Fréttablaðið - 21.01.2016, Blaðsíða 6

Efnahagsmál Óvíst er að fjölgun
byggingarleyfa í borginni á síðasta
ári og áætlanir um aukna íbúða-
byggingu hafi áhrif á hækkun fast-
eignaverðs. Hagfræðideild Lands-
bankans gaf í gær út spá um 8,0
prósenta hækkun fasteignaverðs á
ári næstu þrjú árin.
Þá er í greiningu deildarinnar
bent á að fasteignaverð á höfuð-
borgarsvæðinu hafi hækkað um 1,4
prósent á milli mánaða í desember
og um 9,4 prósent frá fyrra ári.
„Þetta eru mestu verðhækkanir
milli ára sem sést hafa frá árinu
2007,“ segir þar.
Höfuðborgarsvæðið sé hins
vegar ekki með sérstöðu þegar
kemur að hækkunum, þótt þær
hafi verið mismunandi á milli
bæja. „Sums staðar var hækkunin
meiri eða álíka og á höfuðborgar-
svæðinu.“
Reykjavíkurborg hefur greint frá
því að á síðasta ári hafi verið gefin
út nærri tvöfalt fleiri byggingarleyfi
en árin þar á undan. Þá lagði Dagur
B. Eggertsson borgarstjóri fram á
fundi borgarráðs í síðustu viku lista
yfir næstu fjölbýlishúsalóðir sem
borgin hafi til úthlutunar, en þar
eru um 1.200 íbúðir, sem bætast við
framkvæmdir á vegum einkaaðila.
Ásgeir Jónsson, dósent við hag-
fræðideild HÍ og efnahagsráðgjafi
Virðingar, segir ýmsa þætti ýta
undir hækkandi fasteignaverð.
Aukið framboð í borginni hafi lítil
áhrif til skemmri tíma vegna þess
hve fasteignir séu lengi í byggingu.
„Þeir ná ekki að afhenda íbúðir fyrr
en á næstu einu til tveimur árum,“
segir hann.
Þá hafi fleiri þættir áhrif á íbúða-
verð en framboðið. Meðal þess
Að jafnaði hafa
Íslendingar eytt um
það bil einum fimmta af
tekjum sínum í húsnæði.
Þessir tveir þættir, hækkun
launa og aukin eftirspurn,
setja töluverðan þrýsting á
fasteigna-
markaðinn.
Ásgeir Jónsson
hagfræðingur
Kaupmáttur og stórir
árgangar hafa áhrif
Spáð er áframhaldandi hækkun íbúðaverðs næstu þrjú ár. Áætlanir eru um
aukið framboð nýrra íbúða og fjölbýlishúsa í Reykjavík. Aukinn byggingar-
kostnaður, meiri eftirspurn og aukinn kaupmáttur þrýstir á hærra verð.
✿ næstu fjölbýlishús
í Reykjavík
staðsetning fjöldi íbúða
Urðarbrunnur 130-134 30
Urðarbrunnur 33-35 23
Keilugrandi 1 78
Vesturbugt, 2 lóðir 170
Kirkjusandur, 4 lóðir 170
RÚV reitur, 1 byggingarreitur 40
Skógarvegur 16 20
Bólstaðarhlíðarreitur, 4 lóðir 150
Hraunbær 103-105 60
Suður-Mjódd, 2 lóðir 100
Móavegur 2-4, 3 lóðir 150
Stúdentagarður á Vísindareit 210
samtals: 1.201
Heimild: Reykjavíkurborg
Umferðarteppa gegn breytingum á lífeyriskerfi
Bændur mótmæla breyttu lífeyriskerfi Bændur mótmæltu í bænum Promachonas í norðurhluta Grikklands í gær, nálægt landamærum Búlgaríu.
Þeir stilltu traktorum sínum upp í langar raðir við tollafgreiðslu á landamærunum en þeir mótmæla breytingum á lífeyriskerfinu og hyggjast halda
áfram að mótmæla. Búast má við löngum röðum traktora við helstu gatnamót á þessu svæði næstu daga. Fréttablaðið/EPa
7%
9%
6%
6%
5%
2%
0%
4%
3%
9%
5%
0%
3%
4%
3%
Hádegismatur 2015 Hádegismatur 2016
Ísafjarðarbær
Garðabær
Vestmannaeyjar
Fljótsdalshérað
Kópavogskaupstaður
Seltjarnarneskaupstaður
Hafnarfjarðarkaupstaður
akureyrarkaupstaður
Fjarðabyggð
Sveitarfélagið Skagafjörður
Mosfellsbær
reykjanesbær
Sveitarfélagið Árborg
reykjavíkurborg
akraneskaupstaður
450kr.
428kr.
433kr.
425kr.
420kr.
420kr.
427kr.
411kr.
413kr.
359kr.
338kr.
350kr.
330kr.
324kr.
325kr.
Ísafjarðarbær
Garðabær
Vestmannaeyjar
Fljótsdalshérað
Kópavogskaupstaður
Seltjarnarneskaupstaður
Hafnarfjarðarkaupstaður
akureyrarkaupstaður
Fjarðabyggð
Sveitarfélagið Skagafjörður
Mosfellsbær
reykjanesbær
Sveitarfélagið Árborg
reykjavíkurborg
akraneskaupstaður
480kr.
465kr.
457kr.
450kr.
439kr.
428kr.
427kr.
427kr.
426kr.
391kr.
355kr.
350kr.
341kr.
338kr.
335kr.
breyting
milli ára
✿ skólafæðið hækkar í verði
Þetta kosta skólamáltíðir á landinu
samfélag Sveitarfélagið Skagafjörður
er með lægsta verðið á skóladagvistun
með hressingu og hádegismat, eða
22.953 krónur á mánuði. Hæsta verðið
er hjá Garðabæ, 35.745 kr./mán., en
það er 12.792 kr. verðmunur á mán-
uði eða 56%.
Verðlagseftirlit ASÍ kannaði breyt-
ingar á gjaldskrám fyrir skóladagvistun
ásamt hressingu og hádegismat fyrir
yngstu nemendur grunnskólanna hjá
15 fjölmennustu sveitarfélögum lands-
ins. Ekki er tekið tillit til seðilgjalda
eða annarra innheimtugjalda, sem
leggjast ofan á gjöldin sem innheimt
eru jafnvel í tvennu lagi. Einnig er oft
í boði ávaxtastund og mjólkuráskrift
á skólatíma sem er heldur ekki tekin
með í samanburðinum.
Í könnuninni kemur fram að
þrettán sveitarfélög af þeim fimmtán
sem skoðuð voru hafa hækkað gjald-
skrána fyrir hádegismat milli ára. Þá
hafa tólf sveitarfélög af þeim fimmtán
sem eru til skoðunar hækkað hjá sér
gjaldskrána fyrir skóladagvistun með
hressingu á milli ára.
Mjög misjafnt er hvað foreldrar
þurfa að greiða fyrir hádegismatinn,
en munurinn er allt að 43% á milli
sveitarfélaganna. Hæsta gjaldið er hjá
Ísafjarðarbæ en þar kostar máltíðin
480 kr. en lægsta gjaldið er 335 kr. hjá
Akraneskaupstað sem er 145 kr. verð-
munur.
Lægsta mánaðargjaldið fyrir skóla-
dagvistun er í Vestmannaeyjum á
14.165 kr. Hæst er gjaldið 25.980 kr. hjá
Garðabæ. Verðmunurinn er 11.815 kr.
eða 83%. – kbg
Hressing hækkar í verði
Fréttablaðið/inGo
9,4%
er hækkun fasteignaverðs
á höfuðborgarsvæðinu frá
fyrra ári.
EvRópa Framkvæmdastjórn Evr-
ópusambandsins mun líklega
leggja til að gagngerar breytingar
verði gerðar á hinni svokölluðu
Dyflinnarreglugerð. Nú er í gildi
sú regla að flóttamaður skuli sækja
um hæli í því Schengen-ríki sem
hann kemur fyrst til og talið er að
sú regla verði fyrst felld úr gildi.
Á síðasta ári gekk illa að fram-
fylgja ákvæðum reglugerðarinnar
og þar að auki hættu Þjóðverjar að
beita henni í ákveðnum tilvikum.
Mikill meirihluti flóttamanna, eða
um milljón manns, hefur komið
til Evrópu í gegnum Grikkland
og Ítalíu og hafa ýmis vandamál
skapast vegna þess. Dyflinnar-
reglugerðin var ekki hönnuð með
slíkan fjölda hælisleitenda í huga.
– þv
Vilja breyta
Dyflinnar-
reglugerð
Dyflinnarreglugerðin var ekki hönnuð
með svo mikinn fjölda hælisleitenda í
huga. norDiCPHotoS/aFP
sem nú spili inn í sé aukning kaup-
máttar og hærri laun. „Þetta er með
mestu aukningu kaupmáttar sem
við höfum séð í langan tíma,“ segir
hann. Horfa þurfi aftur til áranna
1997 og 1998 til að sjá viðlíka aukn-
ingu. „Og það hefur náttúrlega áhrif
á fasteignamarkaðinn. Að jafnaði
hafa Íslendingar eytt um það bil
einum fimmta af tekjum sínum í
húsnæði.“
Að auki hafi áhrif að núna séu
stórir árgangar að detta inn á þrí-
tugsaldurinn, sem hafi áhrif á
eftirspurnina. „Þessir tveir þættir,
hækkun launa og aukin eftirspurn,
setja töluverðan þrýsting á fast-
eignamarkaðinn.“
Við bætist svo að töluverðum
fjölda íbúða hafi verið kippt út af
fasteigna- og leigumarkaði vegna
Airbnb og svo hafi byggingariðn-
aður verið mun seinni í gang en
búist hafi verið við.
„Hann datt alveg niður og við
misstum allt of mikið af fólki og
tækjum úr landi á sínum tíma. Það
vantar bara verktakafyrirtæki.“ Þá
bætist aukinn launakostnaður líka
við hækkandi byggingarkostnað,
sem einnig setji þrýsting á verð.
olikr@frettabladid.is
2 1 . j a n ú a R 2 0 1 6 f I m m T U D a g U R6 f R é T T I R ∙ f R é T T a B l a ð I ð
2
0
-0
1
-2
0
1
6

2
2
:2
3
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
5
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
1
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
8
3
9
-6
7
5
0
1
8
3
9
-6
6
1
4
1
8
3
9
-6
4
D
8
1
8
3
9
-6
3
9
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
B

F
B
0
6
4
s
_
2
0
_
1
_
2
0
1
6
C
M
Y
K