Dagblaðið Vísir - DV - 24.06.2014, Síða 10

Vikublað 24.–26. júní 201410 Fréttir
J
óhanna Björk Hallbergsdóttir
hafði glímt við ofþyngd frá tán-
ingsaldri þegar hún ákvað að
fara í hjáveituaðgerð haustið
2011. Aðgerðin, sem átti að vera
farmiði hennar til betra lífs, snerist í
andhverfu sína og glímir Jóhanna í
dag við alvarlegt þunglyndi og heilsu-
leysi í kjölfar hennar. Saumaskapur á
maga gaf sig og fékk Jóhanna þrálát-
ar sýkingar í kviðarhol. Nær samfelld
sjúkrahúslega hennar spannar hátt í
tuttugu mánuði. Hún gekkst alls und-
ir fimmtán aðgerðir á þessu tímabili
og var lengst af höfð í einangrun. „Að
mörgu leyti var ég afskiptalaus þessa
löngu legu,“ segir Jóhanna. „Stund-
um hafði ég á tilfinningunni að ég
væri eins og hver önnur blómaplanta
þarna inni.“
Algjör kandídat í aðgerð
Jóhanna var ekki há í loftinu, við það
að fermast, þegar hún gerði sér fyrst
grein fyrir því að hún væri of þung.
Sautján ára flutti hún að heiman, frá
Reykjavík til Grundarfjarðar á Snæ-
fellsnesi, og þyngdist á stuttum tíma
um tuttugu kíló. Eins og margir sem
eiga við ofþyngd að stríða hefur Jó-
hanna verið eins og jójó, rokkað upp
og niður í þyngd. Hún hafði reynt ým-
islegt til að halda kílóunum í skefj-
um, farið á ótal megrunarkúra og þá
fór hún í svokallaða sultarólsaðgerð
árið 1997 þar sem sett var nokkurs
konar ól utan um efsta hluta mag-
ans og þrengt að. Ekkert virtist ganga
og í janúar 2010 leitaði Jóhanna til
heimilislæknis og bað hann um að
sækja um fyrir sig á Reykjalundi. Hún
varð að bíða í 18 mánuði þar til hún
fékk loks inni í svokallaða offitumeð-
ferð. Í ágúst 2011 gekk hún svo hnar-
reist, orkumikil og tilbúin í nýtt líf inn
á Reykjalund. „Mér leið mjög vel á
Reykjalundi og náði fljótlega góðum
árangri. Yfirlæknirinn yfir offituteym-
inu gaf sig síðan á tal við mig og sagði
að ég væri algjör kandídat í þessa að-
gerð. Mér gangi vel í meðferðinni og
væri jákvæð,“ segir Jóhanna. Það var
ekki síst hvatningin frá lækninum á
Reykjalundi sem varð til þess að hún
ákvað að láta slag standa og fara í
hjáveituaðgerð. Sú ákvörðun átti eftir
að reynast afdrifarík.
Í formi lífs síns
Þegar Jóhanna útskrifaðist af Reykja-
lundi um haustið hafði hún misst tólf
kíló og var að eigin sögn í besta formi
lífs síns. „Þú sérð það, ég gekk heim
úr vinnunni frá Kvíabryggju,“ segir Jó-
hanna, máli sínu til stuðnings, en þar
starfaði hún sem fangavörður. Þess
má geta að Kvíabryggja er í átta kíló-
metra fjarlægð frá Grundarfirði.
Jóhanna segist hafa verið afar
hátt uppi dagana fyrir aðgerð. Hún
sá sjálfa sig fyrir sér þvengmjóa á jól-
um, svo ekki sé talað um fimmtugs-
afmælið, en því ætlaði hún að fagna
með stæl í febrúar. Afmælisdagurinn
átti hins vegar eftir að reynast henni
mjög erfiður. Aðspurð hvort hún hafi
fyrirfram gert sér grein fyrir því hversu
stór þessi aðgerð er, segir Jóhanna:
„Nei, engan veginn. Þetta er auðvit-
að stórt inngrip inn í líkamann og þau
eru aldrei góð. Mér finnst þurfa að
upplýsa fólk betur um þetta.“
Jóhanna fór í aðgerð 31. október
2011. Vanalega taka hjáveituaðgerðir
um fjörutíu mínútur en Jóhanna var
tæpa þrjá tíma á skurðarborðinu. Eft-
ir aðgerðina komst hún hins vegar að
því að ekki hafði verið gerð á henni
hjáveituaðgerð, sem var sú valaðgerð
sem hún hafði skrifað undir, heldur
ákváðu læknarnir í miðjum klíðum
að gera allt aðra aðgerð.
Gerðu ekki hjáveituaðgerð
Í aðgerðinni komu í ljós gríðarleg-
ir samvextir í kvið eftir fyrri aðgerð-
ir og töldu læknar ekki ráðlegt að
gera magahjáveitu. Í staðinn ákváðu
þeir að taka hluta af maga „sem gef-
ur þokkalega möguleika á megrun
einnig,“ eins og segir í læknaskjöl-
um. „Í rauninni taka þeir 95 pró-
sent af maganum í staðinn, sem er
ekki sú aðgerð sem ég skrifaði und-
ir og ætlaði að fara í. Þarna taka þeir
stóra ákvörðun fyrir mína hönd sem
ég hefði sjálf átt að taka. Mér finnst
persónulega að þeir hefðu átt að
stoppa þegar þeir sáu samgróning-
ana og bjóða mér upp á aðra aðgerð
ef ég hefði viljað það sjálf. Ég tók ekki
ákvörðun um að fara í þessa aðgerð,
þeir tóku hana. Þetta er það sem ég
er í rauninni ósáttust við,“ segir Jó-
hanna.
Daginn eftir aðgerð var Jóhanna
send heim, eins og venjan er eftir
hjáveituaðgerðir. Tilfelli Jóhönnu var
hins vegar langt í frá hefðbundið. „Ég
bað um að fá að vera lengur því mér
leið ekki nógu vel og fékk það sam-
þykkt. Síðan fór ég á klósettið um
þrjúleytið og þegar ég kom aftur það-
an þá var rúmið mitt komið fram á
gang. Ég átti bara að fara heim.“
Jóhanna fór þá heim til móð-
ur sinnar í Garðabæinn og lagðist
til hvílu. Hún vaknaði síðan upp um
sjöleytið daginn eftir, að drepast úr
verkjum. Hún byrjaði á því að hringja
á Landspítalann þar sem henni var
sagt að taka inn verkjalyf. Tíu mínút-
um síðar hringdi hún í Neyðarlínuna
og bað um sjúkrabíl, verkirnir voru
orðnir óbærilegir.
Borðaði of snemma
Í ljós kom að heftin sem notuð voru til
að halda maganum saman höfðu gef-
ið sig og varð Jóhanna að fara í aðra
aðgerð þar sem var reynt að stöðva
lekann. Það tókst hins vegar ekki og
Draumur um betra
líf breyttist í martröð
n Lá á sjúkrahúsi í tæpa tuttugu mánuði eftir að hafa ætlað í hjáveituaðgerð n Var lengst af höfð í einangrun
Áslaug Karen Jóhannsdóttir
aslaug@dv.is
„Þarna taka þeir
stóra ákvörðun
fyrir mína hönd sem ég
hefði sjálf átt að taka
Sjúkrasagan
skiptir máli
n Á Íslandi fara 60–80 manns í
hjáveituaðgerð ár hvert.
n Talið er að allt að 6 prósent sjúklinga
fái leka eftir magaminnkunaraðgerð.
Hafi sjúklingur áður farið í aðgerð vegna
offitu (líkt og Jóhanna) eru líkurnar á
leka 20–35 prósent.
n Helsta ástæða dauðsfalla eftir offitu-
aðgerð er blóðeitrun og lífhimnubólga
sem kemur fram eftir leka.
n Ef leki er ekki greindur tímanlega er
talið að um 15 prósent sjúklinga láti lífið.
n Tilfelli Jóhönnu er það alvarlegasta sem
komið hefur upp á Íslandi eftir offituaðgerð.