Dagblaðið Vísir - DV - 04.02.2011, Blaðsíða 13

Fréttir | 13Helgarblað 4.–6. febrúar 2011
Sverrissyni, samkvæmt heimildum
DV. Nánast allt er þetta nú tapað fé.
„Félögin greiddu 1/3 með eigin fé
en 2/3 voru fjármagnaðir með selj-
endaláni með tryggingu í bankan-
um sjálfum. Við eðlilegar aðstæður
hefðu 2/3 kaupverðs staðið fullkom-
lega sem trygging fyrir hinu selda
enda lánveitendur, og um leið selj-
endur bankans, bestir í stakk búnir
til að meta það,“ segir Steinþór.
Þess má geta að Grímur Sæmund-
sen læknir var á þessum tíma stjórn-
arformaður Icebank, en hann er einn
af aðaleigendum Bláa lónsins og eig-
andi félags sem nefnist Útnesjamenn
ehf. ásamt Eðvarði Júlíussyni, fyrr-
verandi bæjarfulltrúa Sjálfstæðis-
flokksins í Grindavík. Svo vill til að í
desember árið 2009 náði félagið Út-
nesjamenn samkomulagi við Spari-
sjóðinn í Keflavík um eftirgjöf 197
milljóna króna skuldar. Afskriftin var
færð sem tekjur í ársskýrslu félagsins.
Ljóst er að ákvörðun um þessa af-
skrift var tekin í stjórnartíð Þorsteins
Erlingssonar og Geirmundar Krist-
inssonar í sparisjóðnum.
Kunningjaveldið
Í þriðja lagi segir í skýrslu FME frá
120 milljóna króna láni til Base ehf.
sem að hluta til var í eigu Steinþórs,
en félagið var stofnað utan um kaup
á fasteignum sem Bandaríkjaher
skildi eftir sig á Keflavíkurflugvelli
og afhenti ríkinu þegar hann yfir-
gaf landið árið 2006. Base keypti 22
eignir á Keflavíkurflugvelli á und-
irverði árið 2007. Eignirnar voru
metnar á rúmlega 1.200 milljónir
króna en Base greiddi samtals rúm-
lega 600 milljónir fyrir þær. Viðskipti
Base voru gagnrýnd á sínum tíma
þar sem viðskiptin þóttu bera keim
af aðstöðubraski Steinþórs og Spari-
sjóðsins í Keflavík þar sem Þorsteinn
Erlingsson var stjórnarformaður, en
hinum megin við borðið sátu Árni
Sigfússon, bæjarstjóri og stjórnar-
maður í Þróunarfélagi Keflavíkur-
flugvallar, og ráðherrar Sjálfstæð-
isflokksins, þeir Geir H. Haarde og
Árni Mathiesen. Þróunarfélag Kefla-
víkurflugvallar bar ábyrgð á sölu
eignanna á herstöðvarsvæðinu í
umboði stjórnvalda.
Þáttur sparisjóðsstjórans
Hlutur sparisjóðsstjórans Geir-
mundar Kristinssonar var æði sér-
kennilegur þegar dró að falli Spari-
sjóðsins í Keflavík. Úr gögnum FME
les RÚV meðal annars að Sverrir,
sonur Geirmundar, hafi fengið 58
milljóna króna lán gegn 17 milljóna
króna veði á 5. veðrétti. Þá hafi Geir-
mundur sjálfur gert stafslokasamn-
ing sinn. Sá samningur gerði ráð
fyrir að sonurinn fengi 60 milljóna
króna skuld við sparisjóðinn flutta
yfir í einkahlutafélag og þar með létt
persónulegri ábyrgð hans af upp-
hæðinni.
Fyrir utan þetta hafði Sparisjóð-
urinn afskrifað 700 milljóna króna
skuld Sverris, sonar Geirmund-
ar, vegna kaupa á stofnfjárbréfum
í gegnum félagið Fossvogshyl ehf.
Kaupin beindust að stofnfjárhlutum
í Sparisjóði Húnaþings og Stranda
og Sparisjóði Vestfjarða og var ætlað
að halda eiginfjárstöðu sparisjóðs-
ins yfir settum mörkum. Afskriftir í
þágu sonarins ákvað Geirmundur
aðeins nokkrum vikum fyrir yfirtöku
ríkisins á Sparisjóðnum í Keflavík.
Umsvif Þorsteins Erlingssonar
Bæjarfulltrúar Sjálfstæðisflokksins
í Reykjanesbæ og Grindavík, þeir
Þorsteinn Erlingsson og Sigmar Eð-
varðsson, tóku beinan og óbeinan
þátt í fjárfestingum einkahlutafé-
lagsins Suðurnesjamanna sem lýst
var gjaldþrota í mars 2009. Suð-
urnesjamenn og dótturfélag þess
skulda þrotabúum Sparisjóða-
bankans og SPRON samtals rúm-
lega fimm milljarða króna, eins og
DV hefur greint frá. Til skuldanna
var stofnað vegna kaupa á hlutum í
Sparisjóðnum í Keflavík og Icebank.
Saltver, útgerðarfyrirtæki í eigu
Þorsteins Erlingssonar, var einn af
hluthöfunum í Suðurnesjamönn-
um og sömu sögu er að segja um
Hópsnes, fyrirtæki í eigu Sigmars.
Þorsteinn var stjórnarformað-
ur Sparisjóðsins í Keflavík, sem var
jafnframt stærsti hluthafinn í Suð-
urnesjamönnum.
Þorsteinn var eins og áður seg-
ir stjórnarformaður Sparisjóðs-
ins í Keflavík á því tímabili sem
skýrsla FME nær yfir. Eftir hrun
bankanna dró hann verulega úr
afskiptum sínum af málum spari-
sjóðsins. Snemma árs 2009 sagði
hann sig frá stjórnarformennsku í
sparisjóðnum. Hann ákvað einn-
ig að draga sig í hlé úr bæjarstjórn
Reykjanesbæjar í fyrravor þar sem
hann hafði verið bæjarfulltrúi fyr-
ir Sjálfstæðisflokkinn. Síðustu 10
mánuðina áður en ríkið og FME
tóku yfir rekstur Sparisjóðsins í
Keflavík var Kristján Gunnars-
son stjórnarformaður. Í raun hef-
ur hann verið í eldlínunni fyrir
lán og óráðsíu sem viðgekkst inn-
an sparisjóðsins undir stjórnar-
formennsku Þorsteins en skýrsla
FME nær til ársins 2008. Þannig
má segja að Þorsteinn hafi komið
sér í skjól en látið aðra bera hitann
og þungann af spilltri og afar gagn-
rýniverðri lánastarfsemi sjóðsins
að undanförnu.
Stríðið við sjómanninn
Þorsteinn og útgerðarfyrirtæki hans,
Saltver, voru fréttaefni um dag-
inn þegar Þorleifur Frímann Guð-
mundsson, sjómaður hjá fyrirtæk-
inu, ritaði Fiskistofu bréf og sakaði
fyrirtækið um að landa fram hjá vigt
og stunda þannig kvótasvik. Þor-
steinn bar af sér sakir í frétt DV seint
í nýliðnum mánuði.
Þorleifur Frímann segir nú að
hann hafi eftir þetta verið kallað-
ur til fundar við eigendur Saltvers
sem hafi reynt að þvinga hann til að
biðjast afsökunar á ummælunum og
taka þau aftur. „Ég sagði þeim bara
að éta það sem úti frýs. Þeir vildu fá
mig til þess að undirrita afsökunar-
beiðni þar sem fram átti að koma
að málflutningur minn væri byggð-
ur á misskilningi. Þeir vildu semja
við mig um ógreidd laun og laun á
uppsagnarfresti í þrjá mánuði gegn
því að ég undirritaði afsökunar-
beiðnina. Ég sagði þeim bara að éta
það sem úti frýs. Eftir þetta bland-
aði meðal annars Einar Magnússon,
bæjarfulltrúi og eigandi Óskarinnar
sem ég var á, sér í málið. Ég gaf mig
ekki og þá var mér hótað með því að
ég yrði kærður fyrir að stela lifrar-
hlut sjómannanna. Það reyndist
vera þvættingur, sjómennirnir ætl-
uðu ekkert að kæra,“ segir Þorleif-
ur Frímann og bætir við að útgerðin
hafi í hyggju að semja. „Ég veit ekk-
ert hvort nokkur útgerðarmaður vill
ráða mig í pláss eftir þetta.“
REYNT AÐ KVEIKJA Í HEIMILUM ÞEIRRA„Það er því enn ráð-
gáta hvernig á því
stóð að í húsunum kvikn-
aði á sama sólarhringn-
um og hvort atvikið teng-
ist persónum Þorsteins
og Steinþórs.
Heimili Steinþórs Jónssonar Reynt var að bera
eld að heimili Steinþórs Jónssonar 24. febrúar í fyrra,
um miðja nótt. Málið er óupplýst. MYND RÓBERT REYNISSON
Mörk einkahagsmuna og
almannahagsmuna
Mjög hefur hallað undan fæti í Reykjanesbæ eftir bankahrunið haustið 2008 og er
atvinnuástand þar verra en annars staðar á landinu. Verið er að leysa upp Eignarhalds-
félagið Fasteign hf. (EFF), sem er nær gjaldþrota, en mikið af eignum bæjarins var lagt
inn í félagið. Bærinn hefur á móti leigt eignirnar, svo sem skólabyggingar og golfvöll, af
EFF. Skuldir bæjarfélagsins eru ískyggilegar og mörg fyrirtæki í eigu þess eru ógjaldfær,
svo sem Reykjaneshöfn. Sjálfstæðisflokkurinn hefur einn stýrt Reykjanesbæ í nær 9 ár.
Á þeim tíma virðast margir kjörnir fulltrúar flokksins hafa misst sjónar á mörkunum milli
einkahagsmuna og almannahagsmuna:
n Árni Sigfússon: Bæjarstjóri, stjórnar-
formaður EFF, stjórnarformaður Keilis, í
stjórn Þróunarfélags Keflavíkurflugvallar,
stjórnarformaður HS Orku til skamms tíma.
Árni þarf iðulega að taka ákvarðanir sem vekja
hagsmunaárekstra. Ríkisendurskoðun hefur
áminnt hann um að fylgja reglum stjórnsýslu-
laga um vanhæfi. Íbúðarhús hans er veðsett
Sparisjóðnum í Keflavík fyrir um 70 milljónir
króna. Lánin eru að hluta eða öllu leyti í
erlendri mynt og voru tekin 2006 og 2007 fyrir
fall krónunnar. Höfuðstóll lánsins gæti því
verið vel á annað hundrað milljónir króna nú.

n Böðvar Jónsson: Formaður bæjarráðs,
bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins. Böðvar
á einkahlutafélag sem átt hefur viðskipti
við EFF. Viðskipti sem kunna að vera á gráu
svæði. Var aðstoðarmaður Árna M. Mathiesen
fjármálaráðherra frá september 2006 og var í þeirri stöðu þegar ríkið hóf að selja þær
eignir sem Bandaríkjaher átti á Keflavíkurflugvelli.

n Þorsteinn Erlingsson: Fyrrverandi bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins, fyrrverandi
stjórnarformaður Sparisjóðsins í Keflavík og stjórnarmaður í Fiskmarkaði Suðurnesja.
Þorsteinn kom að ákvörðun Fiskmarkaðs Suðurnesja um kaup á hlut HS Orku í Sparisjóðn-
um í Keflavík. Fiskmarkaðurinn tapaði eign sinni þegar sparisjóðurinn féll. Fiskmarkaður
Suðurnesja situr uppi með milljarða skuldir og er nær gjaldþrota. Hagsmunaárekstrar og
vanhæfi virðist augljóst í tilviki Þorsteins.
n Steinþór Jónsson: Fyrrverandi bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins (til ársins 2010).
Steinþór á í mörgum félögum og rekur meðal annars hótel. Hann keypti eignir af Þróunar-
félagi Keflavíkurflugvallar. Steinþór er einn af stofnendum Base ehf. og átti hagsmuna að
gæta gagnvart Þróunarfélagi Keflavíkurflugvallar þegar þau viðskipti fóru fram. Í stjórn
þess sat Árni Sigfússon. Hann skildi eftir milljarða skuld í Berginu ehf, sem hann átti og rak
með öðrum. Félgið er gjaldþrota.
Base er gjaldþrota.
n Einar Magnússon: Núverandi bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins, eigandi Útgerðar-
félagsins Óskar ehf. Félagið tapaði milljarði króna árið 2008 og skuldaði Íslandsbanka
1,8 milljarða króna í árslok. Félagið er í raun gjaldþrota en fékk afskriftir sem vöktu furðu
margra samkvæmt heimildum DV.
Hús bæjarstjórans Húsið er
veðsett Sparisjóðnum í Keflavík fyrir
gengistryggðar 70 milljónir króna frá
árunum 2006 og 2007.