Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.2009, Blaðsíða 28

Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.2009, Blaðsíða 28
föstudagur 8. maí 200928 Helgarblað alla þá vinnu sem í boði væri. Stund- um var maður í burtu heilu dagana og það er allt annað en gaman að vera svo lengi frá þeim sem maður elskar.“ Svanberg sárnuðu ummæli við- skiptaráðherra í kjölfar umfjöllun- ar Kastljóss um mál hans. „Hann lét það líta út eins og ég væri bara hættur að leita mér að vinnu. Um að gera að láta litla manninn líta svolítið illa út. En ég er alls ekki hættur að leita. þrátt fyrir hrun- ið. Ég horfi á alla möguleika. Varð- andi nám og hvað eina.“ Svanberg segir það þó hægara sagt en gert að stökkva í nám með svo stóra fjöl- skyldu sem treysti á hann. „Það eru líka 27 ár síðan ég var í skóla síðast. Það var aldrei mín sterkasta hlið. Ég veit ekki hvort ég gæti setið all- an daginn á löngum námskeiðum. Það hefur alltaf reynst mér erfitt. En ég er opinn fyrir öllu.“ Hlífa börnunum Á heimili þeirra hjóna búa eins og áður sagði fimm börn. Þau eru tveggja, fjögurra, tíu, fjórtán og sautján ára gömul. Þau hjónin reyna að hlífa þeim við ástandinu eftir bestu getu en það getur oft reynst erfitt. „Maður leggur sig auðvit- að allan fram við að láta þetta ekki bitna á börnunum. Við ræðum þessi mál þegar allir eru farnir að sofa á kvöldin,“ segir Svanberg og bætir við að enginn sé þó betur settur með einhvern blekkingarleik. Hjónin segja börnin líka finna fyrir því að ekki sé hægt að fá vasa- pening eða ný föt eins og íslensk börn hafa vanist undanfarin ár. „Maður hefur fundið fyrir þrýstingi frá þeim sem hafa haft það betra en við. Sem sagt í gegnum börnin. Að klæðast merkjavöru og vera allt- af í því nýjasta og eiga það nýjasta. Til allrar lukku á ég svo nægjusöm börn. Það hefur bjargað heilmiklu.“ Framtíðin í óvissu Verst af öllu segir Svanberg þó vera óvissuna sem bíði fjölskyldunnar. Hún er algjör og þau vita ekki hvað morgundagurinn ber í skauti sér. „Ég þori ekki að horfa eða hugsa lengra en fram á morgundaginn. Að svo stöddu getum við það hvort sem er ekki. Það eina sem maður getur gert er bara að fæða og klæða í dag og einbeita sér að því.“ Líkt og margir aðrir hefur Svan- berg leitað að vinnu á erlendri grund. „Ég hef ekkert fundið ennþá enda ætla ég ekki að rífa fjölskylduna upp á rassgatinu og flytja út nema það sé eitthvað öruggt sem bíður. Ég hef gert það einu sinni og það er hægara sagt en gert,“ en Svanberg fluttist til Svíþjóðar með fyrrverandi eiginkonu sinni árið 1994. „Þá var ástandið orðið erfitt hér heima og ég flutti með fyrrverandi út. Þá reif ég bara alla upp og stökk út í djúpu laugina.“ Svanberg og fjöl- skylda höfðu búið í Svíþjóð í ein sex ár þegar þau ákváðu að flytja aftur heim. „Ég eignaðist tvö börn þarna úti sem móðir mín hafði aldrei kynnst. Við ákváðum að flytja heim svo að hún gæti kynnst börnunum því ég hafði það á tilfinningunni að sú gamla ætti ekki langt eftir. Og sú varð raunin. Hún lést nánast upp á dag ári eftir að við komum heim.“ Skýjaborgirnar fallegar Svanberg tekur skýrt fram að hann sé ekki að reyna að kasta ábyrgðinni á aðra. Hann viti vel að enginn hafi neytt hann til þess að taka þessi lán. „Ég er með íbúðina á 100% láni. Það er að segja að stærstum hluta hjá Íbúðalánasjóði en svo viðbótarlán frá verktakanum. Ég er líka með tvo bíla og annar þeirra er á myntkörfu- láni. Þetta leit allt vel út á sínum tíma en hvern gat órað fyrir því að öll lánin myndu tvöfaldast? Skýja- borgirnar voru fallegar. Á meðan af- borganirnar hækkuðu og hækkuðu voru launin þau sömu.“ Svanberg svíður að hafa unnið nánast alla ævi og standa nú eigna- laus eftir. „Ég á ekkert. Núll og nix. Það er mjög súrt að borga bara og borga en eignast aldrei neitt. Í stað- inn hækkar bara höfuðstóllinn á láninu.“ Svanberg nefnir sem dæmi annan bílinn sem fjölskyldan á. „Það svíður að vera búinn að borga af bíl í tvö ár og hafa sett annan bíl upp í sem við áttum nánast skuldlausan. En að skulda svo núna meira í hon- um en þegar ég keypti hann í upp- hafi.“ Í upphafi greiddi Svanberg 23.000 krónur af bílnum á mánuði en þær afborganir eru nú komnar upp í 50.000 krónur. „Og það er ekki eins og þetta sé einhver lúxusbíll.“ Ekki nógu fátæk Þegar Svanberg hefur leitað til félags- málayfirvalda hefur hann komið að lokuðum dyrum. „Meðan ég var með vinnu voru tekjur mínar of háar til þess að fá aðstoð frá félagsmálastofn- un.“ Fjölskyldan er því í raun of fátæk til þess að standa í skilum en of vel sett til þess að fá þá aðstoð sem hún þarf. „Við erum fátæk en ekki nógu fá- tæk.“ Svanberg finnst skjóta skökku við hjá ríkinu að þegar leitað er eftir láni hjá Íbúðalánasjóði annars vegar og aðstoð félagsmálayfirvalda hins veg- ar sé ekki miðað við sömu hluti. „Það virðast ekki vera sömu útreikning- ar þar og þegar þú sækir um lán hjá Íbúðalánasjóði. Þegar ég sótti um lán þar var reiknað á mína fjölskyldu að ég þyrfti að hafa 270.000 í framfærslu á mánuði til þess að fá lán. Með mína fjölskyldustærð. En svo eru einhverjir allt aðrir útreikningar sem taka við á hinum staðnum.“ Hjónin eru sammála um að þeir aðgerðapakkar sem ríkisstjórnin hefur boðið upp á séu ekki nógu vel kynntir fyrir fólki. „Hvert á maður að leita? Hvað er í boði í raun og stenst það þegar upp er staðið? Hvaða skilyrði þarf maður að uppfylla til að fá þessa aðstoð og hvað gerist þegar maður uppfyllir þau skilyrði ekki? Er þá bara öll von úti?“ Svanberg nefnir sem dæmi þeg- ar fjölskyldan leitaði til Íbúðalána- sjóðs eftir aðstoð. „Þegar við leituð- um til Íbúðalánasjóðs eftir því að fá skuldbreytingu eða frystingu þá fengum við þau svör að við þyrftum að vera í skilum til þess að fá aðstoð. Til hvers í andskotanum ættum við að leita þangað í öngum okkar með allt niður um okkur ef við værum svo með allt í skilum? Ég þarf ekki þessa aðstoð ef ég næ að standa í skilum. Sem sagt ef maður er kom- inn í vanskil þá er bara lok, lok og læs. Þannig upplifir maður þetta í það minnsta.“ Vilja fá ráðgjöf Aðspurður hvort Svanberg og fjöl- skylda væru tilbúin til að setjast niður með ráðgjafa til þess að koma sínum málum á hreint segist hann meira en tilbúinn til þess. „Við erum ráðalaus. Auðvitað vill maður geta sest niður með einhverjum sem get- ur ráðlagt manni um hvað sé næsta skref. Hvað sé hægt að gera. Auðvit- að langar mig að geta sagt: Hérna ætla ég að hafa jólatréð næstu jól. En ég get ekki sagt það og það er mjög erfitt. Ég get ekki sagt að á gamlárskvöld verðum við hérna úti í garði að skóta upp. Ef einhver aðili eða ráðgjafi vill setjast niður með þessari fjölskyldu, ræða málin og sýna okkur lausn- ina þá erum við auðvitað tilbúin til þess. Ég er líka fullviss um að aðrir í okkar stöðu myndu nýta sér það. Það þarf eitthvað meira en bara Jó- hönnu að segja það í fréttunum að nýr pakki sé á leiðinni. Hvar er þessi pakki og hver ætlar að sýna okkur hann? Manni finnst svo langt í allar lausnirnar.“ Eftir að Svanberg fór að tala við fjölmiðla um stöðu sína hafa fjöl- margir einstaklingar haft samband og lýst yfir þakklæti sínu. „Fólk er þakklátt því að einhver þori að stíga fram og gera eitthvað. Það eru marg- ir í þessari stöðu en þora kannski ekki að segja neitt. Líta á þetta sem skömm. Skömm að leita eftir hjálp. Hjálpin ætti því að vera augsýnileg og aðgengileg öllum.“ Saman í sund Svanberg, sem er fæddur og uppal- inn í Keflavík, segist afar þakklátur fyrir mörg af þeim úrræðum sem bæjaryfirvöld bjóði fjölskyldufólki upp á. „Það er frítt fyrir krakka í sund hérna og það hefur hjálpað okkur mjög mikið. Að geta komist aðeins út og gleymt öllum þessum áhyggj- um og skemmt sér með börnunum. Svo er líka frítt í strætó hérna. Svona smáatriði gera ótrúelga hluti fyr- ir mann. Því þetta myndi kosta sitt þegar þetta safnast saman. Það er mikill munur á að borga 3000 krón- ur í sund og annað eins í strætó eða þá að borga 500 krónur bara fyrir okkur tvö.“ Svanberg segist viss um að þeir tímar sem gangi núna í garð muni verða þeir erfiðustu á hans ævi. „Þetta verður sennilega það allra erfiðasta sem ég og þessi fjölskylda komum til með að ganga í gegn- um. Ef það er eitthvað sem á eftir að draga okkur alveg niður í svaðið þá er það þetta hér. Við sem þjóð eig- um ekki að þurfa að líða fyrir verk nokkurra þjófa. Hvorki ég, börnin mín, né barnabörnin mín. Ég hef alltaf skilað mínu til samfélagsins.“ asgeir@dv.is „Þegar við leituðum til Íbúðalánasjóðs eftir því að fá skuldbreytingu eða frystingu þá fengum við þau svör að við þyrftum að vera í skilum til þess að fá aðstoð. Til hvers í andskotanum ættum við að leita þangað í öngum okkar með allt niður um okkur ef við værum svo með allt í skilum?“ Unnið baki brotnu svanberg hefur alltaf unnið mikið og aldrei kvartað en nú er enga vinnu að fá. mynd HEiða HElgadóttir
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.