Úr þjóðarbúskapnum - 01.02.1965, Blaðsíða 26

ÚR ÞJÓÐARBÚSKAPNUM
sé að leysa Skjaldbreið og Herðubreið af
hólmi með smíði 700—800 tonna skips.
5) Haldið sé áfram rannsóknum á farþega- og
vöruflutningum. Athuga þarf hve mikið sé
um farþegaflutninga með fiskiskipum, sér-
staklega á leiðum frá Reykjavík til Snæfells-
ness og Vestfjarða.
6) I Ijósi áframhaldandi rannsókna má sjá,
hvort rétt sé að afla hraðskreiðs skips til
Vestfjarðasiglinga, sem ætlað sé til far-
þegaflutninga og flutninga á léttum vörum.
Um leið og slíkt skip væri tekið í notkun
myndi Esja eða Hekla hætta strandsigling-
um.
7) Esja eða Hekla sigli á leiðinni Reykjavík—
Vestmannaeyjar— Austfirðir. Athuga ætti
hvort unnt sé og rétt að auka farmrými á
kostnað farþegarýmis. Herjólfur haldi
áfram siglingum til Vestmannaeyja og
Hornafjarðar.
Innanlandsflug.
Þróun flugsins.
Innanlandsflug hefur þróast mjög ört, og
miðað við íbúafjölda er hér meira flogið en
í nokkru landi öðru. Reynzt hefur tiltölulega
ódýrt að gera nothæfa flugvelli, en fjarlægðir
miklar á landi og sjó. Af þessum ástæðum
hefur reynzt kleift að gera flugvelli á ýmsum
stöðum, þar sem íbúafjöldi er lítill. Tafla 19
sýnir farþegafjölda í innanlandsflugi 1950—
1963. Aukningin á tímabilinu er 103%.
Flugferðafjöldi er mjög mismunandi á hin-
um ýmsu flugleiðum, svo og farþegafjöldi
í hverri ferð. Tafla 18 sýnir tölu flugferða til
hinna ýmsu flugvalla svo og meðalfarþegatölu
og meðal flutningsmagn í hverri ferð. Víða er
farþegatalan mjög lág.
Auk farþega flytur Flugfélag íslands tals-
vert vörumagn innanlands. Töflur 19 og 20
sýna skiptingu vörumagns þess, sem Flug-
félagið flutti til og frá Reykjavík 19., 20. og
21. júní 1963. Talið er, að tölur þessar gefi
sæmilega mynd af venjulegum flutningum
F. I. I þeim er verulegt magn smásendinga,
sem fljótt þurfa að komast til viðtakanda. Ekki
er hægt að tala um verulega samkeppni af
hálfu flugsins við bíla og skip. Heildarvöru-
magnið er lítið, alls um 1000 tonn á ári.
Notkun flugvéla eða bíla á stuttum leiðum.
Víða hérlendis er fjarlægð lítil á milli flug-
valla. Margir flugvellir eru fyrst og fremst
byggðir fyrir sjúkraflug og ef til vill leigu-
flug. Vegir lokast oft víða um landið á vetr-
um, og fjöldi byggðarlaga einangrast stund-
um mikinn hluta ársins.
Flugvélar eru dýr flutningatæki til notk-
unar á stuttum leiðum t. d. 30—50 km. Til
þess að gefa glögga mynd af þessu er hér
gerður samanburður á flutningakostnaði með
flugvél og bíl á þremur leiðum (sjá töflu 21).
Hvað flugvélina snertir eru notaðar tölur
úr ársreikningum Flugfélagsins fyrir DC-3
flugvélar. Utkoman yrði flugvélum eitthvað
hagstæðari, ef miðar væri við smærri vélar,
en reikningar fyrir rekstur slíkra flugvéla hafa
ekki verið fáanlegir. Breytilegur kostnaður er
talinn frá því, að brautarakstur hefst á aðal-
flugvelli, þar til lent er á minni flugvelli.
Reiknað er og með flutningskostnaði að og frá
flugvöllum. Ekki er reiknað með afskriftum á
flugvélum, þar eð þessar vélar eru nú að
mestu afskrifaðar. Aðalkostnaðarliðir flug-
ferðarinnar verða þá viðhald, flugvallarkostn-
aður, eldsneyti, laun og flutningar til og frá
flugvelli.
Hvað almenningsbílnum viðvíkur eru helztu
kostnaðarliðirnir laun, eldsneyti, afskriftir og
viðhald.
Greinilegt er á tölunum í töflu 22, að flutn-
ingskostnaður almenningsbílsins er mildð lægri
á þessum stuttu vegalengdum. Kostnaður flug-
vélarinnar við að athafna sig á flugvellinum
og að ná flughæð er mjög mikill að tiltölu,
þegar um svo stuttar leiðir er að ræða. Flug-
vélin notar meira eldsneyti til aksturs á flug-
24