Dagblaðið Vísir - DV - 28.09.2012, Qupperneq 8

Þ
ingið hafði ekki upplýsingar
um að fjársýslu- og starfs-
mannakerfi ríkisins yrði
dýrara en 160 milljónir króna
í innkaupum. Engar slíkar
upplýsingar komu fram áður en fjár-
lagafrumvarp ársins 2001 var sam-
þykkt. Í drögum Ríkisendurskoðunar
að skýrslu um málið kemur fram að
samkvæmt upplýsingum frá starfs-
manni fjárlaganefndar Alþingis hafi
engar aðrar upplýsingar legið fyrir en
þær sem komu fram í fjárlagafrum-
varpinu.
Var þingið blekkt?
Fjársýslustjóri ríkisins, Gunnar H.
Hall, sagði í viðtali við Kastljós á
miðvikudag að þær 160 milljónir
sem Geir Hilmar Haarde, þáverandi
fjármálaráðherra, hafi farið fram á í
fjárlögum fyrir árið 2001 hafi einung-
is verið undirbúningskostnaður við
útboð kerfisins. Sé hinsvegar litið til
þess sem fram kom í fjárlagafrum-
varpinu sem lagt var fyrir Alþingi
kemur ekkert slíkt fram. Felst þá í
orðum fjársýslustjórans að þingið
hafi verið blekkt af fjármálaráðherra.
Í frumvarpinu segir orðrétt að
„gert er ráð fyrir 160 m.kr. framlagi til
kaupa og aðlögunar á nýju bókhalds-
og starfsmannakerfi fyrir ráðuneyti
og stofnanir ríkisins“. Þetta kerfi sem
þar er lýst var síðar boðið út árið 2001
og gengið til samninga við Skýrr, sem
í dag heitir Advania. Sá samningur
hljóðaði upp á margfalt hærri upp-
hæð.
Stangast á við frumvarpið
Í tilkynningu sem Fjársýsla ríkisins
sendi frá sér vegna umfjöllunar Kast-
ljóss frá því á mánudag um kaup rík-
isins á kerfinu frá Skýrr sagði að árið
2000 hefði stofnunin farið fram á að
fá 160 milljónir til að standa straum
af þarfagreiningu og gerð útboðs-
gagna. „Upphæðin var eingöngu ætl-
uð til undirbúnings á fyrsta hluta
verksins,“ segir í yfirlýsingunni sem
send var fjölmiðlum. Það stangast
á við það sem fram kemur í frum-
varpinu líkt og orð fjársýslustjórans í
Kastljósi á miðvikudag.
Vildi ekki gefa of miklar
upplýsingar
Í svari Geirs við fyrirspurn Jóhönnu
Sigurðardóttur, þáverandi þing-
manns og núverandi forsætisráð-
herra, um kostnað ríkisins við kaup
á kerfinu kemur fram að ástæða þess
að ekki var farið fram á hærri kostn-
að vegna kaupa á kerfinu hafi verið
til að útboðsaðilar tækju ekki mið af
þeirri áætlun við gerð tilboða. „Sem
fyrr segir var erfitt að áætla stofn-
kostnaðinn í upphafi og að auki þótti
rétt að hafa fjárheimildir í fjárlögum
þannig að væntanlegir bjóðendur
gætu ekki notað fjárlögin sem viðmið
í tilboðum sínum. Þegar samningur
var gerður við Skýrr fékk Fjársýslan
350 millj. kr. á fjáraukalögum 2001
til samræmis við samninginn,“ sagði
Geir í svarinu. Þetta rennir ákveðn-
um stoðum undir að peningarnir
hafi átt að nýtast í undirbúning en af
þeim gögnum sem lágu fyrir þegar
fjárlögin voru samþykkt var það ekki
ástæðan sem Alþingi var gefin.
Fleiri ummæli vekja athygli
Ljóst er að annað hvort er fullyrðing
Gunnars ekki í samræmi við það sem
raunverulega var eða að þingið hafi
verið blekkt við afgreiðslu fjárlag-
anna. Erfitt er að segja nákvæmlega til
um hvort ummæli Gunnars um fjár-
veitinguna séu réttar.
Önnur ummæli Gunnars í við-
talinu í Kastljósi á miðvikudag eru
villandi eða ekki alveg í samræmi
við sannleikann. Til að mynda að
rekstrarkostnaður vegna kerfis-
ins nemi um 400 milljónum á ári.
Samkvæmt fjárlögum síðustu ára
kemur hinsvegar skýrt fram að
rekstrarkostnaður fjársýslu- og
starfsmannakerfisins er nær 500
milljónum en 400. n
Fjársýslustjórinn á
svig við sannleikann
28.–30. september 2012 Helgarblað8 Fréttir
„Í dag er
hann um
400 milljónir
Það sem kom fram í fjárlagfrumvarpinu
„Á þennan fjárlagalið eru færð framlög til reksturs, viðhalds og smíði á tölvukerfum
fyrir fjármálakerfi ríkisins. Heildarfjárveiting liðarins hækkar um 135,8 m.kr. en nokkrar
breytingar verða á framlögum til einstakra kerfa, bæði til hækkunar og lækkunar. Helsta
breytingin frá fjárlögum þessa árs er sú, að gert er ráð fyrir 160 m.kr. framlagi til kaupa
og aðlögunar á nýju bókhalds- og starfsmannakerfi fyrir ráðuneyti og stofnanir ríkisins.
Núverandi fjárhagsbókhaldskerfi og launakerfi voru sérsmíðuðu fyrir 15–20 árum og eru
orðin tæknilega úrelt miðað við þá framþróun sem síðan hefur orðið í upplýsingatækni.
Ekki er fyrirhugað að láta smíða nýtt bókhaldskerfi sérstaklega fyrir ríkisreksturinn
heldur verður leitað eftir stöðluðum kerfum sem þegar eru fyrir hendi, ásamt viðeigandi
aðlögun, í útboði á verkefninu.“
n Fjögur atriði í máli Gunnars Hall villandi
„Ég tel það vera,“ sagði Gunnar
aðspurður hvort besta kerfið hafi verið
valið. Starfshópur sem valdi kerfið
var sammála um að kerfi Nýherja væri
betra en kerfi Skýrr sem var keypt þar
sem það var þrjátíu prósentum ódýrara,
samkvæmt tilboði. Óumdeilt er því að
kerfi Skýrr hafi raunverulega ekki verið
besta kerfið.
Villandi ummæli
„Enda gerir það það,“ sagði Gunnar
aðspurður hvort kerfið ætti ekki að virka
eftir meira en áratug. Fram hefur komið
bæði í fjölmiðlum og í skýrsludrögum
Ríkisendurskoðunar að kerfið hafi aldrei
verið innleitt að fullu og hafi því ekki þá
virkni sem það átti að hafa samkvæmt
útboði.
Ósannindi
„Í dag er hann um 400 milljónir,“ sagði
Gunnar um rekstrarkostnað kerfisins. Síð-
ar í viðtalinu í Kastljósi viðurkenndi hann
að rekstrarkostnaður einstaka stofnana
vegna sérlausna inn í kerfinu sé ekki talinn
með í sínum tölum. Samkvæmt fjárlögum
ársins 2012 er rekstrarkostnaðurinn 477
milljónir, eða 77 milljónum meira en Gunn-
ar talaði um í viðtalinu. Miðað við fjárlög
þarf að leita aftur til ársins 2006 til að sjá
rekstrarkostnaðinn undir 400 milljónum.
Ósannindi
„Ég held að það komi nú eitthvað fleira
fram þarna,“ sagði Gunnar um orðalag
fjárlagafrumvarpsins fyrir 2001 um
kostnað við kaup og innleiðingu
kerfisins. Við lestur frumvarpsins
kemur fram að ekkert meira kemur
fram. Því verður þó ekki haldið fram að
Gunnar hafi raunverulega ekki haldið
að frekari upplýsingar kæmu fram en
ummælin teljast þó villandi.
Villandi ummæli
Aðalsteinn Kjartansson
blaðamaður skrifar adalsteinn@dv.is
Reka kerfið Fjársýsla ríkisins sér
um rekstur fjársýslu- og starfs-
mannakerfis ríkisins. Kerfið kostaði
umtalsvert meira en heimild hafði
verið veitt í fjárlögum ársins 2001.
Mynd JG