Úr þjóðarbúskapnum - 01.03.1956, Blaðsíða 13
EFNAHAGSMÁL 1954
betri en ársins á undan og má rekja það til
lækkunar á verðlagi innfluttrar vöru, þar sem
verðlag á útfluttri vöru stóð svo til i stað milli
ára, eins og sjá má af töflu 14. Rekja má nokk-
urn hluta lækkunarinnar til lægra heimsmark-
aðsverðs á dieselolíu, lægra sementsverðs, hag-
stæðari farmgjalda (erlendra skipa), en farm-
gjöld eru reiknuö með i verði innflutningsins,
eins og áður er getið.
Skal nú gerð nánari sundurliðun á útflutn-
ingi og innflutningi og sýnd skipting utan-
ríkisverzlunarinnar eftir löndum og greiðslu-
svæðum.
10. Útflutningur, magn og verð
Útflutningurinn 1954 varð um 846 m. kr. og
er það tæp 20% aukning frá 1953. Þar sem
birgðir útflutningsvöru lækkuðu aðeins litillega
á árinu (um 5.2 m. kr.) er ljóst, að þessi mikli
útflutningur stafar af stórauknum afköstum út-
flutningsatvinnuveganna. Fiskaflinn var, sem
að framan segir, mjög mikill og ef borið er
saman við 1953, meira unninn og þannig meiri
verðmæti. Skipting útflutningsins eftir afurð-
um er sýnd í eftirfarandi töflu.
Tafla 15. Magn og verð útflntnings
1953 og
Magn — 1000 tonn
Vörutegundir 1953 1954 Breyting
1. Saltfiskur 39.3 38.4 -í- 0.9
2. Skreið 6.5 12.9 + 6.4
3. ísfiskur 8.2 10.6 + 2.4
4. Freðfiskur 37.0 51.7 + 14.7
5. Lýsi alls konar .... 20.3 20.9 + 0.6
6. Síldar-, fiski- og hval-
mjöl 22.8 31.6 + 8.8
7. Síld, söltuð og freðin 24.1 17.4 -f- 6.7
8. Aðrar sjávarafurðir 4.7 5.3 + 0.6
9. Landbúnaðarafurðir 0.5 0.5 —
10. Aðrar vörur 5.0 4.9 -T- 0.1
Samtals 168.4 194.2 + 25.8
Verð 1 milljónum króna
Vörutegundir 1953 1954 Breyting
1. Saltfiskur 165.1 157.9 -i- 7.2
2. Skreið 64.7 124.7 + 60.0
3. ísfiskur 8.8 13.4 + 4.6
4. Freðfiskur 210.3 295.3 + 85.0
5. Lýsi alls konar .... 69.9 72.2 + 2.3
6. Síldar-, fiski- og hval-
mjöl 51.0 75.0 + 24.0
Verð í milljónum króna
Vörutegundir 1953 1954 Breyting
7. Síld, söltuð og freðin 83.3 58.3 -i- 25.0
8. Aðrar sjávarafurðir 15.8 17.4 + 1.6
9. Landbúnaðarafurðir 25.3 18.4 -T- 6.9
10. Aðrar vörur 12.1 13.3 + 1-2
Samtals 706.3 845.9 + 139.6
Fiskur og fiskafurðir hafa verið um 95% af
verðmæti útflutningsins 1953 og um 96% 1954.
Freðfiskurinn er langþýðingarmestur að verð-
mæti til. Var þessi eina útflutningsvara tæp
30% af útflutningnum 1953 og um 35% 1954.
Saltfiskútflutningurinn var tiltölulega þýðing-
arminni 1954 en árið á undan, en hins vegar
jókst útflutningur skreiðar. Þessar tvær afurðir
samanlagðar hafa bæði árin verið um það bil
þriðjungur útflutningsverðmætisins.
11. Skipting útflutnings eftir löndum
Útflutningur var mestur til Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna 1954, svo sem verið hafði árið
á undan. Jókst útflutningurinn til Bandarikj-
anna um 36 m. kr. á árinu, en náði þó ekki
að vera jafnhár og 1952, en það ár fluttum við
þangað út fyrir 158 m. kr. Útflutningurinn til
Sovétríkjanna, sem var 89 m. kr. 1953, jókst
um 39 m. kr. 1954, en við það land voru engin
viðskipti 1952. Bretland er enn þriðja i röð-
inni, þótt viðskipti við það hafi farið minnk-
andi frá 1952, en Finnland, sem var fjórða i
röðinni 1953, var i niunda sæti 1954, enda var
samdráttur í útflutningi þangað um 27 m. kr.
Aðalorsök þessa samdráttar var, að vegna lé-
legrar sildarvertíðar var ekki unnt að selja
Finnum það magn af sildarafurðum, sem um
hafði verið samið.
Tafla 16 sýnir verðmæti útflutningsins til
helztu viðskiptalandanna. Löndunum er raðað
eftir hlutdeild þeirra í utanrikisverzlun vorri
árið 1954.
Tafla 16. Útflutningur til nokkurra landa
1953 og 195'f
i milljónum króna
Útflutningu ir alls Breyting
1953 1954 1953—1954
1. Bandaríkin .. ... 108 144 + 36
2. Sovétríkin ... .. . 89 128 + 39
3. Bretland 74 79 + 5
4. Ítalía 31 60 + 29
11