Ægir - 01.03.2001, Qupperneq 21
21
R A N N S Ó K N I R
tíu mánaða eldi. Þá var 10 þorsk-
um úr hverjum tilraunahópi slátr-
að. Fiskarnir voru lengdarmældir,
vigtaðir, slægðir og ísaðir í frauð-
plastkassa, sem geymdir voru í
kæli þar til rannsókn á þeim fór
fram. Fimm fiskar úr hverjum
hópi voru athugaðir daginn eftir
slátrun (rétt komnir úr dauða-
stirðnun). Vinstra flakið fór í
skynmat en það hægra í áferðar-
og efnamælingu. Fimm fiskar úr
hverjum fóðurhópi voru geymdir
í 6 daga til viðbótar og mældir
með áferðarmæli. Í þetta sinn var
áferðarmælingin gerð bæði á hrá-
um og soðnum fiskinum og var þá
hægra flakið áferðarmælt hrátt en
það vinstra soðið.
Efnamælingar sem gerðar voru
á fisksýnunum voru á prótín, fitu,
vatni og sýrustigi (pH). Mæling-
arnar voru gerðar á efnastofu Rf í
Reykjavík eftir alþjóðlega viður-
kenndum aðferðum. Efnamæling
var gerð á 5 fiskum úr hverjum
fóðurhóp.
Skynmat var gert á soðnum
fiskinum. Sýnin voru gufusoðin í
álboxum í 5 mínútur. Átta til tólf
dómarar mátu sýnin í hvert skipti
og mat hver dómari hvert sýni
þrisvar sinnum. Þeir áferðarþættir
(mælikvarði 0-100), sem dæmdir
voru, snéru að því hvort fiskurinn
þætti: þurr/safaríkur, stinn-
ur/mjúkur og minnst mauk-
kenndur/mest maukkenndur.
Áferðarmælingar voru fram-
kvæmdar með Stable Micro Sy-
stems (TA.XT2i) áferðarmæli.
Gert var samþjöppunarprófið
TPA (Texture Profile Analysis),
en þá er sama sýnið pressað tvisvar
í röð, en verið er að líkja eftir
„munnbiti“.
Mæligildin sem notuð voru við
úrvinnsluna voru harka (Newton),
sem er krafturinn í fyrri pressunni
og samloðun (%), sem er hlutfall
krafta í fyrri og seinni pressun.
Áhrif fóðurmagns
á vöxt hjá þorski
Þyngdarmunur tilraunahópanna
kemur greinilega fram í töflu 1.
Holdstuðull gefur einnig til
kynna næringarástand fisksins.
Því lægri sem holdstuðullinn er
því horaðari er fiskurinn.
Áhrif fóðurmagns á
prótín- og vatnsinnihald
þorskholds
Niðurstöður efnamælinga á pró-
tíni og vatni úr sýnatökufiskun-
um (mynd 1) koma heim og sam-
an við þá kenningu að á milli pró-
tínininnihalds og vatnsinnihalds
sé gagnstætt samband þ.e. þegar
prótíninnihald er hátt er vatns-
innihald lágt og öfugt. Þegar nær-
ingarástand fisksins dvínar þá
eykst vatnsinnihald á kostnað
prótíninnihalds. (Eliassen and
Vahl,1982). Marktækur munur er
á milli K1 (100%) og K3(50% )
bæði í prótíninnihaldi og vatns-
innihaldi.
Áhrif fóðurmagns á
áferð (hörku) og sýru-
stig þorskholds
Sýrustig (pH) í vöðva virðist vera
góður mælikvarði á næringará-
stand fisksins. Þetta skýrist af því
að gott næringarástand hefur í för
Munurinn er sláandi á jafn gömlum þorskum sem voru fóðraðir mismikið í eitt ár.
Soffía Vala
Tryggvadóttir og
Ósvaldur Þorgrímsson
við rannsóknir á
eldisþorskinum.