Dagblaðið Vísir - DV - 06.07.2012, Síða 30
Í
bók sinni „Hetjur og hugarvíl“, sem
geðgreinir „hetjur“ Íslendinga
sagna, ritar Óttar Guðmundsson
læknir um Mörð Valgarðsson, ná
frænda Gunnars á Hlíðarenda: Mörð
ur var „annálaður fyrir baktjaldamakk
og undirferli“ og „er persónugerving
ur hinnar slægu lögmannastéttar ... án
samviskubits eða eftirþanka þó hann
komi iðulega illu til leiðar ...“ Mörður
„hirðir ekki um siðferðilegar spurn
ingar“ og „minnir á hina raunverulegu
sigurvegara íslenska efnahagshruns
ins, lögfræðinga ... Mörður er fyrsti
alvöru íslenski lögfræðingurinn og ætti
skilið að klækjaverðlaun stéttarinnar
yrðu kennd við hann og afhent árlega
að Bessastöðum að viðstöddum fjöl
miðlum.“
Slík keppni – um Marðarböllinn? –
yrði hörkuspennandi. Kannski væru
undirflokkar – stór, stærri og stærsti
Marðarböllurinn veittur – t.d. fyrir
getuleysi og skussaskap. Sá flokkur yrði
fjölmennur en ég er ekki í miklum vafa
um sigurvegarann.
Sýslumaður: Hvar eru gögn
málsins?
L tók að sér skilnaðarmál K, sem
veiktist alvarlega í miðjum málaferl
um. Úrskurða átti um atriði málsins
af sýslumanni og mikilvægt var að
leggja gögn varðandi veikindi K fyrir
embættið. Það vanrækti L hinsvegar,
þrátt fyrir að hafa fengið upplýsingar
frá ættingjum K varðandi veikindin,
um leið og þau greindust.
Sýslumaður sendi lögmanninum
tvær fyrirspurnir varðandi læknisvott
orð og veitti óumbeðinn vikulangan
frest til gagnaöflunar, en lögmaðurinn
sagðist „ekki óska eftir frekari fresti.“
Aftur sendi sýslumaður fyrirspurn, „ég
... ítreka fyrirspurn um hvort óskað
sé eftir frekari fresti vegna málsins til
framlagningar gagna og frekari upp
lýsinga. Sé svo er veittur [vikulangur]
frestur ...“
Lögmaðurinn svaraði stutt og
laggott: „Ég var þegar búin að svara fyr
irspurn þinni um þetta atriði. Ekki er
óskað eftir frekari fresti.“
Lögmaðurinn útskýrði hins vegar
fyrir úrskurðarnefnd lögmanna að
læknisvottorð hefðu ekki verið lögð fyr
ir sýslumann vegna þess að lögmaður
inn hafði „ekki undir höndum“ gögn
um heilsufar K, gögnin „voru ekki til
staðar á þessum tíma.“
„Mjög tímafrekt er að afla
læknisvottorða ...“
Ástæða þess að lögmaðurinn hafði
gögnin „ekki undir höndum“ var auð
vitað ekki vegna þess að gögnin „voru
ekki til staðar,“ heldur vegna þess að
lögmaðurinn bar sig ekki eftir þeim og
neitaði að afla þeirra!
Það að sýslumaður innti lögmann
inn tvisvar eftir frekari gögnum og
veitti óumbeðinn frest til að afla þeirra
hefði átt að gera lögmanninum ljóst að
gögn varðandi veikindin skiptu máli
við úrlausn málsins.
K, sem greiddi lögmanni sínum
hátt í eina milljón króna í málskostnað,
kærði hann til úrskurðarnefndar LMFÍ.
Nefndin tók sér nærri ár til að velta fyr
ir sér málinu og komst að þeirri niður
stöðu að lögmaðurinn hefði „ekki gert
á hlut kæranda ...“
Rök Samtryggingarnefndarinnar
eru svo hallærisleg að þau væru hlægi
leg ef ekki væri um að ræða jafn alvar
legt réttarbrot. Þessi röksemdafærsla
nefndarinnar ávinnur henni sjálfkrafa
Marðarballartilnefningu „Vel er þekkt
að mjög tímafrekt getur reynst að afla
læknisvottorða ...“
Læknastéttin teflir réttar
örygginu í tvísýnu?
Nefndin útskýrði ekki hversu „vel
þekkt“ tímafrekja í útgáfu læknisvott
orða er en greinilega er hér alvarleg
heilbrigðiskerfiskrísa sem teflir réttar
öryggi í dómsmálum í tvísýnu og ekki
hefur fengið verðskuldaða athygli. (Það
tók ættingja K þrjá daga að afla læknis
vottorðanna, um mitt sumar þegar hálf
þjóðin er lömuð af sumarleyfum).
Áfram vall viskan úr Samtrygg ingar
nefndinni: „... mátti allt eins gera ráð
fyrir því að læknar vildu ekkert fullyrða
um [heilsu K] fyrr en kærandi jafnaði
sig eftir fyrirhugaða aðgerð ...“ Vitan
lega mátti allt eins gera ráð fyrir því að
læknarnir hefðu heilmikið um það að
segja. En best að vera ekkert að hafa
fyrir því að gá.
„... nýjum gögnum um heilsubrest
mætti koma að á kærustigi.“ Nefndin
taldi enga ástæðu til þess að lögmaður
inn hefði kannski átt að reyna að ljúka
málinu hjá sýslumannsembættinu,
þar sem það var búið að liggja í nærri
hálft ár, svo ekki þyrfti að kæra það!
Einnig fór alveg framhjá nefndinni að
lögmaðurinn sýndi enga viðleitni „á
kærustigi“ til að koma að „nýjum gögn
um um heilsubrest“ þegar hún kærði
úrskurðinn til innanríkisráðuneytisins
(þar sem málið fékk að rotna áfram í
eitt og hálft ár).
„Skálkaskjól“ dómskerfisins
K getur nú „áfrýjað“ úrskurði Sam
tryggingarnefndarinnar, en til þess
verður hún að höfða dómsmál og
kaupa á ný dýra „þjónustu“ lög
manns og K veit af slæmri reynslu að
peningamokstur í lögmenn tryggir
ekki hagsmunagæslu. K óttast að
dómurinn staðfesti niðurstöðu Sam
tryggingarnefndarinnar – enda er Hér
aðsdómur Reykjavíkur, eins og Ólaf
ur Arnarson orðaði það, „ekki skjól
fyrir þá sem þurfa að leita réttar síns“
heldur „skálkaskjól“ – og dæmi hana
í ofanálag til greiðslu málskostnað
ar nefndarinnar. K telur sig hafa litla
möguleika í baráttu við einn þekktasta
hæstaréttarlögmann landsins sem
einnig er í bestavinafélagi forsætisráð
herra. Í héraðsdómi sitja kannski líka
vinir lögmannsins eða félagar úr laga
deildinni, fólk sem saman „sósíalíser
ar“ í íslenska forréttindafélaginu.
Sú ákvörðun K að kæra lögmann
inn mætti litlum eldmóði meðal henn
ar nánustu vegna þess – eins og lög
fræðingur og gamall skólafélagi K sagði
– að „það þýðir ekkert að kvarta við
Lögmannafélagið – þeir sjá um sína.“
Og Marðarböllinn hlýtur ... lög
maðurinn L! Eða kannski Sam
tryggingarnefnd LMFÍ eins og hún
leggur sig. Keppnin yrði hörð.
Sandkorn
K
reppan er búin; Jón Ásge
ir Jóhannesson sást nýlega á
glænýjum Range Rover í eigu
fjölmiðlafyrirtækisins 365
miðla. Björgólfur Thor Björg
ólfsson er með veislu í London um
helgina. Lýður og Ágúst Guðmunds
synir eru að sölsa undir sig Bakkavör,
líklega með arði sem þeir greiddu sér
af bólufyrirtækinu Exista og komu
síðan undan til útlanda, þar sem
arðurinn tvöfaldaðist í krónum talið
þegar krónan hrundi vegna banka
hruns sem varð vegna viðskiptahátta
manna eins og þeirra; krosstengsla,
áhættusækni og glórulausra lána til
vildarvina.
„Góðærið heldur áfram,“ sagði
Stein grímur J. Sigfússon um daginn.
Hann sagði þetta í umræðu um stöðu
sjávarútvegsfyrirtækja. Í þessu góð
æri, ólíkt því síðasta, virðist aðallega
vera byggt á alvöru verðmætum en
ekki stórfelldum lántökum.
Furður góðærisins í kringum 2007
voru margar. Enginn skildi almenni
lega hvernig þetta góðæri varð til.
En fólk sannfærðist að lokum á þær
skýringar að við værum bara svo frá
bær þjóð í eðli okkar. Þannig varð
gagnrýni árás á þjóðina.
Í síðasta góðæri tók fólk erlend
lán fyrir fasteignum, og gat meira að
segja grætt á því þegar krónan styrkt
ist á óútskýranlegan hátt sem út
skýrður var með ýmsum hætti öðrum
en hættumerkjum í efnahagslífinu.
Nú er aftur komin bóla á fast
eignamarkaði og Ingibjörg Þórðar
dóttir, formaður Félags fasteigna
sala, er aftur farinn að koma fram í
fjölmiðlum og lýsa því hvernig fast
eignaverð muni hækka ennþá meira.
„Bankarnir bjóða nú óverðtryggð lán
og flestir telja skynsamlegast að fjár
magna kaup á fasteignum með slík
um lánum,“ sagði hún í viðtali um
daginn, undir fyrirsögninni „Fast
eignaverð hækkar á næstunni“.
Það eru líka furður í þessu góðæri;
Fólki eru boðin óverðtryggð lán á
ótrúlegum kjörum: 6,4% vextir í 5,4%
verðbólgu, sem þýða 1% vextir. Það
kostar minna að taka lánið en að
geyma peningana á bankabók. 10
milljóna sparnaður á sparireikningi
með 3,5% vexti rýrnar um 200 þús
und á ári. 10 milljónir að láni með
1% raunvöxtum kosta 100 þúsund á
ári. Hjá Íslandsbanka er ódýrara að fá
pening að láni en að spara hann.
Eitthvað er verulega bogið við
þetta, en það borgar sig kannski ekki
að tala um það, því orðfæri góðæris
ins er líka á uppleið. Við vorum með
forsetaframbjóðanda um daginn sem
sagði að það ætti ekki að „tala niður“
hlutina á Íslandi. Þóra Arnórsdóttir
fékk þriðjung atkvæða, út á stefnuna
að boða jákvæðni og tala upp land og
þjóð. Þegar gagnrýni fólks verður aft
ur svarað með því að það sé að „tala
niður“ hluti vitum við fyrir víst, að
umræðuhefðin er aftur orðin eins.
„Það er óábyrgt og óheppilegt ef
einhverjir vilja sko tala niður gjald
miðilinn okkar,“ sagði Geir H.
Haarde forsætisráðherra í septem
ber 2007, þegar einhverjir töluðu um
hvort skoða ætti hvort taka ætti upp
evru. Jóhanna Sigurðardóttir, þá fé
lagsmálaráðherra en nú forsætis
ráðherra, réðst að Seðlabankanum
fyrir raunsæja spá, um 30% lækkun
fasteignaverðs þann 6. maí 2008: „Ég
held að það hafi verið mjög óskyn
samlegt af Seðlabankanum að tala
niður fasteignaverð með þeim hætti
sem hann gerði“. Áðurnefnd Ingi
björg Þórðardóttir, formaður Félags
fasteignasala, reiddist Seðlabankan
um af sama tilefni og sagði hann vera
að „tala niður markaðinn“. Árið 2006
gagnrýndi Björn Þorri Viktorsson,
nú frægur baráttumaður gegn fast
eignaskuldum, en þá formaður Fé
lags fasteignasala, að fasteignaverð
væri „talað niður“. Það var óbærileg
ur þrýstingur á að tala upp.
Ólafur Ragnar skammaði fólk
í fyrra fyrir að „tala niður íslenskt
atvinnulíf“, Bjarni Benediktsson
skamm aði ríkisstjórnina í mars fyrir
að „tala niður“ krónuna, Sigmundur
Davíð tók í sama streng og Bjarni –
en hélt síðan ráðstefnu um að skipta
krónunni út fyrir Kanadadollar.
Til hamingju með nýja góðær
ið. Kannski verður
þetta góðæri þar
sem gagnrýni er
dyggð, þar sem
traust er ekki
blint og þar
sem þöggun
er löstur. En
það gerist ekki
sjálfkrafa.
Þeir einu sem
tapa ekki
n Fjármálaeftirlitið hefur
gríðarlegar áhyggjur af lífeyr
issjóðakerfinu, enda vantar
700.000 millj
ónir króna
til að lífeyr
issjóðirn
ir geti staðið
við skuld
bindingar
sínar í fram
tíðinni. Verkalýðsleiðtoginn
Vilhjálmur Birgisson upplýsti
hins vegar á bloggi sínu á DV.
is fyrir helgi að einn hópur
hefur ekki orðið fyrir neinum
skerðingum. Alþingismenn,
ráðherrar, embættismenn og
aðrir opinberir starfsmenn
halda fullum lífeyri þótt Líf
eyrissjóður opinberra starfs
manna hafi tapað 100.000
milljónum í hruninu og vanti
447.000 milljónir til að standa
við sitt. Það þykir á sama tíma
bráðnauðsynlegt að skerða al
menning.
Óháður
verðlaunavefur
n Vefurinn amx.is fékk ný
lega frelsisverðlaun Sambands
ungra sjálfstæðismanna (SUS),
sem kennd
eru við Kjartan
Gunnarsson,
framkvæmda
stjóra Sjálf
stæðisflokksins
og varafor
mann banka
ráðs Landsbankans fram að
hruni. Verðlaunin fékk vefur
inn fyrir „miðlun frétta“ og fyr
ir að vera „óháður stjórnmála
flokkum“. Með „miðlun frétta“
er átt við að amx.is tengir við
fréttir annarra miðla. Þrátt fyrir
að vefurinn eigi að heita óháð
ur, samkvæmt SUS, er verð
launaveitingin rökstudd með
því að vefurinn hafi „reynst
dugmikið í baráttunni gegn yf
irgangi vinstri aflanna“. Hann
er því óháður stjórnmálaflokk
um, en ávallt andvígur Sam
fylkingunni og VG en fylgjandi
Sjálfstæðisflokki. Og ekkert af
þessu hefur neitt að gera með
það að Friðbjörn Orri Ketilsson,
ritstjóri vefsins, hefur ver
ið dugmikill meðlimur SUS í
áraraðir.
Fræðimaður
verðlaunaður
n Hannes Hólmsteinn Gissurar
son prófessor var verðlaunaður
af Sambandi ungra Sjálfstæð
ismanna (SUS), fyrir framlag
sitt til frjálshyggjunnar, alveg
eins og vefurinn amx.is. Tí
unduð voru störf hans í þágu
frjálshyggju á fyrri árum, sem
vissulega voru brautryðjandi í
íslensku samfélagi. Í seinni tíð
hefur Hannes hins vegar gerst
holdgervingur þess sem frjáls
hyggjan berst gegn – þeirra
sem lifa á ríkisspenanum og
eru niðurgreiddir af almenn
ingi. Hann er til að mynda ævi
ráðinn ríkisstarfsmaður við
Háskóla Íslands og hefur þegið
milljónir í styrki og undarleg
ustu verkefni frá ríkinu í gegn
um flokksfélaga sína í Sjálf
stæðisflokknum. Lengi hafa
gengið sögur um að ríkisstarfs
maðurinn Hannes sé einn af
helstu slúðurmolahöfundum
amx.is, en hann hefur ekki vilj
að svara spurningum um það.
Ótrúlega vina-
legur.
Veit ekki hvar
þau eru.
Kristján Páll Kristjánsson í Of Monsters and Men um Jay Leno.– DV Hjördís Svan Aðalheiðudóttir um börnin sín fjögur. – DV
„Góðærið heldur áfram“„Það eru
líka furður í
þessu góðæri
Læknakreppa lögmanna„Ég var þegar
búin að
svara fyrirspurn
þinni um þetta at-
riði. Ekki er óskað
eftir frekari fresti
Leiðari
Jón Trausti Reynisson
jontrausti@dv.is
Kjallari
Íris Erlingsdóttir
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Ólafur M. Magnússon Ritstjórar: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is) og Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is)
Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri: Stefán T. Sigurðsson (sts@dv.is)
Sölu og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Hönnunarstjóri: Jón Ingi Stefánsson (joningi@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: DV.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
30 6.–8. júlí Helgarblað