Tímarit Máls og menningar - 01.12.1961, Side 31

SIÐRÆNT MAT A SIÐLAUSU ATHÆFI
ingsins, þá er lokið allri andstöSu inn-
an auðstéttarflokksins. Gísli Sveins-
son einn er með mótþróa, hann hafði
enn ekki að fullu kvatt hugsjónaheim-
inn frá 1908. Hann varð gerður af
landi brott sem sendiherra íslands í
Noregi, og þar með var draumurinn
búinn. Mótstaða áðurnefndra æsku-
manna, Gunnars og Sigurðar, hafði
verið brotin á bak aftur. Síðan hefur
engin brotalöm fundizt í þingliði
Sjálfstæðisflokksins gagnvart land-
ráðum hans og þjóðsvikum.
Hvað hafði gerzt? — „Hvaða hvat-
ir, — hvaða nauÖsyn, hvaða nauð-
ung knúði þá (oddvita borgarastétt-
arinnar) til þess?“ spyr Sigfús
Daðason.
Ég held það hafi verið hreinar al-
þjóðlegar stéttarhvatir, sem knúðu
oddvita auðmannastéttarinnar til
landráða sinna, engin utanaðkomandi
nauðung framyfir það, sem hægt var
að nota sem átyllu og afsökun. Síðan
eru það þessir sömu oddvitar, sem
kúga þau borgaraleg þjóðræknisöfl,
sem þeir ná til í gegnum flokksbönd
og flokksaga. Ég held ekki, að oddvit-
ar auðstéttarinnar hafi stigið sín land-
ráðaspor sér þvert um geð. Hitt er
annað, hvemig sumum flokksleik-
soppum þeirra hefur liðið. Alþjóð eru
ekki með öllu ókunn andvörp Eiríks
Einarssonar, þótt ekki væru þau opin-
beruð í þingstörfum. Oðrum hefur
gengið betur að svæfa samvizkuna og
kæfa raddir hennar. En ef til vill ber
að skoða það sem merkilegt sálfræði-
legt fyrirbæri, sem Mánudagsblaðið
sagði frá í sumar, er einn blindfullur
ráðherra olli hneykslun í fínni opin-
berri veizlu með drykkjuræðu, þar
sem hann meðal annars lýsti því yfir,
að Bandaríkjamenn fengju aldrei
Hvalfjörð. Þrælkúgaðar sálir opna þá
gj arnast hj arta sitt, þegar þær eru viti
sínu fjær.
Ef íslenzku auðstéttinni hefði ver-
ið þvert um geð að ganga á hönd
bandaríska herveldinu með landaaf-
sali til herstöðva, þá hefði hún tví-
mælalaust leitað sér styrks hjá alþýð-
unni í landinu. En í þess stað um-
gengst hún alþýÖuna í þessu máli sem
höfuðfjandmann sinn, gagnvart henni
grípur auðstéttin til hverrar blekking-
arinnar af annarri til að geta svikið
hana. Fyrir hverjar kosningar talar
hún eins og hún veit að þjóðin vill
heyra, en gengur svo á bak allra sinna
orða að kosningum loknum. í kosn-
ingunum 1946 þykist auðstéttin vera
á móti herstöðvum, eftir kosningar
samþykkir hún Keflavíkursamning-
inn. Þetta endurtekur sig í kosningun-
um 1959 í sambandi við landhelgis-
málið. f kosningunum 1949 leggur
hún áherzlu á, að þrátt fyrir aðild
okkar að Atlanzhafsbandalaginu verði
hér aldrei her á friöartímum. Nú höf-
um við haft her í landinu í 10 ár, og
auðstéttin stenzt ekki reiöari en ef
hún heyrir á það minnzt, að einhvern
tíma verði herinn að fara. — Nei,
365