljós seinna, en hættan er raunveru-
leg að einhver hafi skaðast, muni skaðast
eða jafnvel deyja.
Hverjum svo sem um er að kenna,
er ég forviða, hneykslaður og leiður að
samfélagið skuli leyfa það að hér sé rekin
algerlega ófullkomin heilbrigðisþjónusta
á annan mánuð. Ég hafði talið að heil-
brigðiskerfið væri það mikilvægt, eigin-
lega heilagt, að ekki væri hægt að sætta sig
við ástand eins og nú hefur skapast.
Davíð O. Arnar yfirlæknir
hjartalækninga á Landspítala
Verkfall BHM hefur haft mjög slæm
áhrif víða á Landspítalanum, ekki síst á
hjartadeildinni. Blóðrannsóknir og mynd-
greiningarrannsóknir hafa í mörgum til-
fellum tafist hjá inniliggjandi sjúklingum,
sem hefur valdið töfum á greiningu og
meðferð, sem og á útskriftum í vissum
tilvikum. Þá hefur verkfallið haft mjög
slæm áhrif á möguleika okkar til að kalla
inn einstaklinga af biðlistum fyrir ýmsar
rannsóknir. Afar lítið er til að mynda
kallað inn af biðlista fyrir hjartaþræðingar
og önnur inngrip, eins og brennsluað-
gerðir og gangráðsísetningar. Verkfallið
hefur því hægt verulega á starfseminni hjá
okkur. Rétt er þó að taka fram að reynt er
að forgangsraða veikustu sjúklingunum af
biðlistanum og bráðasjúklingum er sinnt
tafarlaust.
Yfirvofandi verkfall hjúkrunarfræðinga
er mikið áhyggjuefni. Það er ljóst að það
mun valda verulegri viðbótarröskun á
starfseminni á hjartadeild, meðal annars
á móttöku bráðasjúklinga og enn frekari
truflun á hjartaþræðingastofu og legudeild
hjartdeildar. Það gæti hreinlega skapast
algert ófremdarástand í þjónustunni við
hjartasjúklinga ef svo fer sem horfir.