Tímarit Máls og menningar - 01.12.1990, Blaðsíða 32
laga Jónasar af hans síðustu dögum á Frið-
riksspítala, þar sem Jónas andaðist af af-
leiðingum fótbrotsins tæpri viku síðar, þann
26. maí. Þá frásögn geta menn lesið í Fjölni
til upprifjunar.
En við skulum hér í staðinn líta inn á fund
í Hafnardeild Bókmenntafélagsins þann
16. júní, þrem vikum eftir andlát Jónasar.
Það er Finnur Magnússon sem talar og
segir meðal annars:
Það er félaginu kunnugt að cand. philo-
soph. Jónas Hallgrímsson beinbrotnaði vo-
veiflega þann 21. næst liðins mánaðar. Mín
var þegar vitjað og skrifaði því til Frið-
rikshospítals um viðtöku hans „paa bedste
pleje“ og hvað skeði, en hann andaðist þeg-
ar þann 26. næsteftir. Andlátið var þegar af
mér gefið til kynna skiptaréttinum, sem
þann 28. sá hans eftirlátnu muni og áleit þá
hvergi muni hrökkva til útfararkostnaðar-
ins og eftirlét mér eður Bókmenntafélaginu
allt hvað hann eftirskildi til þóknanlegrar
ráðstöfunar.
... Ég varð að standa fyrir útför Jónasar
sáluga, sem alls eftir mínum viðlagða
reikningi og þremur fylgiskjölum hljóp til
44 rbd og 36 skildinga. Einungis sem for-
maður Félagsins réðist ég í þetta fyrirtæki
og áleit það rétt, þar sem hann eftir Félags-
ins ályktun var í þess brauði og þjónustu
(við samning fyrri hluta íslandslýsingar) til
næstu vordaga. Af þessum orsökum leyfi
ég mér nú og hérmeð að biðja Félagið
endurgjalda mér af þess sjóði þann ný-
nefnda útfararkostnað. Líka bón verð ég að
framflytja fyrir Félagið, ef ske kynni að
Friðrikshospítal heimtar af mér endurgjald
þess kostnaðar er Jónasar sáluga síðustu
dagar þar m.m. hafa kostað.
Loksins verð ég að geta þess að kring-
umstæðurnar neyddu mig til, að Jónasi sál-
uga lifandi, að útvega honum þann nauð-
synlegasta fatnað, hvað ég varð samkvæmt
fyrrtéðri félagsins ályktun, af þeim pening-
um er það hafði veitt honum til viðurværis.
Á engan reikning og á hans síðustu dögum
hafði hann þannig einungis fengið þetta
sem er óborgað: — Fatnað frá skraddara
Petersdorf í Austurgötu fyrir 12 ríkisbanka-
dali (hvör fatnaður var skorinn af líkam-
anum á hospítalinu vegna beinbrotsins og
varð því til einskis nýtur), og til skófata-
aðgjörðar frá skómakara í Skinnaragötunni
48 skildinga.
— Hverja ég hlýt að biðja Félagið að
borga þeim eftir reikningum á sínum tíma.
Allar aðrar skuldir hins framliðna ætla ég
muni vera Félaginu óviðkomandi.
Þannig hljóðar þá bréfið sem Finnur samdi
og las sjálfur upp á fundi Bókmenntafé-
lagsins í Höfn 99 árum og einum degi betur
fyrir stofnun lýðveldis á íslandi. Hann vill
að Bókmenntafélagið greiði það sem hann
hefur sjálfur lagt út eða gengið í ábyrgð
fyrir vegna Jónasar, bæði á hans síðustu
dögum og einnig vegna kostnaðar við spít-
alavist og útför. Það er skuld við skraddara
og skómakara upp á 12 ríkisdali og 48
skildinga, það er útfararkostnaðurinn sam-
kvæmt þremur fylgiskjölum upp á 44 ríkis-
dali og 32 skildinga og svo er það spít-
alareikningurinn sem Finnur átti von á og
hljóðaði þegar fram var lagður upp á 6
ríkisdali og 2 og 2/7 silfurskildinga. í heild
nam þessi kostnaður nær 63 ríkisdölum eða
sem samsvaraði milli þriggja og fjögurra
mánaða framfærslueyris af því tagi sem
Jónas hafði fengið greiddan hjá Bók-
menntafélaginu síðustu árin sem hann lifði.
Á fundi HafnardeildarBókmenntafélags-
ins var samþykkt að greiða alla þessa reikn-
inga, enda hafði Jónas verið „í brauði“
félagsins eins og Finnur komst að orði í
þeirri greinargerð sem hér hefur verið
30
TMM 1990:4