Reykjalundur - 01.10.1979, Síða 5
SVEIN OSEID
DÓSENT:
Astmi og ofnæmi hjá börnum
Svein Oseid, dósent, sérfræðingur við Voksen-
toppen Allergi-institutt og Idrettsmedisinsk
Avdeling við Noregs Idrettshöyskole í Osló,
skrifar í þessari grein um astma og ofnæmi hjá
hörnum, orsakir og greiningu og um meðferð
slíkra sjúkdóma og hvernig þau mál eru skipu-
lögð í Noregi.
Greinin er þýdd úr „Trygd og Arbeid",
tímariti Landsforeningen for Hjerte- og
Lunge-syke í Noregi.
Astmi þýðir öndunarerfiðleikar. Það er eig-
mlega sjúkdómseinkenni, sem getur átt marg-
ar orsakir, en einkennist alltaf af að örðug-
leikarnir koma við útöndun. Önduninni fylg-
lr sérkennandi knýjandi, pípandi og hvæsandi
hljóð. Eiginlega ættum við að nota orðið
»astma-sjúkdómurinn“, í staðinn fyrir astma,
en hugtakið astmi er svo greipt í daglega mál-
notkun okkar, að ég mun nota það hér.
Astmi er útbreiddur sjúkdómur. Erlendar
rannsóknir sýna, að 1—3% af íbúunum þjást
af astma. í Noregi höfum við engar fullnægj-
andi staðaltölur yfir þetta, en við reiknum
með að um 10.000 börn og um 40.000 full-
orðnir hafi astma.
Astmi er um 1/3 af öllum króniskum sjúk-
dómum á bernsku- og unglingsárunum. Hjá
sumurn er sjúkdómurinn vægur og veldur að-
eins stundum ójaægindum og í litlum mæli.
Hjá öðrum eru óþægindin mikil og djúpstæð
og hafa mikil áhrif á allt líf mannsins. Astmi
getur því verið alvarlegur sjúkdómur, bæði
frá læknisfræðilegu, fjárhagslegu og félagslegu
sjónarmiði.
Hjá um helmingnum af hinurn fullorðnu
hefir astminn byrjað á barnsaldri. Flest börn-
in og unglingarnir fá sjúkdóminn fyrir skóla-
aldur. Hjá börnurn er ofnæmi algeng orsök
astma, eh á fullorðinsárunum eru það venju-
lega aðrar orsakir, sem kalla fram einkenn-
in. Byrji sjúkdómurinn eftir fertugsaldur, er
ofnæmi rnjög algeng orsök.
Reykjalundur
3