Dagblaðið Vísir - DV - 27.05.2011, Side 31

Umræða | 31Helgarblað 27.–29. maí 2011
Erfitt en
gaman
Herbjörg Andrésdóttir útskrifað-
ist sem dúx frá Flensborgarskólanum
síðastliðinn laugardag með hæstu
meðaleinkunn sem gefin hefur verið á
stúdentsprófi við skólann, eða 9,73.
Hún lauk stúdentsprófinu á þremur
árum.
Hver er maðurinn?
„Herbjörg Andrésdóttir, nýstúdent úr Flens-
borg.“
Hvað er það skemmtilegasta sem þú
gerir?
„Eitthvað skemmtilegt. Ég er í kór Flens-
borgarskólans, mér finnst gaman að
syngja.“
Hvaða sælgæti finnst þér best?
„Súkkulaði. Bara allt súkkulaði, en frekar
dökkt.“
Hvað hyggst gera í sumar?
„Ég er að fara að vinna og safna mér fyrir
háskólanámi. Ég er að vinna í Byko og verð
þar í sumar.“
Hvað tekur við næsta vetur?
„Ég er búinn að sækja um í Háskóla Íslands í
verkfræði. Ég vona að ég komist inn þar.“
Stefndir þú alltaf á verkfræði?
„Það er búið að vera planið síðan í níunda
bekk. Það er búið að draumurinn lengi. Ég
ætla að byrja í umhverfis- og byggingaverk-
fræði og sjá svo til.“
Finnst þér gaman í skóla?
„Já, ég efast um að ég hefði náð
þessum árangri ef ekki hefði verið eitthvað
skemmtilegt við hann.“
Hvað er uppáhaldsfagið þitt í skóla?
„Ég er svolítið fyrir raungreinar og ég á
svolítið erfitt með að velja á milli stærð-
fræði, eðlisfræði og efnafræði. En svo er
kórinn líka skemmtilegur.“
Hvað kom til að þú ákvaðst að klára
menntaskóla á 3 árum?
„Það var kostur og ég ákvað að nýta mér
hann. Ég var í hóp nemenda sem skólinn
gerði ráð fyrir að gæti klárað á þremur eða
þremur og hálfu ári.“
Var þetta ekki mikil vinna?
„Jú, ég get ekki sagt að þetta hafi verið
auðvelt, þetta tekur alveg á.“
Hverju þakkar þú þennan glæsilega
námsárangur?
„Úff, ég var með rosalega góðan grunn-
skólakennara frá öðrum upp í sjöunda og
annan mjög góðan frá áttunda og upp í
tíunda. Svo er umsjónarkennarinn minn í
Flensborg æðislegur, hann reddaði öllu fyrir
mann. Flensborgarkennararnir, mamma og
pabbi og vinir mínir hjálpuðu mér mikið.“
„Já, mér finnst það í lagi. Alla vega hluta
úr ári.“
Margrét Stefánsdóttir
28 ára í fæðingarorlofi
„Algjörlega, ekki spurning.“
Hilmar Guðlaugsson
30 ára kennari
„Já, endilega.“
Martin
39 ára bankastarfsmaður
„Nei, það er bara vesen. Bílarnir eru ekkert
fyrir.“
Hannah Rós Sigurðardóttir
18 ára starfsmaður hjá Amnesty-
International
„Já, tvímælalaust.“
Ingibjörg Sunna Þrastardóttir
24 ára háskólanemi og starfsmaður
Amnesty International
Maður dagsins
Á að loka fyrir umferð á Laugaveginum?
Eftir eldgos Sveitabærinn Ásgarður í Landbroti á Suðurlandi eftir eldgosið í Grímsvötnum í maí 2011. Eins og sést hefur askan fokið að mestu leyti í burtu.
Mynd RóbERt REynISSon
Myndin
Dómstóll götunnar
Í gær lögðum við í B-nefndinni í stjórnlagaráði fram þriðja greina-pakkann til umræðu og afgreiðslu
inn í áfangaskjal að nýrri stjórnar-
skrá. Sem fyrr erum við upptekin af
því að skilja sem best á milli löggjaf-
ar- og framkvæmdavalds – en miðum
þó áfram við að halda í þingræðið. Enn
sem komið er. Fyrri tillögur, sem ég hef
áður rætt á þessum stað, miða með-
al annars að því að ráðherrar hverfi af
þingi og að formenn þingnefnda flytji
stjórnarfrumvörp á Alþingi í stað ráð-
herra. Meginmarkmiðið er að losa
Alþingi undan lamandi þunga ríkis-
stjórnarinnar sem á, við núverandi
skipan, alltof auðvelt með að halda
þinginu föstu í greip sinni.
Að þessu sinni leggjum við fram
spánnýjar tillögur er lúta að stjórnar-
myndun, vantraustsályktunum, setu-
tíma ráðherra og að meðferð þingrof-
stillagna svo fátt eitt sé nefnt.
Stjórnarmyndun
Í viðleitni til að færa þungamiðju valds-
ins inn í Alþingi á nýjan leik gerum við
nú ráð fyrir að þingið sjái sjálft um
stjórnarmyndun – án atbeina forseta.
Sá millileikur sem nú er, að forseti veiti
tilteknum stjórnmálaforingjum stjórn-
armyndunarumboð, auðveldar stjórn-
málaflokkum að viðhalda þeim agalega
ósið að ganga óbundnir til kosninga –
því þeir vita jú ekki fyrirfram hverjum
forseti mun veita umboðið. Að kippa
þessu millistykki úr sambandi eykur
þrýstinginn á flokkana um að gefa það
upp fyrirfram með hverjum þeir hyggj-
ast mynda ríkisstjórn, nái þeir tilskyld-
um árangri. En á því eiga kjósendur nú
sannast sagna eiginlega heimtingu.
Þessi skipan er ekki gripin úr lausu
lofti heldur byggð á sænskri fyrirmynd,
þar sem stjórnarmyndun fer fram í
þinginu undir stjórn þingforseta. Með
þessu móti kemst þjóðhöfðinginn hjá
því að flækjast í viðkvæma pólitík að
óþörfu. Við gerum ráð fyrir að hámarki
fjórum lotum en takist það ekki verði
kosið til þings að nýju. Það ætti að duga
til að knýja þingið til að koma sér sam-
an um forsætisráðherra. Hann tilnefn-
ir svo ríkisstjórn sína, ákveður skipan
ráðuneyta og fjölda ráðherra og skipt-
ir störfum með þeim. Við gerum ráð
fyrir að Alþingi skipi forsætisráðherra
og veiti honum lausn, en forsætis-
ráðherra skipar aðra ráðherra og veit-
ir þeim lausn. Með þessu lagi ber for-
sætisráðherrann skýra pólitíska ábyrð
á ráðherrum sínum – sem allt eins geta
komið úr röðum utanþingsmanna.
Nokkur umræða hefur verið um að
takmarka setutíma ráðherra en tillögur
okkar nú miða einvörðungu að því að
setja þá reglu að enginn geti setið sem
forsætisráðherra lengur en í tíu ár sam-
tals. Sumir vilja fremur miða við kjör-
tímabil, tvö eða þrjú.
Vantraust
Fyrri tillögur okkar gera ráð fyrir að
þingrofsvaldið færist frá forsætisráð-
herra og til meirihluta þings. Áfram
er unnið að því marki að upphefja Al-
þingi. Í tillögunum sem mælt var fyrir
í gær gerum við ráð fyrir að þegar van-
trauststillaga er borin upp á forsætis-
ráðherra í þinginu fylgi henni ávallt
tillaga um eftirmann. Þessi tilhögun
hefur verið kallað jákvætt vantraust og
á sér til að mynda fyrirmynd í Þýska-
landi. Stjórnarandstaðan þarf þá að
sammælast um nýjan forsætisráðherra
áður en vantrauststillagan er tekin til
afgreiðslu. Með þessu móti losnum
við undan því að fyrri stjórn sitji sem
starfsstjórn þar til að ný er mynduð.
nálægðarregla
Virkri valddreifingu er ekki aðeins
hægt að ná fram með því skilja á milli
valdþáttanna heldur einnig með því að
greina betur á milli verkefna ríkisvalds
og sveitarstjórnar. Því höfum við einn-
ig viðrað hugmyndir um að setja svo-
kallaða nálægðarreglu í stjórnarskrá
þar sem að sveitarfélögum er betur
tryggð hlutdeild í fjárstjórn ríkisins og
að kveðið verði á um að leitast skuli við
að leysa úr málum í nærsamfélagi þar
sem það er unnt.
Lifandi ferli
Áfangaskjalið sem við röðum tillögun-
um inn í tekur stöðugum breytingum
eftir því sem starfinu vindur fram og
ekkert er meitlað í stein fyrr en lokaút-
gáfan lítur dagsins ljós, líkast til und-
ir júlílok. Þangað til er þetta bara verk
í vinnslu sem allir geta gert tillögur
um að breyta. Þetta er því lifandi ferli.
Sprelllifandi meira að segja – svo sum-
um þykir nóg um.
Vantraust og stjórnarmyndun
Kjallari
dr. Eiríkur
bergmann„Sá millileikur sem
nú er, að forseti
veiti tilteknum stjórn-
málaforingjum stjórnar-
myndunarumboð, auð-
veldar stjórnmálaflokkum
að viðhalda þeim agalega
ósið að ganga óbundnir til
kosninga.