Dagrenning - 01.04.1946, Page 38

þryms, liggur Hallormsstaður. Fleiri Hall-
ormsnöfn eru ekki knnn á íslandi, en eitt
í Noregi frá því um 1400. Ketilormur er
maður nefndur í Droplaugarsona sögu og er
einn um nafnið. Hann bjó við Lagarfljót,
eins og Hallormur sá, sem Hallormsstaður
er við kenndur. Veðrormur Vémundarson
vinur Ketils þnmis, er og einn um nafn sitt.
Hann bjó austur á Jamtalandi, og sótti Kctill
bann þangað heim. Þórormamir eru þrír,
sem hægt er að staðfæra. Einn bjó í Þrumu
á Ögðum, hinu gamla heimkynni Ketils
þtyms hins elzta, annar í Þórormstungu í
Vatnsdal, og var bróðir Hallorms tengdason-
ar Ingimundar, sá þriðji var frá Rauðamel
og dóttursonur Tungu-Odds. L.oks er það
svo Ráðormur landnámsmaður í Vétleifs-
holti, bróðir Jólgeirs. Vegna nafnanna hygg-
ur Lind þá bræður helzt liafa austnorræna
verið. Lind nefnir úr Noregi þessi „orm“-
nöfn, auk þeirra, sem áður voru talin: Land-
ormsstaðir heitir bær í Veradal. Frá því
byggðarlagi komu þeir Ketill þrymur og
Graut-Atli. Frá lokum miðakla eru tveir
Lindormar kunnir, annar á Hálogalandi, en
hinn á Janrtalandi. Ætlar Lind að Lindorms-
nafnið muni vera „lánað“ frá Svíþjóð. Ég
held það sé óhætt að segja hið sama um
allan „orm“-nafnaflokkinn í heild. Ilann
hefur naumast fest rætur í Noregi og virðist
bundinn við umhverfi þeirra fáu landnáms-
mannaætta, sem raktar verða til Nórs kon-
ungs úr Austurvegi.“ (Heigafeil 1942, bis.
307-308).
Það verður býsna erfitt að mæla því í
gegn, þegar þessi rök eru fram færð, að ætt
Brodd-Helga sé ekki einnig, eins og hinar,
komin austan úr Svíþjóð eða jafnvel enn
Iengra austan að — líklcga alla leið austan
frá þeim slóðum, sem hinir fornu ísraels-
menn dvöldu lengst á undir nöfnum eins
og Skýþar, Gotar o. fl., sem áður er á drepið.
Það er alveg tvímælalaust að „orms“- eða
drekanafnið var fast tengt við þessa ætt og
bendir það til þess að „ormurinn" hafi ein-
hvern tíma verið hermerki þessarar fornu
ættar og átrúnaður hafi verið við hann
bundinn. Kenrur hér fram sama líkingin og
hjá Þórði gelli, og enn greinilegra verður
þetta, ef þjóðsagan um Lagarfljótsorminn er
tekin með í samanburðinn, en þeir Graut-
Atli og Ketill þrymur — afkomendur þess-
arar austrænu „orms“-ættkvíslar — bjuggu
einmitt sinn hvoru megin Lagarfljóts, og
höfðu „orminn“ þar á milli sín í fljótinu.
XVIII.
AÐ, sem hér hefur verið rakið af ættum
þessara fjögra höfðingja Sögualdarinnar,
sýnir ljóslega að þeir eru aiiir ættaðir úr
Austurvegi. Þeir eru því að líkindum allir
afkomendur þeirra manna, sem sögur okkar
segja að komið hafi austan frá þeim slóðum,
er Israelsmenn hinir fornu bjuggu lengst á.
Snorri Sturluson segir berum orðum í Yngl-
ingasögu í Heimskringlu, að Óðinn hafi
komið með miklu föruneyti austan frá
„Tanakvísl í Ásíá.“ Hann segir ennfremur,
að þetta hafi gerzt „í þann tíma, er Róm-
verja-höfðingjar fóru víða um heiminn ok
brutu undir sik allar þjóðir", — þ. e. um
Krists fæðingu —. Og Snorri segir ennfrem-
ur, að af því „að Óðinn var forspár og fjöl-
kunnigur, þá vissi hann at lians afkvæmi
myndi um norðurhálfu heimsins byggva.“
Og loks segir Snorri: „Þá setti hann (þ. e.
Óðinn) bræðr sína, Vé ok Víli, yfir Ásgarð,
en liann fór ok díar allir með honum ok
mikit mannfólk annat. Fór hann fyrst vestr
í Garðaríki ok suðr í Saxland. Hann átti
marga sonu. Hann eignaðist ríki víða um
Saxland ok setti þar sonu sína til landzgæzlu.
Þá fór hann norðr til sjávar ok tók sér bú-
stað í ey einni; þar heitir nú Óðeinsey í
Fjóni.“ Og loks segir enn: „Óðinn tók sér
bústað við Löginn, þar sem nú eru kallaðar
28 DAGRENN I NG