Dagblaðið Vísir - DV - 30.12.2011, Qupperneq 22

Ár uppgjörs
og rannsókna
Landsbanka rassía
saksóknara
Janúar
n Embætti sér-
staks saksóknara
fór í heilmikla
rassíu vegna
rannsóknar á
Landsbankan-
um um miðjan
janúar. Til rann-
sóknar var mark-
aðsmisnotkun
bankans með hlutabréf í bankanum
sjálfum á árunum fyrir efnahags-
hrunið.
Margir af æðstu yfirmönnum
bankans voru yfirheyrðir, meðal
annars Sigurjón Árnason bankastjóri,
Halldór J. Kristjánsson, hinn banka-
stjórinn, og nokkrir af framkvæmda-
stjórum bankans, meðal annars Elín
Sigfúsdóttir og Steinþór Gunnarsson.
Embætti saksóknara hefur farið í
slíkar rassíur vegna rannsóknar á
markaðsmisnotkun í öllum bönk-
unum. Í tilkynningu frá embættinu
kom fram: „Til rannsóknar er grunur
um meint brot á auðgunarbrotakafla
hegningarlaga í tengslum við ráð-
stafanir á fjármunum bankans og
brot á lögum um verðbréfaviðskipti.“
Sérstakur saksóknari er enn að
rannsaka málefni Landsbankans
en ákærur hafa ekki verið gefnar
út vegna markaðsmisnotkunar ís-
lensku bankanna á árunum fyrir
hrun.
Lögreglan á eftir
Hannesi
Febrúar
n Í febrúar
greindi DV frá
því að efnahags-
brotadeild ríkis-
lögreglustjóra
væri á hælun-
um á Hannesi
Smárasyni, fyrr-
verandi stjórnarformanni og for-
stjóra FL Group, vegna dularfullrar 3
milljarða króna millifærslu af reikn-
ingi FL Group í Landsbankanum í
apríl 2005. Millifærslan átti sér stað
án vitneskju þáverandi forstjóra FL
Group, Sigurðar Helgasonar, verðandi
forstjóra félagsins, Ragnhildar Geirs-
dóttur, sem og stjórnar félagsins.
Blaðið greindi frá því að einungis
örfáum dögum áður en millifærsl-
an átti sér stað hefði Hannes beðið
undirmann sinn hjá FL Group, Einar
Sigurðsson, að stofna reikning hjá
Kaupþingi í Lúxemborg sem var
notaður til að leggja peningana inn
á. Upphæðin nam á að giska um
helmingi þeirrar innistæðu sem var
á reikningi FL Group í Landsbank-
anum á þessum tíma. Reikningur FL
Group í Lúxemborg virðist því hafa
verið stofnaður í þeim eina tilgangi
að taka við umræddum fjármunum
og bar stofnun hans brátt að.
Millifærslan til Lúxemborgar
hefur verið til rannsóknar hjá efna-
hagsbrotadeild ríkislögreglustjóra
frá 2009. Talið er að millifærslan geti
flokkast sem fjárdráttur og þar með
brot á auðgunarbrotakafla hegn-
ingarlaga en FL Group var almenn-
ingshlutafélag á þeim tíma sem hún
átti sér stað. Nýju blóði var hleypt
í rannsóknina árið 2010 þegar nýtt
vitni gaf sig fram við efnahagsbrota-
deildina og gaf vitnisburð sem hjálp-
aði embættinu að ná betur utan um
málið. Hannes Smárason býr sem
kunnugt er í Barcelona á Spáni um
þessar mundir en þar áður bjó hann
í London.
Blekkingar og
afskriftir Pálma
Febrúar og mars
n Pálmi Haralds-
son, kenndur við
Fons, var í um-
ræðunni um
mánaðamótin
febrúar/mars.
Þá greindi DV
frá því að rúm-
lega 48 millj-
arða króna lán
Landsbanka Íslands til eignar-
haldsfélagsins Styttu í aðdraganda
bankahrunsins haustið 2008 hefði
verið ákvarðað nákvæmlega út frá
skuldum eignarhaldsfélagsins Fons
við bankann. Í viðskiptunum seldi
Fons, sem var í eigu Pálma Haralds-
sonar fjárfestis, tæplega 30 prósenta
eignarhlut í bresku matvöruversl-
anakeðjunni Iceland til Styttu, sem
var í eigu Stoða og þriggja lykilstarfs-
manna Iceland-keðjunnar, Malcolms
Walker, Andrews Pritchard og Tarsems
Dhaliwal, fyrir tæpa áttatíu milljarða
króna. Um 50 milljarðar komu frá
Landsbankanum. Eftirstöðvarnar af
láninu fyrir Iceland komu frá Glitni.
Tilgangur viðskiptanna og verðmat
á Iceland-keðjunni virðist meðal
annars hafa verið að búa þannig um
hnútana að eignarhaldsfélagið Fons
og tengd félög í eigu Pálma Haralds-
sonar gætu greitt upp skuldir sínar
við Landsbankann og Glitni. DV
hafði heimildir sínar fyrir þessum
viðskiptum upp úr tölvupóstum frá
starfsmönnum Landsbankans og
fleiri aðila. Þessi tíðindi voru þvert á
það hvernig viðskiptin voru kynnt í
fjölmiðlum um miðjan ágúst 2008.
Inntakið í fréttum af sölunni þá var á
þá leið að Fons hefði hagnast um 75
milljarða króna á því að selja hluta-
bréfin í Iceland-keðjunni. Pálmi
kom þá fram í fjölmiðlum og sagði:
„Þetta er sennilega Íslandsmet í
hagnaði.“ Ekkert var rætt um það þá
að eitt af markmiðum viðskiptanna
hefði verið að grynnka á skuldum
Fons við Glitni og Landsbankann.
Viðskiptin með Iceland-bréfin voru
því kynnt á þann hátt að þau hefðu
verið á hreinum viðskiptalegum for-
sendum. Gögnin í málinu sýndu
hins vegar fram á annað.
DV greindi einnig frá því að
Landsbanki Íslands hefði afskrifað
um 800 milljónir króna af skuldum
Ferðaskrifstofu Íslands, sem er í eigu
Pálma, í ársbyrjun 2010. Ferðaskrif-
stofan á og rekur ferðaskrifstofu-
rnar Sumarferðir, Úrval Útsýn og
Plúsferðir. Pálmi keypti Ferðaskrif-
stofu Íslands í byrjun janúar 2009,
nokkrum mánuðum eftir íslenska
efnahagshrunið og skömmu eftir að
hann hafði keypt Iceland Express út
úr Fons – nokkuð ljóst lá fyrir á þess-
um tíma að Fons yrði gjaldþrota.
Þegar greint var frá kaupunum á
Ferðaskrifstofu Íslands í fjölmiðlum
kom fram að nokkur hundruð millj-
ónir króna yrðu lagðar inn í rekstur-
inn auk þess sem skuldir þess yrðu
yfirteknar. Reksturinn hafði verið
erfiður hjá þáverandi eiganda félags-
ins, eignarhaldsfélaginu Saxbygg og
tengdum aðilum, en skuldir félags-
ins námu rúmum tveimur millj-
örðum króna í árslok 2008. Félagið
stóð því frammi fyrir óhjákvæmi-
legu gjaldþroti þegar Pálmi kom að
rekstrinum. Kaupverðið á félaginu
var ekki gefið upp á sínum tíma.
Subbulegt
Sigurplastsmál
Mars
n Í mars greindi
DV frá endur-
skoðendaskýrslu
Ernst & Young
um starfsemi
iðnfyrirtækis-
ins Sigurplasts
í Mosfellsbæ.
Grunur leikur á
að margs konar
lögbrot, allt frá skattalagabrotum,
skilasvikum og umboðssvikum til
fjárdráttar hafi átt sér stað í rekstri
fyrirtækisins frá 2007 og þar til fyrir-
tækið var tekið til gjaldþrotaskipta
haustið 2010. Félagið skuldaði Arion
banka þá um 1.100 milljónir króna.
Grunur beinist að því að þáverandi
stjórnendur og eigendur Sigurplasts,
Sigurður L. Sævarsson og Jón Snorri
Snorrason, hafi rýrt eignir fyrirtækis-
ins með ólögmætum hætti áður en
félagið var gefið upp til gjaldþrota-
skipta að beiðni Arion banka. Málið
snýst meðal annars um að Sigurður
stofnaði sambærilegt fyrirtæki og
Sigurplast, Viðarsúlu ehf., árið 2009
sem hann lét eiga í umtalsverðum
viðskiptum við Sigurplast. Þessi við-
skipti voru í langflestum tilfellum
sérstaklega óhagstæð fyrir Sigurplast
og komu sér því illa fyrir fyrirtækið
og kröfuhafa þess, meðal annars Ar-
ion banka. Meðal þess sem er nefnt
í skýrslunni er að Sigurplast hafi
keypt vörur af K.B. Umbúðum með
300 prósenta álagningu.
Skiptastjóri Sigurplasts, Grímur
Sigurðsson, sendi efnahagsbrota-
deild ríkislögreglustjóra kæru vegna
málsins, líkt og segir í bréfi sem
hann skrifaði til Ernst & Young.
„Komi í ljós að bein viðskipti hafi
ekki átt sér stað á milli félaganna er
óskað rannsóknar á því hvort óeðli-
leg skörun hafi orðið í rekstri þessara
Stóð í ströngu Jón Ásgeir Jóhannesson fjárfestir stóð í ströngu á árinu, líkt og öll árin eftir
hrun. Málaferli Glitnis gegn honum voru ofarlega á baugi auk Baugsmálsins og rannsóknar
sérstaks saksóknara á málefnum tengdum honum og Glitni. Þá greindi DV frá því að félög
honum tengd hefðu verið stærstu skuldarar Byrs.
n Annáll uppgjörsins við efnahagshrunið
22 Annáll 30. desember 2011 Áramótablað