Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.2010, Blaðsíða 11

mjög kostnaðarsöm og óþægileg fyr-
ir byggðarlögin og alla starfsemi í
sjávarútvegi. Allt fólkið sem vinnur
við greinina yrði fyrir launatapi og
þá yrði einhver gjaldeyrisminnkun.
Það yrði verulegt þjóðhagslegt tjón,
og ekkert gamanmál, ef sjávarútveg-
urinn færi í verkfall enda okkar lang-
mikilvægasti atvinnuvegur í dag.“
Standa saman
Birgir Hólm Björgvinsson, fram-
kvæmdastjóri Sjómannafélags Ís-
lands, telur að meginþorri sjómanna
vilji ekki fara áðurnefnda fyrningar-
leið og því standi stéttin með útgerð-
inni að þessu sinni. Hann segir eina
vitið að beita hörðum aðgerðum til
að ná sínu fram og óttast ekki launa-
tap. „Nú þarf bara að taka af skar-
ið og ekki vera með neitt veimiltítu-
kjaftæði. Við þurfum bara að beita
hnefanum og berjast gegn þessari
fyrningarleið því sjómenn eru skít-
hræddir við hana,“ segir Birgir Hólm.
„Ég er ánægður með að menn
standi upp frá samningaborðinu og
fari að gera eitthvað af viti. Með því
tala ég fyrir sjálfan mig en ég held
að meirihluti sjómanna sé sammála
mér. Menn verða að berjast fyrir rétti
sínum og ef þetta er það sem til þarf
þá verður svo að vera. Við verðum þá
bara að fara í verkfall því að á Íslandi
erum við alltaf að tala í hringi. Ég yrði
alveg sáttur þó svo að við þyrftum að
fara í veiðistopp.“
Fiskinn til fólksins
Pétur Blöndal, þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins, telur það hafa ver-
ið mikla tilviljun hverjir eignuðust
kvótann og þannig varanlegar veiði-
heimildir. Hann vill koma veiðiheim-
ildunum úr höndum sægreifanna og
í hendur almennings, nánar tiltekið
allra þeirra sem eiga lögheimili hér á
landi, og að þeim verði síðan úthlut-
að árlega. Hann lagði þá hugmynd
fyrst fram fyrir átta árum til að ná sátt
um fiskveiðarnar. „Út af fyrir sig hef-
ur kvótakerfið gengið ágætlega upp
en um það hefur ekki ríkt sátt. Mín-
ar hugmyndir ganga út á að koma
fisknum í hendur íbúa landsins, al-
mennings, í stað þess að færa veiði-
heimildirnar aftur í hendur ríkisins.
Ég tel ekki heppilegt að ríkið eigi
kvótann heldur að almenningur fái
veiðiheimildarnar. Fólkið á kvótann
en hugmyndin gengur hins vegar út
á það að enginn geti eignast hann
varanlega,“ segir Pétur.
Gott kerfi
Aðspurður segir Ragnar það full-
sannað að íslenska kvótakerfið hafi
gert mikið gagn og bendir á að það
hafi vakið aðdáun víða erlendis.
Hann mælir alfarið gegn því að fyrn-
ingarleiðin verði ofan á. „Samkvæmt
mælingum hefur kerfið skilað mikl-
um og góðum árangri. Þá hafa al-
þjóðastofnanir lýst yfir stuðningi við
íslenska kvótakerfið og hafa hvatt til
þess að það sé tekið upp hjá þjóðum
heims. Allar hagkvæmnisathuganir
hafa sýnt að framleiðni hefur orðið
mikil í sjávarútvegi og miklu hærri
en í öllum öðrum meginatvinnuveg-
um á Íslandi,“ segir Ragnar.
„Skuldir útgerðarfyrirtækja segja
því ekki nokkurn skapaðan hlut um
kvótakerfið sjálft. Við þurfum á því
að halda að hafa stór sjávarútvegs-
fyrirtæki og við eigum að leyfa þeim
að verða stórum. Það eru hagsmunir
þjóðarinnar. Fyrningarleiðin dregur
úr hagkvæmni fiskveiðanna og það
getur veikt talsvert efnahag landsins.
Því mæli ég eindregið gegn fyrning-
arleiðinni, með hagsmuni Íslend-
inga í huga.“
trausti@dv.is
FRÉTTIR 15. janúar 2009 FÖSTUDAGUR 11
MOLAR UM ÍSLENSKA KVÓTAKERFIÐ:
■ Kvótakerfið tók gildi árið 1984.
■ Kvótakerfið er fiskveiðistjórnunarkerfi sem segir til um það hversu mikið
íslenskir sjómenn eða íslenskar útgerðir mega veiða af hverri fisktegund á tilteknu
tímabili.
■ Kerfinu var komið á til þess að vernda íslenska fiskistofna fyrir ofveiði.
■ Sjávarútvegsráðherra ákveður kvóta í hverri tegund fyrir sig með reglugerð sem
gefin er út í júlí ár hvert.
■ Kvótaárið, eða fiskveiðiárið, er það tímabil sem skip skulu veiða kvóta sinn á og
nær frá 1. september hvert ár til 31. ágúst.
■ Hafrannsóknastofnun mælir til um hversu mikill kvótinn ætti að vera fyrir hvert
tímabil en ráðherra er heimilt að víkja frá þeirri ráðgjöf.
■ Kvótanum er úthlutað af Fiskistofu.
■ Kvótinn sem skip fær úthlutað ræðst af aflamarki skipsins síðasta fiskveiðiár.
■ Skip mega færa ákveðinn hluta kvóta síns á milli kvótaára, en þau mega ekki
veiða fyrir fram úr kvóta næsta árs.
■ Skip sem búið er með kvótann sinn, en hyggst halda áfram veiðum, verður
annaðhvort að leigja eða kaupa viðbótarkvóta af öðru skipi.
■ Kvótaþak er á kerfinu sem á að koma í veg fyrir of mikla samþjöppun fiskveiði-
heimilda á of fáar hendur. Eitt fyrirtæki má mest eiga 12 prósent af heildarkvóta
fiskveiðiflotans.
Heimild: wikipedia.org
„Nú þarf bara að taka
af skarið og ekki vera
með neitt veimiltítu-
kjaftæði.“
Skíthræddir sjómenn Birgir Hólm seg-
ir sjómenn hrædda við fyrningarleiðina
og því standi þeir með útgerðarmönn-
um í hugsanlegu veiðistoppi.
Vill breytingar Pétur hefur lengi viljað
gera breytingar og færa veiðiheimildir í
hendur fólksins í landinu.