Dagrenning - 01.12.1948, Blaðsíða 19
4. og 5. nóv. eða 16., 17. og 18. nóv., svo
eitthvert dæmi sé tekið?
Það er, eins og áður segir, aðallega vegna
hins mikla kosningasigurs Trumans forseta.
Þótt Bandaríkin undirbyggju og hrintu
af stað bæði Marshall-aðstoðinni og Bene-
luxbandalaginu og ættu einnig hugmyndina
að Norður-Atlantshafs bandalaginu, gátu
þau ekki hrint því í framkvæmd, eins og
þeim fyrri, vegna forsetakjörsins, sem fram
átti að fara 2. nóv. s.l. Því var almennt trúað
um allan heim, að Truman forseti mundi
ekki ná kosningu, heldur mundu andstæð-
ingar hans, Republikanar og Dewey forseta-
efni þeirra, sigra stórkostlega í þessum kosn-
ingum. Truman forseti gekk til kosninga
með flokk sinn — Demokratana — þríklof-
inn. Mikill áhrifamaður, sem verið hafði
varaforseti í tíð Roosevelts, Henry Wallace,
var fyrir einu brotinu, studdur af rússnesk-
um öflunr í Bandaríkjunum, Thurmond
ríkisstjóri var fyrir óánægðum Suðurríkja
Demokrötum og loks Truman sjálfur, sem
boðinn var fram af flokksþingi Demokrata.
Allar spár höfðu í nærri tvö ár spáð Tru-
man falli og sumir „beztu manna“ Demo-
krata liöfðu yfirgefið hann eða voru tvístíg-
andi.
„Times“ segir af þessu tilefni:
„Eftir að hinnar furðulegustu kosn-
ingar, sem fram hafa farið í Bandaríkj-
unum, höfðu staðið yfir í 16 klukkust.,
viðurkenndi Dewey að Truman forseti
hefði verið endurkjörinn. Hver einasti
„kosningasérfræðingur“ reyndist að hafa
reiknað rangt. Hver einasti kosninga-
spádómur hafði reynzt falsspádómur og
sérhver þau lögmál, sem annars hafa
reynst gilda í kosningum þar, voru nú
brotin. Mr. Truman var ef til vill eini
maðurinn í öllum Bandaríkjunum, sem
ekki varð undrandi vfir úrslitunum.“
(Times 10. nóv.).
En það var ekki aðeins, að Truman næði
kosningu sjálfur sem forseti Bandaríkjanna
til næstu fjögra ára, heldur hlaut flokkur
hans, Demokratar, hreinan meirihluta í báð-
um þingdeildum, svo að Truman stendur
nú fastari fótum en nokkur forseti Banda-
ríkjanna hefir gert á undan honum. Hann
á jafnvel sterkari aðstöðu nú en Roosevelt
forseti átti nokkru sinni í allri sinni forseta-
tíð. —
Það eru þessi furðulegu kosningaúrslit,
sem eru undirrótin að því að Norður-
Atlantshafs bandalaginu er hraðað. Hefði
svo farið, að Truman hefði fallið og Dewey
tekið við, fóru forsetaskiptin ekki fram fyrr
en 20. janúar 1949, samkvæmt stjómarskrá
Bandaríkjanna, og til þess tíma hefði því
ekki orðið um neitt framhald þessa undir-
búnings að ræða. Truman og ráðherrar hans
hefðu þá talið sér skvlt að láta allar slíkar
aðgerðir bíða, þar til hinn nýi forseti tæki
við. En sigur Trumans gerði það að verk-
um, að ekki þurfti að bíða. Sömu stefnu
yrði haldið áfram, Marshall mundi fara með
utanríkismálin áfram, og nú þurfti meira að
segja ekki að spyrja um vilja meirihlutans
í þinginu, sem Republikanar höfðu áður
haft, sá meirihluti var nú úr sögunni og
Demokratar Trumans komnir í staðinn.
Það var þessi stórfelldi og óvænti atburð-
ur í veraldarsögunni, atburður, sem varla á
sinn líka fyrr í því hve gjörsamlega hann
kom heiminum á óvart, sem olli því, að
yfirlýsingamar um lokafund til undirbúnings
stofnunar Norður-Atlantshafs bandalags yrði
kvaddur saman næstu daga eftir forseta-
kosningarnar.
En þó er hér enn fleira, sem vert er að
minnast á, og skal nú að því vikið.
VII.
í fréttum þeim, sem bárust af lokaundir-
búningi Norður-Atlantshafs bandalagsins,
DAGRENNING 17