Són - 01.01.2007, Page 73
„NÚ HEYRI’ EG MINNAR ÞJÓÐAR ÞÚSUND ÁR“ 73
og þar finnst ekki misræmi efnis og brags; yfir þeim hvílir ró og mildi,
innileiki og hljóður tregi.“15
Orðin, sem Jakob notar í sonnettum sínum, eru sjaldan beitt og
aðeins er að finna eina ádeilu sem nefnist „Spurning“. Það kvæði er
að finna í Kaldavermslum. Þó að Jakob sé ekki baráttumaður og láti sér
fátt finnast um hversdagslegar erjur hefur hann áhuga á félagsmálum.
Hann lætur sig varða málefni hins snauða. Að öllum líkindum hefur
hann gerst jafnaðarmaður á háskólaárunum í Kaupmannahöfn ef
marka má æskukvæði hans „Hugrúnir“. Í kvæðinu „Spurning“ eys
hann úr skálum reiði sinnar yfir kúgun og félagslegu óréttlæti.16 Það
endar svo: „illþýði ríkdóms af ranginda skál / mun rammbeiskar
dreggjarnar sötra.“ En langoftast ríkir kyrrð í kvæðum skáldsins, eða
eins og Ásgeir Hjartarson orðar það:
„Handan storms og strauma“ dvelur hugur skáldsins, hann
forðast hávaða og glaum heimsins og leitar kyrrðar og einveru,
þar opnast honum dásemdir náttúrunnar, þar hlustar hann á
raddir hjartans. Þó að gleði hans sé fölskvalaus og heit og harm-
urinn djúpur og sár, fer hvorugt hátt, Smári er skáld þagnar-
innar og hljóðleikans.17
„Við erum hrædd við að sleppa sjálfum okkur, við gætum þess ekki,
að við munum finna sjálfa okkur aftur í dauðanum“18
Jakob er allt fram á þennan dag eina íslenska skáldið sem ort hefur
fullgerðan íslenskan sonnettusveig en fyrsta tilraun þess efnis var
„Ljóðahringur“ Bjarna Jónssonar frá Vogi sem birtist 1898.19 Gunnar
Gunnarsson hafði reyndar ort sonnettusveig á dönsku „Sonetkrans
om Zisca og foraaret“ árið 191220 en aðeins fáir ættingjar hans fengu
að kynnast verkinu þar til það var gefið út á bók á aldarafmæli hans
árið 1989.
15 Ásgeir Hjartarson (1949:252).
16 Ásgeir Hjartarson (1949:254).
17 Ásgeir Hjartarson (1949:254).
18 Matthías Jóhannessen (1978:97). Jakob kemst svo að orði í framhaldi af því þegar
þeir Matthías ræða um „Sonnettusveig til Íslands“.
19 Hjörtur Marteinsson (1996:110).
20 Gunnar Gunnarsson (1989:5). Sonnettusveiginn orti Gunnar til unnustu sinnar,
Franziscu Jörgensen, en síðar sama ár gengu þau í hjónaband.