Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1959, Side 40

38*
Búnaðarskýrslur 1957
varð að áætla verð afurðanna. Um það eru að vísu til skýrslur, en eigi þannig,
að auðgert sé að reikna af þeim meðalverð, þar sem verðið var talsvert breyti-
legt, bæði eftir árstímum og gæðum kjötsins, og eigi eru ætíð til magnstölur, er
svara til bvers verðs. Auðgerðara var að reikna út verðmæti búða, þar sem unnt
var að fá upplýsingar um raunverulegt meðalverð þeirra.
Sláturafurðir sauðfjár hafa verið reiknaðar til verðmætis eftir meðalfallþunga
sláturfjár, þeim sem skýrt er frá fyrr í þessum inngangi, þar sem rætt er um bú-
fjárafurðir (bls. 33*—34*), svo og eftir meðalverði 1957, eftir því sem bezt var um
það vitað. Ekki bafði verið reiknað út meðalverð kjötframleiðslu 1957 á hverjuin
vcrzlunarstað, er útreikniugur verðmætisins var gerður, eins og gert hafði verið,
þegar Búnaðarskýrslur 1954 voru samdar, en þetta ætti ekki að skipta miklu máli,
þar sem veruleg jöfnun er orðin á kjötverði til framleiðenda milli framleiðslu-
svæðanna. Lömb seld til lífs voru að þe6su sinni reiknuð sama verði að meðal-
tali og sláturlömb. Þau munu að vísu hafa verið nokkru léttari en sláturlömbin
að meðaltali, en gert er ráð fyrir, að það hafi unnizt upp með hærra verði. Einnig
er gert ráð fyrir sama vænleika heimaslátraðs sauðfjár og sauðfjár, er slátrað var
í sláturhúsum. Að vísu mun meira slátrað af rýrum lömbum lieima, en það mun
þá vinnast upp með því, að víða er vænsta fullorðna fénu slátrað licima. Þyngd
gæru er alls staðar áætluð 20% af kjötþunga. Mör umfram það, er fer í slátur,
er áætlaður mjög lauslega, enda var verð á mörnum svo lágt, að þetta skiptir ekki
miklu.
Afurðir af hrossum eru vandreiknaðar. Magn afurðanna er áætlað á grund-
vclli áður nefndrar athugunar hagdeildar Framkvæmdabankans á því, hve mörg
kg af kjöti hafi komið á hverja hrosshúð: 206,5 kg á hverja húð af fullorðnu hrossi
og 88,3 kg á hverja tryppahúð. Gert er ráð fyrir, að mestur hluti liúðanna af 1—3
vetra tryppum sé talinn með tryppahúðum, svo og allar húðir af folöldum, og
að hvert tryppi hafi skilað um 150 kg af kjöti og hvert folald um 80 kg. Um verð
á lirossakjöti og húðum hefur verið farið eftir skýrslum frá Framleiðsluráði land-
búnaðarins.
Um útreikninga á verðmœti annarra landbúnaðarafurða verður hér fátt sagt
annað en það, að yfirleitt hefur verið reynt að fara alls staðar sem næst ráðandi
verðlagi. Sumar afurðir eru taldar fram í krónum, þ. e. „aðrar garðjurtir“ og gróður-
búsaafurðir. Einnig er slægjusala og verkfæraleiga þannig fram talin. Kindafóður
er reiknað á 250 kr., hrossfóður á 400—750 kr. og nautgripafóður á 2500 kr., og
er þetta hærra en er samkvæmt skattmati. Um afurðatjónsbætur á sauðfé í fjár-
skiptasýslum svo og uppeldisstyrk, þar sem garnaveiki er í sauðfé, er farið eftir
skýrslum frá Sauðfjársjúkdómanefnd.
Sams konar skýrsla um verðmæti landbúnaðarframleiðslunnar og er í töflu
XI hefur tvisvar verið gerð áður, fyrir árin 1951 (tafla IX í Búnaðarskýrslum
1951) og 1954 (tafla XI A og B í Búnaðarskýrslum 1952—54). Fer hér á eftir saman-
burður á verðmæti belztu greina landbúnaðarframleiðslunnar 1951, 1954 og 1957:
1951 1954 1957 Aukning 1954—57
1000 kr. 1000 kr. 1000 kr. 1000 kr. %
Afurðir af nautgripum ............. 158 754 221 034 313 217 92 183 41,7
„ ,, sauðfé...................... 91 128 110 504 212 917 102 413 92,7
„ „ hrossum ..................... 5 137 8 574 8 669 95 1,1
„ „ alifuglura ................. 12 853 10 105 14 845 4 740 46,9
„ „ svínum....................... 1 413 3 176 3 231 55 0,1
„ „ loðdýrum.................. 155 11 - 4-11 -
Garðávextir............................ 18 448 23 771 23 210 -4-561 4-2,5
Gróðurhúsaafurðir ...................... 4 248 6 014 9 411 3 397 56,5