Reykjalundur - 01.10.1979, Page 16

JÓHANN TÓMASSON
LÆKNIR:
Þankar um nútíma læknisfræði
Haft er eftir 18. aldar lækni, sem Hunter hét,
að það sem mestu skipti fyrir sjúkdómsgrein-
ingu væri athugult auga, eftirtektarsamt eyra,
reynd hönd og opinn hugur. Þrátt fyrir tækni-
framfarir síðustu áratuga eru þessi orð í fullu
gildi og raunar er -ýmislegt sem bendir til að
gildi þeirra aukist í takt við þróun læknavís-
indanna svokölluðu. Víst hafa nútíma lækn-
ar ýmsar aðferðir og tæki sér til hjálpar í leit
að sjúkdómum og meðferð, en því miður sýn-
ir reynslan, að árangurinn sem næst beinlínis
vegna þeirra er oftast minni en virðist. Þar
sem hér er að auki oft um að ræða bæði dýr-
ar og stundum hættulegar rannsóknir sést
liversu mikilvægt er að beita þeim rétt og
skynsamlega. Og það verður áreiðanlega aldrei
gert nema frumjoættinum, hinum nánu sam-
skiptum við sjúklinginn, sögu og skoðun, sé
sinnt af ýtrustu kostgæfni. Flestum, sem eitt-
hvað hugleiða þessi mál, er þetta auðvitað
vel ljóst. í samræmi við það þreytast heldur
ekki liöfundar læknakennslubóka og greina
í læknablöðum á að undirstrika þetta atriði:
„Hlustaðu á sjúklinginn. Hann er að segja
þér livað gengur að (sjúkdómsgreininguna)“.
Það er hins vegar ein af mörgum þversögnum
í nútíma læknisfræði, að það sem er kennt, er
ekki að sama skapi iðkað. í reynd verður það
æði oft Jieir, sem teljast hafa minnstu sérjiekk-
inguna, sem annast þennan kannske mikilvæg-
asta þátt læknisfræðinnar. Því meira sem lækn-
ir sérhæfir sig og sérmenntar því lengra Jiokar
honurn oft frá sjúklingnum sjálfum. í reynd
er það einnig oft svo að rannsóknarstörf eru
meir metin en sígild lækniskunnátta Jiegar
fjallað er unt „hæfni“ lækna í ákveðnar stöð-
ur. Ekki þarf að fletta lengi í nútíma lækna-
tímaritum til að sjá afleiðingar Jjessa. Hlið-
stæð þróun hefur orðið í hjúkrun. Hjúkrunar-
fræðingurinn stundar skýrslu- og skrifstofu-
störf í æ ríkara rnæli, en hinni eiginlegu hjúkr-
un sinna sjúkraliðar og aðstoðarfólk.
14
REYKJALU N D U R