Dagblaðið Vísir - DV - 23.10.2009, Qupperneq 8

Sandkorn
8 föstudagur 23. október 2009 fréttir
Talið er ljóst að áttmenningarnir, sem sitja í gæsluvarðhaldi í mansalsmálinu,
tengist viðamikilli og skipulagðri glæpastarfsemi. Grunsemdir eru ekki aðeins um
mansal og vændi heldur fíkniefnaviðskipti, handrukkun, þjófnaði, peningaþvætti
og nauðungarvinnu. Hin nítján ára gamla litháíska stúlka er lykilpersóna í rann-
sókn málsins og reynt er að hlúa vel að henni.
Mansal og fleiri
skipulagðir glæpir
n Alvarleg staða Atorku, sem
líklega er á leið undir bankann,
marka endalok stórveldis Þor-
steins Vilhelmssonar, eins að-
aleiganda og stjórnarformanns
félagsins. Þorsteinn, sem er
annálaður
drengskap-
armaður,
auðgað-
ist af eigin
verðleik-
um. Hann
var einn
stofnenda
Samherja
á Akureyri og fyrsti skipstjóri
félagsins. Frá fyrsta degi mok-
fiskaði hann og lagði þannig
grunninn að stórveldinu sem
enn lifir. Þorsteinn fór út úr
Samherja eftir að þeim frænd-
um, honum og Þorsteini Má
Baldvinssyni, lenti harkalega
saman. Árum saman lék allt í
lyndi en nú virðist vera komið
að ákveðnum leiðarlokum.
n Bloggarinn Árni Snævarr
á ágæta spretti á bloggi sínu.
Systir Árna er Sigríður Snæv-
arr og Árni því mágur Kjartans
Gunnarssonar, fyrrverandi
framkvæmdastjóra Sjálfstæð-
isflokksins.
Svo er að
sjá sem litlir
kærleikar
séu á milli
Árna og
Kjartans.
„Ef þið viljið
kjósa stjórn-
málamenn
sem ekki
drekka, þá fáið þið Árna John-
sen og Kjartan Gunnarsson,“
bloggar Árni í því samhengi að
drukknir stjórnmálamenn séu
betri en hinir.
n Í annarri bloggfærslu sendi
Árni Kjartani mági sínu einnig
kveðju: „Er í alvöru betra dæmi
um geðbilun þess samfélags
sem Davíð, Hannes og Kjartan
stofnuðu en
Magnús Krist-
insson auðjöf-
ur úr Eyjum?“
Það eru greini-
lega litlir kær-
leikar á milli
fjölskyldna
systkinanna
Snævarr.
Þeir átta einstaklingar, sem nú sitja
í gæsluvarðhaldi hjá lögreglunni á
Suðurnesjum, eru grunaðir um stór-
fellda og skipulagða glæpastarfsemi,
allt frá mansali og vændi yfir í fíkni-
efnaviðskipti og þrælahald. Ljóst er
orðið að upphafleg rannsókn, sem í
fyrstu sneri að mansali, sýnir að um
er að ræða skipulega glæpastarfsemi
á flestum mögulegum sviðum.
Rannsóknin er sú viðamesta
sem fram hefur farið hér á landi og
er málið líklega hluti af stærra máli.
Mörg lögregluembætti, ásamt al-
þjóðadeild ríkislögreglustjóra, koma
að rannsókninni og mikil leynd hvíl-
ir yfir gangi mála. Það liggur fyrir að
átta einstaklingar, fimm Litháar og
þrír Íslendingar, sitja í gæsluvarð-
haldi vegna málsins eftir húsleitir á
heimilum og í fyrirtækjum. Lagt hef-
ur verið hald á ýmiskonar gögn og
heimildir DV herma að glæpastarf-
semin tengist stórum nöfnum úr ís-
lenskum undirheimum. Flestir Lit-
háanna hafa langan og alvarlegan
brotaferil að baki í heimalandinu.
Vændi á Íslandi
Komið hefur í ljós að hinn meinti
glæpahópur stundar þrælahald og
nauðungarvinnu hér á landi. Það
hefur verið framkvæmt um nokkurt
skeið með þeim hætti að erlendir rík-
isborgarar eru fluttir inn til landsins
með loforðum um vinnu. Fyrir það
loforð er greitt grunngjald og síð-
an innheimta fulltrúar hópsins fast
mánaðargjald, að lágmarki fimmtíu
þúsund krónur, af öllum skjólstæð-
ingunum. Með þessum hætti hafa
tugir einstaklinga verið fluttir inn og
starfað hér í áðurnefndri nauð.
Þar fyrir utan þykir ljóst að stund-
að hafi verið vændi og mansal af
hálfu þeirra sem nú sitja í gæsluvarð-
haldi. Hin nítján ára gamla litháíska
stúlka, sem missti stjórn á sér í áætl-
unarflugi frá Varsjá föstudagskvöld-
ið 16. október, þykir lykilvitni í þá
veru enda ærðist hún í flugvélinni af
ótta við afdrif sín þegar vélin myndi
lenda í Keflavík. Í vélinni fullyrti hún
að við komuna væri henni ætlað að
stunda vændi á Íslandi. Á endanum
þurfti að binda konuna niður sökum
þess hversu ófriðlega hún lét.
Virkilega hrædd
Einn af flugfarþegum í umræddu
flugi, sem ekki vill láta nafns síns
getið vegna alvarleika málsins, seg-
ir stúlkuna hafa verið ósköp rólega
framan af fluginu. Þegar leið á flug-
ið virtist koma yfir hana ofsahræðsla.
„Hún öskraði rosalega mikið og virt-
ist mjög reið og rosalega hrædd. Ég
varð virkilega hrædd þegar lætin
byrjuðu. Hún varð alveg brjáluð allt
í einu, fór að öskra og slá frá sér. Ör-
væntingin skein af henni og greini-
legt að hún varð skyndilega hrædd
út af einhverju. Því nær sem dró
lendingu varð hún alltaf hræddari og
hræddari. Í fyrstu leit út fyrir að hún
væri alveg til friðs. Ég var eitthvað að
reyna að hjálpa. Það var alveg eins
og hún væri að leita að hjálp og út-
lit fyrir að hún hafi hræðst það sem
hún vissi að myndi koma fyrir hana,“
segir farþeginn.
„Það var hræðilegt að sjá brjál-
æðið í henni. Það þurfti algjörlega
að binda hana niður. Upplifunin var
mjög erfið, sjálf er ég flughrædd og
þetta bætti ekki úr. Mér finnst þetta
mál mjög slæmt, mér brá rosalega
í fluginu og eftir á finnst mér mjög
sjokkerandi að svona lagað sé að
gerast á Íslandi. Ef til stóð að selja
hana í vændi skil ég hræðslu hennar
ósköp vel.“
Talin í hættu
Við komuna til Keflavíkur tók lög-
reglan á Suðurnesjum á móti stúlk-
unni ungu og hún var færð til lækn-
isskoðunar. Stúlkan ferðaðist undir
nafninu Leva Grisiúte með stolnum
skilríkjum. Hún átti augljóslega ekki
í nein hús að vernda og þekkti eng-
an hér á landi auk þess sem hún
gat litlar skýringar gefið á ferð sinni
hingað til lands. Lögreglan varð vör
við þrjá menn sem biðu eftir kon-
unni og reyndu að ná sambandi við
hana. Allir eru þeir Litháar og þekkt-
ir brotamenn. Um helgina dvaldi
stúlkan í umsjón lögreglunnar en á
mánudagskvöldið hvarf hún spor-
laust. Brugðið var á það ráð að aug-
lýsa þegar eftir henni í fjölmiðlum
því hún var talin í bráðri lífshættu.
Lán þykir að hún fannst eftir ábend-
ingar til lögreglunnar og rannsókn í
kjölfarið hefur styrkt grunsemdir um
víðtæka og skipulagða glæpastarf-
semi.
Verjast svara
Jóhannes Jensson, aðstoðaryfir-
lögregluþjónn og yfirmaður rann-
sóknardeildar alvarlegri brota hjá
lögreglunni á Suðurnesjum, seg-
ir grunnstoð rannsóknarinnar enn
snúa að meintu mansali og vændis-
starfsemi hér á landi. Hann segir allt
gert til að hlúa að og vernda ungu lit-
háísku stúlkuna en lögreglan verst
allra frétta um gang mála. „Staða
málsins er viðkvæm og við getum
ekki gefið meira upp. Við teljum að
hér sé á ferðinni skipulögð glæpa-
starfsemi sem taki til fleiri glæpa-
flokka en upphaflega var vitað. Man-
salið er staðfest og fleiri brotaflokkar
komnir inn í myndina. Við höfum
fengið upplýsingar um ýmislegt í
kringum þetta en get ekkert tjáð mig
um vitnisburði í málinu. Frá mörg-
um aðilum höfum við fengið vitn-
eskju og erum að púsla þessu sam-
an,“ segir Jóhannes.
„Fyrst og fremst erum við að
rannsaka málefni þessarar konu og
rannsóknin snýst fyrst og fremst um
mansalið. Við erum að hlúa að henni
og reyna að láta fara vel um hana.
Þetta er fyrsta mál sinnar tegundar
hér á landi. Þegar við komumst af
viðkvæmu stigi kemur meira í ljós.“
Gæsluvarðhald áttmenninganna
rennur út miðvikudaginn 28. októ-
ber.
TrausTi hafsTeinsson
blaðamaður skrifar: trausti@dv.is
Víðtækar aðgerðir Umfangsmikil rannsókn lögreglu hófst
í kjölfar uppákomunnar í áætlunarfluginu frá Varsjá fyrir viku.
Rannsóknin teygir sig víða og lögregla verst allra frétta.
Lykilvitni Konan sem virðist
hafa verið flutt nauðug til Íslands
er lykilpersóna í umfangsmikilli
rannsókn lögreglunnar á skipu-
lagðri glæpastarfsemi.
Í varðhaldi Þessi Lithái er einn
þeirra sem lögregla hefur í varð-
haldi en hann var handtekinn eftir
að lýst hafði verið eftir honum.
Hvað er skipulögð glæpastarfseMi?
1. Til þarf að koma samvinna fleiri en tveggja einstaklinga.
2. Hver þeirra þarf að hafa fyrirfram ákveðið verkefni.
3. Starfsemin þarf að standa yfir í langan eða óskilgreindan tíma.
4. Starfsemin lúti einhvers konar skipulagi og stjórnun.
5. Grunur þarf að liggja fyrir um alvarlegt afbrot.
6. Starfsemin þarf að vera alþjóðleg.
7. Þátttakendur þurfa að beita ofbeldi eða öðrum aðferðum sem henta þykja
til ógnunar.
8. Skipulag starfseminnar þarf að vera svipað því og þekkist í viðskiptum og
rekstri.
9. Viðkomandi þurfa að stunda peningaþvætti.
10. Viðkomandi leitist við að hafa áhrif á stjórnmál, fjölmiðla, opinbera
stjórnsýslu, réttarkerfið eða hagkerfið.
11. Markmið viðkomandi eru auðgun og/eða völd.
Brotaflokkar sem eru sérstaklega til rannsóknar:
Mansal
Þjófnaðir
Ofbeldisbrot
Fíkniefnabrot
Skjalafals
Peningaþvætti
Smáauglýsingasíminn er
515 5550
smaar@dv.is