Tímarit Máls og menningar - 01.12.1961, Síða 40

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
hann furðu sleginn eða sneri sér undan hneykslaður: jafnvel þeir lífsreyndu
Parísarbúar voru ekki vanir svona samkundu.
Furðulegust var þessi margbreytni manngerða og tungumála; var þetta
sýningarskáli á alþjóðlegri sýningu eða frumæfing á heimsfriðarþingum fram-
tíðarinnar? Mörgum nöfnum hef ég gleymt, en nokkur man ég: sum þekkja
allir, en það hefur fallið á önnur. Hér fer á eftir listi, sem er hvergi nærri full-
kominn: Frönsku skáldin Guillaume Apollinaire, Max Jacob, Blaise Cendrars,
Cocteau, Salmon, málararnir Léger, Vlaminck, André Lhote, Metzinger, Glei-
zes, Carnot, Chantal, gagnrýnandinn Elie Faure; Spánverjarnir Picasso, Juan
Gris, María Blanchard, blaðamaðurinn Corpus Barga; ítalirnir Modigliani,
Severini; Mexíkanarnir Diego Rivera, Sarraga; rússnesku listamennirnir Cha-
gall, Soutine, Larionov, Gontsjarova, Sterenberg, Kremegne, Feder, Fotin-
sky, Marievna, Izdebsky, Dilevsky, myndhöggvararnir Archipenko, Zadkine,
Meschaninow, Indenbaum, Orlowa; Pólverjarnir Kisling, Marcoussis, Gottlieb,
Zak, myndhöggvararnir Dunikowski, Lipschitz; Japanarnir Foujita og Kava-
shima; norski málarinn Per Krogh: dönsku myndhöggvararnir Jakobsen og
Fischer; Búlgarinn Pascine. Líklega hef ég lilfært einn tíunda.
Utlit gestanna hlaut líka að koma ókunnugum spánskt fyrir sjónir. Enginn
getur til dæmis lýst því með nokkurri nákvæmni, hvernig Modigliani var til
fara; á góðum dögum gekk hann í ljósri flauelsblússu með rauðan klút um
hálsinn, en þegar hann hafði drukkið lengi, betlað, verið veikur, var hann vaf-
inn í skærlitar tuskur. Japanski málarinn Foujita gekk í heimaofinni skikkju.
Diego Rivera skók skrautlegan mexíkanskan staf. Vinkona hans, listakonan
Marievna (Vorobjova-Stébélskaja) hafði mætur á sterklitum flíkum, rödd
hennar var há og hvöss. Skáldið Max Jacob bjó á hinum enda Parísar, á
Montmartre, hann kom á daginn sparibúinn með skjannahvítar ermalíningar
og einglyrni. Indjáni með fjaðrir í hárinu sýndi viðstöddum pastelmyndir
sínar. Myndhöggvarinn Zadkine kom í samfesting, og fylgdi honum geysistór
hundur, frægur að geðvonzku. Fyrirsætan Margol klæddi sig úr að vana; ein-
hverju sinni sagði hún mér, að draumur sinn væri að verða drottning; mig
furðaði á þessu, en hún útskýrði málið: „Fífl ertu. Alla langar til að nauðga
drottningunni...“ Kremegne og Soutine sátu undantekningarlaust í dimm-
asta horninu. Soutine var skelfdur og syfjaður á svipinn; hann virtist nývak-
inn, og hafði ekki haft tíma til að þvo sér og raka sig; hann hafði augu ofsótts
dýrs, máske af því að hann var hungraður. Enginn gaf honum gaum. Var hægt
að ímynda sér, að söfn heimsins myndu berjast um myndir þessa vesældar-
lega unglings frá Smilovitsji? ...
374