Dagblaðið Vísir - DV - 08.05.2009, Blaðsíða 17

föstudagur 8. maí 2009 17Fréttir
Kreppan breytir þjóðfélaginu
Í Bandaríkjunum er leitast við að
hjálpa fólki sem er með greiðslubyrði
vel yfir 30 prósentum af ráðstöfunar-
tekjum. Aðstoðin er fólgin í að koma
greiðslubyrðinni vel niður fyrir þriðj-
ung ráðstöfunarteknanna. Stefán seg-
ir að gögn frá Bandaríkjunum bendi
til þess að um eða innan við 6 prósent
fjölskyldna fari raunverulega í gjald-
þrot og missi heimili sín.
Stefán kom í erindi sínu stuttlega
inn á fólksflótta vegna kreppunnar.
Þjóðin hafi upplifað slík skeið áður,
meðal annars upp úr 1968. Hann spá-
ir því að í versta falli flýi 2 til 4 prósent
íbúanna af landi brott eða sem nem-
ur sex til 12 þúsund manns. „Á árun-
um 1993 til 1998 töpuðum við einu
og hálfu prósenti úr landi en fengum
talsvert af innflytjendum í staðinn.“
Kreppan er stór og söguleg og
breytir íslenska þjóðfélaginu varan-
lega, að mati Stefáns. En það sé okkur
hollt að bera ástandið saman við það
sem er að gerast annars staðar. Eins
og línuritin bera með sér er samdrátt-
urinn meiri en á Íslandi í fjölda landa
og atvinnuleysið mun meira. „Ítalía
er að sigla inn í opinberar skuldir
sem geta haft mjög alvarlegar afleið-
ingar þar í landi. Það má nefna gríð-
arlegan samdrátt í Eystrasaltslönd-
unum og á Írlandi. Atvinnuleysið er
afar mikið til dæmis á Spáni. „Stærð-
argráðurnar eru þannig að við eigum
að ráða við þetta. Verst er þegar mik-
il skuldabyrði, atvinnuleysi og lækk-
andi tekjur fara saman á heimilunum.
Úrræðin þarf að sníða að vanda þessa
fólks. Flöt niðurfærsla skulda geng-
ur ekki. Ég er ekki viss um að erlend-
ar þjóðir vilji lána okkur ef við mæt-
um með slíkar aðgerðir upp á vasann.
Við eigum að hætta að eyða tímanum
í þetta en einbeita okkur að þessum
fjölskyldum sem eru í raunveruleg-
um vanda. Vaxtabætur er úrræði sem
hittir beint í mark í þessum efnum,“
segir Stefán Ólafsson.
Vaxtabótakerfið Hagkvæmt er að
hækka vaxtabætur umtalsvert en þær ná
þráðbeint til þeirra sem eru verst settir
að mati stefáns Ólafssonar.
Viðhorfsbreytingar Könnun Þjóðmálastofnunar Hí í vetur leiðir í ljós að almenning-
ur hallar sér æ meir að skandinavískri fyrirmynd um velferð en þeirri bandarísku.