Dagrenning - 01.12.1948, Blaðsíða 27
gefast upp, en Frakkar réðu mestu um friðar-
skilmálana. Þann dag hélt núverandi Frakk-
landsforseti — Auriol — ræðu við minnis-
merki það, sem Frakkar reistu í tilefni fyrri
uppgjafar Þjóðverja og réðst forsetinn harka-
lega á Breta og Bandaríkjamenn fyrir að
vilja „endurreisa Þýzkaland án þess að
tryggja að það gæti ekki aftur orðið árásar-
þjóð“, eins og hann mun hafa orðað það.
Þessi ræða var fyrsta verulega óánægjurödd-
in, sem heyrzt hafði frá Frakklandi í garð
Engilsaxa úr herbúðum annarra en kommún-
ista. Og hér var það sjálfur forseti Frakk-
lands, sem talaði. Þegar svo er komið, er
hætta á ferðum.
Um sama leyti — dagana rétt fyrir n.
nóvember — gerðust önnur merkileg tíðindi
í Frakklandi. De Gaulle vann stórkostlegasta
kosningasigur sinn til þessa í kosningum til
Efri deildar franska þingsins, en kommún-
istar, sem höfðu verið stærsti flokkurinn þar,
nær því þurrkaðist út. Hinn 17. nóvember
átti De Gaulle hershöfðingi tal við blaða-
menn og ber það viðtal þess Ijósastan vott,
hvemig málin nú standa. Þar segir svo:
„París í gærkveldi.
De Gaulle hershöfðingi réðist harka-
lega á stefnu þá, sem Bretland og
Bandaríkin hafa tekið varðandi Ruhr,
er hann átti tal við blaðamenn í París
í dag. Sagði hann, að það væri „alvar-
legasta ákvörðunin“, sem nokkur þjóð
hefði tekið á þessari öld. — Hann deildi
einnig á stefnu þessara tveggja landa í
Þýzkalandsmálunum yfirleitt. Kvað
hann þau róa að því öllum árum að
koma á fót þýzku ríki, í von um að
það yrði hliðhollt Vesturveldunum. —
Rússar reyndu á hinn bóginn einnig að
efla Þýzkaland, í von um að það snerist
á sveif með þeim. En sannleikurinn
væri sá, að ógjömingur væri að segja
um það, hverjum Þýzkaland myndi
fylgja að málum, ef það rétti við á ný.
Hann sagði, að öflugt Þýzkaland myndi
ætíð ógna friðnum í Evrópu. —
Þá deildi hershöfðinginn og á yamar-
bandalag Vestur-Evrópuríkjanna og
kvað það ekki koma til greina, að vörn
meginlands Evrópu yrði stjórnað af einu
herráði, er sæti í London.“
Allt fram til þessa höfðu kommúnistar
efnt til stórfelldra verkfalla urn allt Frakk-
land, en nú hættu þeir við þau hvert af
öðru og gáfust upp.
Hvað hafði gerzt? Það þarf ekki mikinn
„sjáanda“ til þess að sjá það. Rússar sáu
hér nýjan leik á borði. Hér var i uppsigl-
ingu tækifæri, sem hugsanlegt var að nota
til þess að skjóta fleyg milli Breta og Frakka.
Nokkrum dögum seinna barst sú fregn hing-
að í útvarpi, að Leon Blum, aðalforingi
franskra jáfnaðarmanna, hefði nýlega skrif-
að grein í blað sitt, þar sem hann sagði að
Rússar ynnu nú að því á bak við tjöldin
að koma De Gaulle til valda í Frakklandi.
Einhverjum kann e. t. v. að finnast þetta
með ólíkindum, en það er langt frá því að
svo þurfi að vera. Það mun sýna sig, er
næstu kosningar fara frarn í Frakklandi, að
De Gaulle sigrar þar stórkostlega. Eins og
ég hefi áður bent á í greinum hér í Dag-
renningu, eru sjónarmið Frakka og Rússa
gagnvart Þýzkalandi ekki ólík, og vel mætti
fara svo, að sömu örlög biðu De Gaulles
og Hitlers, að hann glæptist til samninga
við Rússa til þess að reyna að hefja Frakk-
land „til vegs“ á ný. En hvað sem því líður,
þá er hitt víst, að fyrsti alvarlegi ágreining-
urinn rnilli Frakka og Engilsaxa er nú kom-
inn í ljós — út af Ruhr og Þýzkalandsmál-
unum yfirleitt — og hann kom í ljós í ræðu
sjálfs Frakklandsforseta einmitt 11. nóvem-
ber 1948.
DAGRENNING 25